Kiwa damage control in Dutch PV quality control affair

Voor een selectie van interessant nieuws over andere duurzame energiebronnen en gerelateerde zaken: zie duurzame energie nieuwspagina

Polder PV dankt Stedin in ieder geval voor de informatie verstrekking, en natuurlijk voor de correctie van hun jaarverslag. De webmaster blijft zeer kritisch waar het gebruikte eenheden betreft. En waar hij al jaren voor strijdt, en in het verleden nogal wat pittige forum posts mee heeft gevuld. Met foute eenheden kunnen immers lerpen van interpretatiefouten worden gemaakt, en daar is niemand mee gediend, zeker de sector "hernieuwbare energie" niet. Polder PV zal partijen in de energiesector er op blijven aanspreken als hij vindt dat dit niet correct geschiedt. Want de verwarring in Nederland is op dit gebied monumentaal. En dat moet nu eindelijk eens afgelopen zijn, na twintig jaar (!) "experimenteren" met wat nu al een commodity is geworden genaamd zonnestroom. Klare en "ware" taal is dringend gewenst, zeker bij de professionals!

8 april 2013. Kiwa-soap deel 6. Certificatie instantie moet rectificatie plaatsen van rechter - en heeft dat inmiddels gedaan. Ik ga niet tot in excessief detail in op de zoveelste soap rond PV in Nederland, dat hebben de collega's van Energiebusiness.nl vanochtend al gedaan. En dat hoef ik hier niet over te doen. De voorzieningen-rechter van de rechtbank Noord-Holland heeft op 4 april jl. (donderdag) een voor Kiwa hoogst onaangename uitspraak gedaan. Deze verklaart ook waarom het certificerings-bedrijf op 27 februari 2013 opeens het lange tijd op hun website staande, feitelijk van "onafhankelijk" PV-deskundige Mr. Sunshine afkomstige gewraakte persbericht van 13 februari 2013 (oorspronkelijk op 13 februari 2013 gepubliceerd door Mr. Sunshine = Arjan Eikelenboom) van een flinke revisie heeft voorzien. Maar dat mocht de rechterlijke uitspraak van afgelopen donderdag niet voorkomen.

De winnaar van de eerste grote i-Choosr zonnepanelen inkoop actie (onder handelsnaam "Samenzonneenergie.nl"), met 19 gemeentes in Noord-Holland, het ook van diverse andere initiatieven bekende MetDeZon B.V. (o.a. ook inkoopactie voor / in samenwerking met de Windvogel), is kennelijk de "drijvende kracht" achter die wat krampachtig aandoende pogingen van Kiwa om in het verleden gemaakte, flinke marketing blunders te herstellen. Dat is ze niet gelukt, gezien de uitspraak. Ik verwijs u voor het persbericht wat MetDeZon n.a.v. het epistel heeft verstuurd (maar niet digitaal op haar website beschikbaar heeft gesteld) naar de onderaan gelinkte bijlage, die ik mocht plaatsen van de zaakvoerder Wijnand Schouten (ik kreeg het persbericht en de uitspraak vanochtend per mail toegestuurd).

De integrale tekst van die uitspraak van de rechtbank Noord-Holland, 16 pagina's dik (...), heeft Energiebusiness.nl al op hun website gezet, ook die hoef ik hier niet te vermenigvuldigen, zie link onderaan. Het is rode oortjes lektuur, wat meer "licht" werpt op de vreemde capriolen die werden uitgehaald door zowel de arme Mr. Sunshine (die tijdens de "terechtzitting" op 19 maart 2013 in het buitenland bleek te vertoeven), als de communicatie afdeling van het ook internationaal bekende certificatie bedrijf Kiwa. Voor een goed beeld van wat er allemaal is geschied, waar Kiwa van is beschuldigd door MetDeZon (MDZ), wat er door MDZ voor de rechter is geeist, en wat de voorzieningenrechter uiteindelijk heeft toegewezen, verwijs ik u gaarne naar die integrale tekst.

De rechter spreekt
De essentie is dat Kiwa binnen 3 werkdagen na de uitspraak (dat is uiterlijk morgen, 9 april 2013), een door de rechter ge(her)formuleerde rectificatie zou moeten gaan plaatsen op haar website. Sterker nog: die rectificatie moest zelfs op de homepage van Kiwa worden geplaatst, en daar gedurende 30 dagen blijven staan. Dit gezien de door de rechter bevonden "ernst" van de gevolgen voor de (Nederlandse) zonnestroomsector in het algemeen, en de klagende partij MetDeZon in het byzonder. Die middels o.a. aangetoonde teruggetrokken bestellingen van klanten en geclaimde vertragingen bij het opnemen van de certificatie van door hen verhandelde modules bij Kiwa kon bewijzen dat ze schade hadden ondervonden van de voor een vermaard certificatie instituut incorrecte handelswijze. Met name ook door de dubieuze "communicatie" over vermeende slechte kwaliteit van zonnestroom systemen in Nederland.

Vooral de suggestie die door Kiwa oorspronkelijk was gewekt dat de helft van de in Nederland op de markt gebrachte zonnepanelen en omvormers "niet deugt" is MDZ - en met hen nu dus ook de rechter - in het verkeerde keelgat geschoten. Niet omdat het niet zo zou kunnen zijn (...), maar omdat Kiwa dat op geen enkele wijze sinds het gewraakte persbericht (in de nasleep van de ontdekte brandgevoelige junction-box bij sommige van de Multisol® module lijnen van het gefailleerde Scheuten Solar Systems) publiekelijk heeft kunnen aantonen. En dat is, gezien de gevoeligheid van de materie, en vooral vanuit de maatschappelijk "kritische positie" van Kiwa in de hele bedrijfsketen, dus een paar bruggen te ver geweest voor de rechter. Kiwa had die claim nooit zo naar buiten mogen brengen, en moet daar dus achteraf voor "boeten" (zelfs als in een later stadium pas alsnog zou worden aangetoond dat ze "gelijk" zouden krijgen, wat ik gezien de claim niet verwacht...).

Ook de later door Kiwa aangebrachte "nuanceringen", en het door die organisatie in de schoot van de arme Mr. Sunshine werpen van "de schuldvraag" (het door Kiwa blind overgenomen originele persbericht van 13 februari 2013, destijds gepubliceerd op www.mistersunshine.net, in een "eigen" persbericht gedateerd 19 februari 2013, later licht gemodificieerd en uiteindelijk verwijderd) werden onvoldoende geacht om de "aantoonbare" schade die MDZ heeft geleden te compenseren. Vandaar deze ingreep van de rechter.

Elke dag of dagdeel dat Kiwa deze aanwijzing, het plaatsen van genoemde rectificatie, zou verzuimen, zou haar duizend Euro kosten, met een maximum van € 30.000. Verder moeten de proceskosten en salaris van de advocaat die MDZ kwijt zou zijn door Kiwa worden betaald. Er is hoger beroep op deze beslissing mogelijk bij het Gerechtshof in Amsterdam, tot vier weken na de uitspraak.

^^^
Homepage van de Nederlandstalige Kiwa site op 8 april 2013 (middag). In het
zwarte blok rechtsboven, met witte tekst, aangewezen met de door mij
toegevoegde doorzichtige rode pijl, is de door de rechter geeiste rectificatie
geplaatst - met enkele kleine wijzigingen (zie tekst).

NB: op de Engelstalige versie van genoemde site hetzelfde bericht,
het is echter niet geplaatst op de corporate site van het concern.

Rectificatie geplaatst - met kleine modificaties...
Inmiddels heb ik een paar keer gekeken op de site van Kiwa, en de rectificatie staat inmiddels op de site (gecheckt tien voor drie uur 's middags, 8 april 2013). Er zijn daarin echter wel een paar kleine tekstuele afwijkingen te zien: In de door de rechtbank gewezen tekst ontbreekt "j.l." in de eerste zin, en tot twee maal toe heeft Kiwa het niet over "dit" persbericht, maar over "het" persbericht. De vraag is of hier nog "correctie eisen" op zullen gaan komen, want het lijkt "een nuance", maar dat is het in dit soort rechtszaken uiteraard nooit...

Niet vermelde zaken
Wat verder niet in het MDZ persbericht is vermeld, is dat de rechter een vergelijkbare rectificatie in landelijke dagbladen en op de daar aan gekoppelde websites niet heeft overgenomen. De rechter verwijst daarbij op mogelijke extra schade aan de zonnestroom sector in het algemeen (door het weer oprakelen van oude koeien uit de sloot, met alle mogelijke onterechte commotie van dien), die ze in haar overweging als belangrijk punt heeft meegenomen. De rechter neemt daarbij de getoonde wil van Kiwa om het certificerings-proces voor de door MDZ gevoerde zonnepanelen voor hun zonnepanelen register versneld ter hand te gaan nemen als verzachtende omstandigheid.

Ook niet door MDZ vermeld is dat een vergelijkbare eis (plaatsing rectificatie) jegens Mr. Sunshine is verworpen, omdat het vooral de plaatsing van het gewraakte persbericht op de site van Kiwa is geweest die de hoogste impact heeft gehad en de grootste maatschappelijke reuring. Mr. Sunshine was tot op dat moment een bij het brede publiek totaal onbekende factor. Kiwa natuurlijk niet, die had een langjarige reputatie hoog te houden. De rechter vindt het, mede gezien de wel toegekende eis richting Kiwa (die door het stof moet), het "niet in het belang van MDZ" dat ook de bij het grote publiek nog steeds onbekende Mr. Sunshine zo'n rectificatie zou moeten plaatsen. Sowieso had die het gewraakte bericht al lang van de website gehaald, zoals ik heb gemeld. De link zelf bestaat nog wel, (zie titel van de url, met daar in "duizenden huishoudens benadeeld"), maar het artikel wordt niet gevonden...

Als gevolg van het verwerpen van actie richting Mr. Sunshine, deels (onder de MDZ vordering "V" geformuleerde eisen) als gevolg van "onuitvoerbaarheid" (te verwachte "executieproblemen"), is MDZ in de richting van Mr. Sunshine / Eikelenboom in het ongelijk gesteld. Derhalve heeft de rechter ook bepaald dat de door laatstgenoemde gemaakte proceskosten (begroot 274 Euro) door MDZ dienen te worden betaald.

Voorvechter voor meer kwaliteit blijft pikant en strijdvaardig
Pikant is inmiddels weer wel dat genoemde Mr. Sunshine zowel op zijn "commerciële" site [www.dezonwijzer.nl], als op zijn zogenaamde onafhankelijke "burger advies site" [www.mistersunshine.net] dezelfde commerciële voorjaars-aanbieding actie heeft staan, met Yingli Panda modules met Nederlandse hersens (ECN technologie inside, aanbieding geldig tot en met 20 april 2013 "zolang de voorraad strekt"). Op zijn
"advies" site staan verschillende (nieuwe) berichten, waaruit een strijdlustige houding jegens "cowboys" in de PV-markt blijkt (bijvoorbeeld deze van 4 april 2013, "toevallig" de dag van de uitspraak van de rechtbank...). En dat de verder behoorlijk ter zake kundige webmaster (laten we dat even voorop stellen) die "strijd" zal blijven voortzetten. Op zich mag die houding beslist worden gerespecteerd in de totale chaos die de NL markt is geworden, al heeft hij zich met het beruchte eigen persbericht van medio februari zwaar vergaloppeerd aan de toen ongetwijfeld nog ongedachte "gevolgen" van zijn handelswijze.

Pikant nummer twee
MDZ is de rechtsgang trouwens beslist niet vreemd. Ook zij hebben wel eens op het scherpst van de snede een traject gestart waar een andere marktpartij die (bijna) iedereen kent niet zo gelukkig mee was, to say the least. Dat gevalletje speelde in januari 2011. Sterker nog, tijdens die rechtsstrijd kreeg MDZ toen ongelijk van eisende partij Wijwillenzon.nl, en moest het bedrijf het onderspit delven. Onder anderen vanwege "misleidende uitingen", en "misbruik van het gewekte vertrouwen". Zie toelichting en link naar de volledige uitspraak in dat byzondere proces in de Nederlandse zonnestroom wereld. Niets is mensen (en bedrijfsleidingen) vreemd. Dit keer hebben ze in ieder geval een door hen aangespannen procedure (grotendeels) gewonnen. Over tot de orde van de dag...

Hoe staat het er mee?
Wat is er inmiddels met de nu wel redelijk bekende zonnepanelen en omvormer database met "ordentelijk bevonden" hardware bij Kiwa geschied? Die is wat groter geworden. Maar nog steeds is er een zeer bescheiden aanbod van hardware wat "volledig gecertificeerde papierwinkel" en de nodige bewijzen van updates van kwaliteitscontroles heeft laten zien, volgens de normen van Kiwa. Veel onbekende merken zijn vertegenwoordigd, en verder ook een paar kwaliteitsmerken, maar ook weer deels met beperkt aanbod. Van de tien grootste productiebedrijven ter wereld (inset in artikel op PV-Tech van 1 februari 2013) zijn alleen het Chinese JA Solar (7 modulelijn series tussen 180 en 320 Wp) en het Koreaanse conglomeraat Hanwha Solar (slechts 1 serie met modules tussen 230 en 255 Wp, het bedrijf heeft een omvangrijke portfolio en heeft het grote Duitse concern Q-Cells grotendeels overgenomen) vertegenwoordigd. Dat wil natuurlijk absoluut niet zeggen dat andere (genoemde grote of honderden kleine, Chinese of niet Chinese) producenten hun zaakjes niet op orde zouden hebben. Dus geeft die database nog steeds een scheef en zeer onvolledig beeld voor de leken die genoemde site zullen bezoeken... De vraag blijft: wat is of wordt de meerwaarde van die database voor de Nederlandse markt, als het "gecertificeerde en gevalideerde" aanbod daar in zo laag blijft?

Er is daar dus duidelijk nog een hoop werk te doen in ieder geval, want er is een gigantisch veel groter aanbod op de markt dan Kiwa hier laat zien (zie databases met modules en omvormers genoemd op mijn link pagina). En een groot deel daarvan is van "gerespecteerde" (ja, natuurlijk ook Aziatische) partijen. Kiwa zal hard moeten werken om het vertrouwen in hun - verder volkomen terechte en valide - bezigheden weer terug te krijgen. En om van dat register een succes te gaan maken.

Laatste pikantje - een brief van Kiwa
Van een van de PV-marktpartijen kreeg ik de door de rechtbank besproken Engelstalige oorspronkelijke brief gedateerd in september 2012 van Kiwa toegestuurd. Met daarin o.a. de gewraakte "50% of the components, present on the Dutch market cannot show evidence of compliance with relevant regulations (both Safety and Performance)". Daarin wordt de inrichting van het register aangekondigd, on-line eind oktober 2012, voor controle op het in orde zijn van de noodzakelijke certificaten en de validatie updates van de kwaliteitsborging van geleverde hardware. Een aangekondigde extensie voor opbouw systemen, niet later dan 1 januari 2013, is echter nog steeds niet te vinden in dat register (zou volgens 2e versie van die brief in tweede kwartaal 2013 moeten komen). Het is ook niet eenvoudig om de enorme vormen rijkdom en toepasbaarheid van "mounting systems" uniform gecertificeerd te krijgen, in de zeer variabele toepassingspraktijk op alleen al de - zeer verschillende typen - daken. Laat staan dat de papierwinkel die dat alles moet vastleggen uniform en naar de eisen van Kiwa snel bij elkaar zal zijn gezocht (of dat er nog documentatie ontbreekt).

Wat niet is genoemd is dat in die brief stond dat leveranciers van hardware tot 30 november 2012* gratis hun papieren konden inleveren en hun certificatieproces voor de Nederlandse markt konden afstemmen en afronden bij Kiwa. Daarna moest er echter gedokt worden. Voor niet geringe bedragen. Na 1 december 2012 zou certificatie en de papierwinkel check van hardware de volgende bedragen gaan kosten voor de aanbieder: Een minimum van 800 Euro per "corresponding certificate". Afhankelijk van de test historie van de aangeboden hardware, en de complexiteit van de betreffende test- en certificatie rapporten, zou die fee voor Kiwa zelfs maximaal kunnen oplopen tot een bedrag van 3.200 Euro. Daarbij werd verder ook gesteld dat alle documentatie strict geheim zou worden gehouden.

In een soortgelijke brief gedateerd januari 2013 (zie pdf website Kiwa) zijn de "gevoelige" passages (zoals verwoord in het hierboven besproken rechtbank vonnis) verdwenen, maar is ook die "financiële paragraaf" niet meer terug te vinden.

In dat licht bezien is het opvallend dat in het arrest van genoemde uitspraak van de rechtbank Noord-Holland op pagina 2, onder paragraaf 2 "Uitgangspunten" onder 2.2 wordt gesproken over "Opname in het register is gratis".

Is het beleid van Kiwa in dit opzicht (ook) gewijzigd? Het scheelt namelijk nogal of je minimaal 800 en maximaal 3.200 Euro voor een certificatie verificatie kunt vragen, of daar in een later stadium helemaal niets voor zou krijgen. Wat is dan de meerwaarde voor Kiwa, en wie betaalt al dat controle werk dan? Of moet er wellicht nog steeds betaald worden voor het certificatie proces, zoals die oorspronkelijke brief aangeeft? Als u interesse heeft in die eerste brief, kunt u deze van mij krijgen. Duidelijk was dat in ieder geval in die vroege fase Kiwa dus wel degelijk financieel belang had bij het opzetten van dat register. En zich daarmee in zeer gevaarlijk water heeft begeven. De gevolgen kent u inmiddels.

Tot slot
In het hele rechtbank dossier wordt op geen enkel moment verwezen naar het uitvoerige graafwerk van Polder PV naar de feiten, en ook niet naar het identificeren van Mr. Sunshine als een "adviseur" die ook een commerciële website had draaien (onder een KVK nummer van een voedingswaren bedrijfje zonder site, bericht al van 22 februari 2013). Jammer. Vandaar de hele historie hier onder voor u om na te lezen:

Persbericht MetDeZon (8 april 2013, Word document)
Energiebusiness.nl (8 april 2013, toelichting rechtszaak uitkomst en volledige tekst van de rechter gelinkt)

Reacties vanuit de markt:

8 april 2013. Maart 2013 weer teleurstellend, toch een "recordje" - CertiQ maandrapport 4 april 2013. Ook het maandrapport van 1 april 2013, 3 dagen later op de CertiQ website gepubliceerd, is niet verrassend. En in essentie weer teleurstellend. Er werden volgens dat rapport in maart 2013 slechts 50 nieuwe PV-installaties toegevoegd aan het ondergeschikte "gecertificeerde" volume in Nederland. Omdat het wel om een totaal nieuw vermogen van 1,63 MWp ging, is de gemiddelde capaciteit van de nieuw ingeschreven installaties daar wel door gegroeid naar een nieuw record, wat dat van februari naar de 2e plaats heeft verwezen. Dat nieuwe systeemgemiddelde lag in maart op 32,6 kWp, wat neerkomt op een "gemiddelde installatie" van zo'n 130 zonnepanelen van 250 Wp, met een globale oppervlakte van zo'n 212 vierkante meter (bij een module rendement van 15,3%, o.a. de 60-cels multi's van Yingli Green Energy). Let wel: het betreft slechts 50 nieuwe PV-installaties. Voor een rijk land als Nederland blijft dat pover, zelfs al weet je dat het slechts een (afnemend) gedeelte van het totale nieuwe volume betreft.

^^^
Systeemgemiddelde nieuwe gecertificeerde capaciteit (SDE installaties) van 2010
tot en met maart 2013, per maand. Nieuw record in maart 2013, echter gemiddeld
genomen steeds minder installaties betreffend (zie ook 2e grafiek).

U kunt zich voorstellen dat zoiets niet meer op een normaal particulier dak past. Dat zijn "gemiddeld" genomen dus allemaal "forse" installaties geweest, met mogelijk zelfs enkele nog niet geïdentificeerde "zeer forse" installaties van zelfs vele tientallen kWp-en. Dat moet zeer waarschijnlijk om SDE installaties zijn gegaan, maar veel zijn het er niet: alleen de grote jongens worden nog maar ondersteund, en het "reservoir" aan oude "kleine particuliere" beschikkingen bij Agentschap NL zal snel zijn opgedroogd.

In deze grafiek is te zien dat het gemiddelde aantal nieuwe registraties van gecertificeerde (SDE) installaties bij CertiQ - volgens de maandrapportages - flink is afgenomen sinds begin 2011 (rode curve, data linker Y-as). De uitgegeven hoeveelheid garanties van oorsprong (blauwe curve, data rechter Y-as) is door de continue toename van de "geaccumuleerde CertiQ capaciteit" natuurlijk wel gestegen ("bewezen geproduceerde hoeveelheid elektriciteit via conversie uit zonlicht", gemeten met een geijkte en verzegelde bruto productie meter bij elke aangemelde installatie). Maar er zijn aanzienlijke fluctuaties in die uitgaves van GVO's te zien, met bijvoorbeeld weer een zeer sterke terugval in maart 2013. Er is in die maand bijna een halvering opgetreden van het "record" volume uitgegeven in januari 2013. Dit heeft deels te maken met het grillige uitgifte beleid van CertiQ, en de wijze waarop het hele systeem wordt geadministreerd.

Wat "staat" er nu bij CertiQ?
In totaal staat er aan "gecertificeerde" capaciteit bij CertiQ nu een volume van bijna 76,4 MWp geregistreerd, waarvan waarschijnlijk 64,1 MWp SDE installaties betreft (vanaf 1 april 2008, de rest is nog uit de "MEP" tijd), 84% van dat totaal. Het gaat daarbij om slechts 10.823 installaties, waarvan waarschijnlijk 10.269 systemen onder het SDE regime vallen (95%). Daadwerkelijk was er in Nederland eind 2011 volgens het CBS al minimaal het dubbele volume geaccumuleerd (op basis van mijn leveranciers data door CBS flink opgeschroefde capaciteit), 145 MWp. Het "niet bij CertiQ geregistreerde" volume is al lang veel meer dan de helft van het totaal, en kan alleen maar met veel fantasie en een gigantische foutmarge "bij elkaar worden geschat", vanwege het simpele feit dat Nederland nooit een centrale registratie voor alle PV-installaties heeft gehad. Recentere officiële cijfers voor het "vermoedelijke totaal volume" zijn niet beschikbaar en worden niet eerder verwacht dan (waarschijnlijk) eind mei (eerste ruwe poging, die later best nog fors kan worden bijgesteld). NB: CBS registreert géén aantallen (verkochte dan wel aan het net aangesloten) installaties!! Alle pogingen daartoe om "getallen" toe te kennen berusten op drijfzand, gaan met veel nattevinger werk gepaard, en kloppen deels sowieso al niet...

Veel meer data, getallen, en grafieken vindt u in de uitgewerkte statistiek pagina op Polder PV.

PV-markt Nederland in grafieken: CertiQ update maart 2013

7 april 2013. Antwoord Photon over vertraagde levering tijdschrift. Omdat ik sterk verlaat wel de januari 2013 issue van het Duitstalige Photon vaktijdschrift had gekregen, maar niet het december nummer van 2012, heb ik er eens een e-mail aan gewaagd. Want ook latere nummers zijn bij mij nog niet in fysieke vorm gearriveerd.

Dit is het antwoord wat ik kreeg:

"Dear Mr. Segaar,

because of the current situation in our company (please see attachment) the publication dates have moved considerable. We apologise for the inconvenience caused due to the receipt of magazines after the announced date. The magazines are delivered to you immediately after printing. We will certainly do our best to improve the future delivery dates.

In the meantime we would like to recommend the online service only for subscriber. With your customer number and the online code (blue card) you can log in our website www.photon.info. On "myPHOTON" you can download the current issue and the past 12 issues as an E-Paper in PDF. If you do not have an online-code, please send us a short e-mail.

Please excuse these circumstances we are working hard to get in schedule again.

Kind regards, "

(e-mail ontvangen 5 april 2013)

Het "attachment" betrof een kort persbericht van 5 februari 2013 om de overname van de activiteiten van het insolvent verklaarde Photon Europe AG (waar onder de meeste door Photon uitgegeven vaktijdschriften incl. het toonaangevende Duitstalige exemplaar) toe te lichten. De hele handel en wandel is namelijk door Photon Publishing AG overgenomen, onder hetzelfde management als vorig jaar (dat schijnt "te kunnen" in het - Duitse - bedrijfsleven). Dit luidde:

" PHOTON Publishing continues the publishing business of PHOTON Europe

Aachen, Feb. 5, 2013: Effective as of Feb. 1, the publishing business of PHOTON Europe will be continued as PHOTON Publishing in its own name and on its own behalf. PHOTON Publishing had already been taking care of PHOTON
Europe's business over the past few weeks. As part of an »asset deal,« PHOTON Publishing has also taken over all material and immaterial assets from PHOTON Europe and will continue all contracts with subscribers and advertising clients.

For queries, please contact:
Bernd Schuessler, PHOTON Publishing GmbH press spokesperson
Phone +49-160-160 1492, bernd.schuessler@photon.de "

(bijlage bij e-mail ontvangen 5 april 2013)

Kennelijk moet ik nog even geduld oefenen. Ondertussen heb ik wel de "van persoonlijke licentie" voorziene elektronische versies van genoemde tijdschriften tot en met het februari nummer van 2013 kunnen downloaden. Maar ik vind dat een erg vervelende en ongemakkelijke manier om te lezen, vanaf een computerscherm. Doet u mij maar de papieren versie, die kan ik nog eens in een trein meenemen (neen, ik heb zelf geen tablet).

Afijn, kennelijk wordt er aan gewerkt. Ook Photon is niet ontkomen aan de schokgolven door de eigen sector die ze al vanaf het jaar 1996 intensief en zeer kritisch volgt...

Detail eindejaars PV-capaciteit Duitsland 2012
Een leuk detail wil ik u uit de (mij nu digitaal ter beschikking staande) februari issue van Photon wel verklappen. Waar Beieren jarenlang achter elkaar alle zonnestroom records aan flarden heeft gescheurd op het gebied van absolute capaciteits-uitbouw, accumulatie, en stroom productie uit de conversie van zonlicht, heeft ze inmiddels op een aspect een belangrijke veer moeten laten. Want volgens Photon stond er eind 2012 in de belangrijkste deelstaat van Duitsland, Bayern, gemiddeld genomen "nog maar" 758 Wattpiek nominaal PV-vermogen per inwoner. Echter, die deelstaat werd geklopt door een van de armste, en wel het om de stad-staat Berlijn "geplooide" Brandenburg in voormalig Oost-Duitsland. De aggressieve uitbouw politiek m.b.t. (zeer) grote vrije-veld systemen gecombineerd met het bescheiden inwoner aantal (BRA 2,5 miljoen inwoners, BAY 12,6 miljoen, eind 2011, voorlopige cijfers volgens pdf van Destatis), heeft Brandenburg eind 2012 de record status van 1.010 Wattpiek vermogen per inwoner opgeleverd, 33% meer dan in Beieren. Ruim een kWp vermogen gemiddeld per inwoner (4 moderne PV-modules van elk 250 Wp)*. Een prestatie van formaat.

(uit artikel "Solarland Brandenburg" in Photon 2013/2, van Beate Knoll & Jochen Siemer)

* Het laatste "officiële" cijfer voor NL is de door mijn toedoen flink opgewaardeerde 145 MWp eindejaars-accumulatie voor 2011 volgens CBS. Met toen zo'n 16,7 miljoen inwoners zou er eind 2011 dus slechts ongeveer 9 Wp/inwoner zijn geaccumuleerd in ons land. Een factor 112 maal minder dan een jaar later in Brandenburg/BRD zou zijn gerealiseerd. Latere officiële cijfers zijn voor Nederland helaas NIET voorhanden, al doen de nodige speculaties daarover de ronde. Polder PV zal hier tijdens The Solar Future NL V in het Evoluon in Eindhoven (23 mei 2013) nader op ingaan.

http://www.photon.de
Gratis proefartikel uit februari issue van Photon (Duitstalig: over de in 2012 meest verkochte elektrische auto in Duitsland [2.000 stuks], de Twizy van Renault)

5 april 2013. Duitsland "deed" het weer! Februari: 211 MWp nieuwe zonnestroom capaciteit. Net terug van wederom een tweedaagse wandeling (grens Gelderse Vallei/Utrechtse Heuvelrug, koude overnachting in de tent), dus weer even wat statistiek voor u.

Bundesnetzagentur heeft net de resultaten van de bij hen gemelde nieuwbouw aan zonnestroom capaciteit voor de wintermaand februari gemeld. Met name de kou in het begin heeft de bikkels van de installatie sector bij de oosterburen kennelijk niet van hun werk gehouden: er werden weer 8.378 nieuwe PV-installaties opgeleverd. De volgende grafiek, die Polder PV maakte van de historische, laatst gepubliceerde data van Bundesnetzagentur, tonen de verschillen in deze winterse maand sinds Duitsers hun nieuwe installaties bij die ambtelijke instelling moesten aanmelden (per 1 januari 2009):

In blauw het aantal nieuwe installaties wat er in de kalendermaand februari is bijgekomen in de jaren 2009 tot en met 2013, met in de laatste kolom het gemiddelde over die periode (data rechter Y-as). In groen het bijbehorende nieuwe geplaatste vermogen in kWp in februari, met ook het gemiddelde - in iets afwijkende kleurstelling - achteraan (bijbehorende data op linker Y-as). Kristalhelder is dat de enorme, politiek beladen ingrepen in het Duitse Erneuerbare Energien Gesetz van Hermann Scheer, HET middel waarmee de oosterburen een internationale PV=industrie wisten los te trekken, zelfs in februari 2013 nog steeds niet een significante "deuk" in de lust tot plaatsing hebben weten te krijgen bij de eigen onderdanen. Met ook nog eens veel lagere invoedingstarieven dan een jaar geleden. De nieuwbouw was vrijwel gelijk wat het aantal installaties betreft, het totale nieuwe vermogen was slechts zo'n 19 MWp minder dan in februari 2012. De nieuwbouw in februari 2013 ligt nog steeds ver boven het gemiddelde over de afgelopen vijf jaar...

Segmentatie
In onderstaand overzichtje heb ik ook de segmentatie over de vermogenscategorieën weergegeven zoals die er nieuw zijn bijgekomen in februari 2013:

^^^
For English readers: European use of decimal separators ("point", "."), and use of
"comma" (",") to indicate rest value below zero. Hence, 5.385,211 kWp reads as:
"five-thousand three-hundred and-eighty-five kilowattpeak and 0.211 (211 wattpeak).

In de eerste kolom de vermogenscategorieën. In kleuren de hoofdcategorieën (tm. 10 kWp, >10 tm. 40 kWp, >40 tm. 1.000 kWp, resp. >1.000 kWp tm. 10.000 kWp), met soms een door mij relevant bevonden sub-segmentatie. De tweede kolom vermeldt het aantal installatie per (sub-)categorie, de 3e het totale vermogen binnen de betreffende (sub-)categorie. De vierde kolom geeft het systeemgemiddelde per (sub-)categorie weer. Helemaal onderaan het totaal van alle (sub-)categorieën, waarbij voor deze maand de gemiddelde systeemgrootte uitkomt op 25,21 kWp (in januari was dat nog 29,46 kWp).

De laatste kolom geeft de zogenaamde "kostendeckende Einspeise Vergütung" (kEV) weer, het "feed-in" tarief, waar de betreffende hoofdcategorieën de komende twintig jaar, plus de rest van het huidige kalenderjaar (vanaf technische netkoppeling in februari 2013) op kunnen rekenen. Uit te keren door de regionale netbeheerder. De eigen stroomleverancier nog de Staat heeft ook maar een jota te maken met deze uitbetalingen - ze spelen in het financiële uitbetalings-circuit geen enkele rol.

Particulieren die installaties tm. 10 kWp realiseren (een installatiegrootte waar de meeste Nederlanders alleen maar van kunnen dromen, je zit dan eerder aan kleinere boerderijdaken te denken) vangen de komende ruim 20 jaar met genoemde 5.797 installaties (3 door mij getoonde subcategorieën in het gele segment) een vaste invoedingsvergoeding van 16,64 Eurocent/kWh. Dat is zo'n 28% lager dan het vaak voor 23 Eurocent/kWh in Nederland door particulieren e.a. kleinverbruikers gesaldeerde bedrag (waarvan zo'n 70% niet meer aan de Staat toevallende energiebelasting, BTW en SDE heffing). Duitsland is de echte "kostendrijver" wat de vergoedingen betreft. Omlaag.

Let op dat de grootste hoofdcategorie (>1 - 10 MWp, oranje, totaal 23 installaties) nog maar 11,52 Eurocent/kWh krijgen uitgekeerd, wat al onder de vergoeding voor wind off-shore ligt in Duitsland. Er zijn in februari 3 installaties groter dan 5 MWp aangemeld: Haldenwang 5,81 MWp in Beieren, en Vogtsburg 7,66 MWp in Baden-Württemberg (beiden in zuid-Duitsland.

De grootste, het zal u niet verbazen, Britz 8,22 MWp, bevindt zich in de aggresief grote PV-parken bouwende noordoost Duitse deelstaat Brandenburg. Dat gaat om de grootste Duitse PV-installatie, bestaande uit 35.000 multikristallijne PV-modules, die het bedrijf Goldbeck Solar GmbH in slechts 35 dagen heeft gebouwd in opdracht van Athos Solar GmbH. Een project op het terrein van een voormalig slachthuis (Konversionsfläche), waarbij ook een grote asbest sanering heeft plaatsgevonden van de oude, gesloopte gebouwen op het terrein (zie kort bericht op site van Athos en nieuwsbericht met meer details op Ecoguide.de). Private investeerders konden ook participeren in dit project. Kropje sla toestanden en "zelflevering" modellen hebben ze helemaal niet nodig in Duitsland: alle stroom gaat daar gewoon het net op en de netbeheerder moet de door de Staat vastgestelde vergoedingen gewoon uitbetalen. Punt...

Een aardige start van het jaar...
Met januari meegerekend heeft Duitsland er in de eerste twee maanden alweer 485,9 MWp bij geplaatst. Nederland komt nog niet eens aan dat volume met de geaccumuleerde capaciteit van twintig jaar "experimenteren" met zonnestroom...

Uiteraard zal de reactie in Berlijn weer geprikkeld zijn, dat kan ik u op een briefje geven. Ook al is gemiddeld 240 MWp in een maand tijd erg weinig voor een land als Duitsland, de eerste maanden van het jaar zijn door de vaak winterse condities toch altijd relatief matig bij de uitbouw. Later zouden in principe veel hogere maandvolumes gehaald moeten kunnen worden (het record tot nog toe was december 2011 met bijna 3 GWp aan nieuwe capaciteit). Zelfs de EU energieminister Oettinger, een bekend voorstander van kernenergie, begint zich met het debat in eigen land te bemoeien (hij is Duitser). Hij vindt het inmiddels wel welletjes met de voortvarendheid van zijn eigen burgers bij de uitbouw van de Solare Revolution. Ook al zou hij ook, net als vele leiders in de hernieuwbare energie wereld, fel gekant zijn tegen het veel te bureaucratische en dure (bovendien weer energie monopolisten faciliterende) "quota" model, hij gaf aan dat wat hem betreft de enorme groei van zonnestroom in Duitsland "beteugeld" diende te worden. Oettinger is kennelijk ook voorstander van het exploreren van het in de U.S.A. zo populaire "fracken" van gas, wat natuurlijk ook in het voordeel van de grote monopolisten zal zijn (de hernieuwbare energie sector wil daar natuurlijk nog niet dood bij gevonden worden, bij dat fossiele, gevaarlijke, en met milieuverpesting gepaard gaande gedoe).

De strijd blijft doorgaan en verdiept zich dagelijks in Duitsland. De gelovigen blijven gewoon zonnestroom capaciteit uitbouwen, vaak met inzet van eigen geld, zoals de resultaten in februari weer eens hebben aangetoond. Volgens Bundesnetzagentur zou er eind februari alweer zo'n 32,875 gigawattpiek aan zonnestroom capaciteit zijn opgesteld in Duitsland. Op naar de volgende maand, in dit tempo gaat natuurlijk de "33 Gieg" met de vingers in de neus genomen worden...

Statistiek pagina Bundesnetzagentur (update 31 maart 2013)

3 april 2013. Interview Polder PV over dreigende importheffingen - en marktsignalen. N.a.v. de commotie over de per 6 maart 2013 ingestelde registratie verplichting voor in de EU geïmporteerde Chinese PV-modules (en cellen en wafers) werd ik op 26 maart jl. gevisiteerd door Roelf van Til van New-energy.tv. Hij stelde enkele vragen over de (dreigende) importheffingen die ik voor de camera mocht beantwoorden. Het interview staat inmiddels op Roelf's zeer interessante video website (link hier onder), en verscheen vlak nadat een eerder stukje van mij over deze hete materie in het eerste nummer van Solar Magazine verscheen (artikel 29 maart 2013).

Video opgenomen door New-Energy.tv in huize Polder PV (dd. 26 maart 2013, over dreigende importheffingen)
Stijgende prijzen Chinese modules (figuur ontleend aan Solarpraxis AG/Harald Schütt op PV-Magazine.com, rechtsboven op gelinkte pagina, rode lijn bovenste grafiek)
Verscherpte reacties Chinese autoriteiten op dreigende heffingen EU (www.upi.com, 26 maart 2013: "... the Chinese government will not stand by", en kondigt "maatregelen" aan om de belangen van de eigen PV-industrie te beschermen. Het handelsconflict lijkt zich te gaan verdiepen, al hoort dat soort spierballentaal er gewoon bij.)

Marktsignalen
In "de markt" is er natuurlijk heel wat aan de hand, zoals wel te verwachten was bij zo'n voor velen (maar beslist niet allen) vervelende "potentiële heftige ingreep". Van een verder niet met naam genoemde groothandel kreeg ik uitgebreide correspondentie met klanten te zien waar ik enkele interessante punten uit licht:

PV-Tech over veranderende PV-markt
Die "veranderende" marktomstandigheden werden medio maart ook vastgesteld door PV-Tech in een interview met een sales manager van Jetion Solar. Orders werden geannuleerd, diverse distributeurs zouden al bankroet zijn gegaan, anderen worstelen met uit recente tijden stammende financiële verplichtingen en moeten drastisch reorganiseren. Chinese producenten zouden hun voorraden in Europese magazijnen hebben geminimaliseerd en importen de EU in gereduceerd. Voorraden zijn aanzienlijk geslonken door de hele keten, dus leveringsproblemen zijn te verwachten. Chinese producenten zouden alleen nog maar direct naar de klanten willen exporteren.

Distributeurs en ook grote project ontwikkelaars (die zelf direct laten importeren voor hun grootschalige PV-projecten) dragen hoge import risico's, die kunnen oplopen tot honderdduizenden tot zelfs miljoenen Euro's, bij eventuele "terugwerkende kracht" heffingen. Die kosten zullen bijna niet verhaalbaar zijn op de eindklanten, of er moeten (wurg)contracten zijn getekend waar zo'n risico in wordt afgedekt (lijkt mij sowieso lijnrecht tegen consumentenrecht of "oirbare" handelspraktijken in gaan). Ook in dit artikel wordt de "pijn" van schaarse voorraden en een beperkt aanbod gesignaleerd, een situatie die vorig jaar nog ondenkbaar was bij de stampvolle magazijnen in Europese havensteden.

De zoektocht naar alternatieven
Ook wordt gezocht naar alternatieven, zoals Taiwanese of Koreaanse producenten als het bekende Hyundai. Het bekende Canadian Solar, die het allergrootste deel van haar productie in China heeft, zou gaan proberen de productie van hun eigen module faciliteit in Ontario flink op te schroeven. Voor diegenen met goede contacten met die onderneming kan dit een (extra) route zijn om aan "niet met heffingen bedreigde" PV-modules te komen. De CEO Qu heeft echter gesteld dat men daar geen overspannen verwachtingen van moet hebben, de afzet in Europa zou zeer onvoorspelbaar worden. Bovendien had het bedrijf het grootste deel van haar in 2011 nog 1,4 GW tellende cel productie capaciteit (met in 2011 ruim 1 GW fysieke productie volgens Photon, april 2012), in China staan. Zo'n volume aan productie verplaats je niet "zo maar even". En is riskant, gezien de moeilijke tijd die de hele PV-industrie nu doormaakt, bij dubbel zo veel capaciteit dan er afzet is.

Canadian Solar zou een gehele andere "route" voorstaan, door zelf veel verder "downstream" in de project business te stappen, en zelf (grote) PV-parken te gaan bouwen. Zo zijn ze verzekerd van afzet van grote volumes van de eigen hardware. In Canada zelf zouden ze een project portfolio van zo'n 400 MWp hebben. Die ook in Nederland zeer populaire modules komen dus niet beschikbaar voor (Europese) klanten, een breder gevreesde trend: de "interne consumptie" bij de aanbieders zal groter gaan worden, het aanbod aan "de [rest van de] markt" zal fors afnemen.

In ieder geval zijn zowel door Canadian Solar, als door PV wereldkampioen Yingli Green Energy géén capaciteit uitbreidingen voorzien. Wat een dramatische "turn of events" is in de recente PV-historie, want the sky was the limit, de afgelopen jaren (gigantische uitbouw plannen, die nu op ijs worden gelegd). Ook bij deze grote bedrijven is het besef doorgebroken dat eerst het gigantische waterhoofd bij de productie capaciteit moet worden "opgelost". Anders blijven de structurele problemen terugkomen.

Elk nadeel heeft zijn voordeel
Europese fabrikanten hebben hier duidelijk voordelen. Zo zou de ook in Nederland bekende groothandel Libra Energy (die o.a. ook op de lucratieve markt in het Verenigd Koninkrijk actief is, de Nederlandse BV is gesitueerd in Castricum) een overeenkomst met de in Italië zetelende producent Solsonica hebben gesloten (in 2011 volgens eigen zeggen de grootste module en cellen fabrikant van Italië). Om daar een zo groot mogelijk, niet "heffingen riskerend" productievolume veilig te stellen en te kunnen blijven leveren aan haar klanten. Volgens PV-Tech zou Solsonica fors uitbreiden tot een productie capaciteit van zo'n 300 MWp. In Photon (april 2012) stonden ze voor 2011 als cellen fabrikant nog te boek voor een productie capaciteit van slechts 40 MWp in 2012...

In een update bij het artikel gaf PV Tech aan dat de zogenaamde "tier 1" Chinese producent ReneSola (opgericht in 2005) "de eerste" Chinese producent zou zijn die juist vanwege de dreigende EU heffingen 400 MW van geplande module productie zou uitbesteden aan niet met name genoemde partijen buiten China:

"In order to address the challenges presented by potential European countervailing duties, the Company has signed over 400 MW of overseas tolling contracts and may expand this further after the final ruling." (citaat jaarverslag 2012 Renesola)

Het bedrijf had volgens Photon (april 2012) aanvankelijk plannen voor zo'n 850 MW aan celproductie voor 2012. Aan PV-modules blijken ze in 2012 voor 713 MWp te hebben verscheept (naast ook nog eens 1,5 GW aan wafers), volgens het jaarverslag. Het Chinese bedrijf heeft net aangekondigd dat ze voor 15 jaar een gunstige, RMB 320 miljoen = 40,3 miljoen Euro hebben afgesloten met de China Development Bank (bericht 21 maart 2013). De CDB is een zwaar door de politiek beïnvloed orgaan wat gerust als een "uitvoerend staatsbedrijf" mag worden gezien.

ReneSola is beslist niet de "eerste" die zulk soort maatregelen neemt. Ik had eerder al de expliciete e-mail van een kleinere speler laten zien die al een tijd geleden aankondigde productie vanuit China naar Maleisië te zullen gaan verkassen zodra de dreiging van heffingen aan de EU grenzen zich zou gaan manifesteren (PPV berichtte op 6 november 2012). Het grote China Sunergy heeft al sinds begin dit jaar een productie faciliteit in Turkije geopend als "veiligheids-ventiel" voor "duty-free" import naar Europa.

Taiwanese cellen producenten kunnen en zullen gaan profiteren van heffingen op Chinese PV-hardware, hun afzet nam vorig jaar al sterk toe, waarschijnlijk deels vanwege de al ingevoerde heffingen in U.S.A., maar ook deels vanwege de booming afzet markt in post-Fukushima Japan, waar hoge feed-in tarieven voor "zeer billijke" marges zorgdragen.

Nieuws uit Nederland
Dat kan kort en bondig. Een Tweet van de CEO van een van de bekendste Nederlandse groothandels, van 2 april (wel even door het "wazeggu" taalfoutje heen lezen, zie ook reacties op die tweet):

Ik breng u even in herinnering, dat dezelfde CEO nog niet zo lang geleden op Energiebusiness.nl dit claimde: "Al met al denk ik SolarWorld en z’n medestanders in Amerika een wind mee hadden die ze in Europa niet zullen aantreffen. Ik vertel mijn Chinese vrienden dan ook dat het wel los zal lopen". Die uitspraak werd gepubliceerd op 7 oktober 2012, slechts een half jaar geleden. Dat is een lange tijd in de PV-business. Maar toegegeven: we weten nog niets van een eventuele beslissing van de EU, dus dat wordt nog even afwachten...

Nieuwtjes in de mailbox
Ondertussen krijg ik nog steeds af en toe aanbiedingen van PV-modules van Chinese producenten of Europese tussenhandelaren die claimen dat ze "duty-free" producten kunnen leveren (met als kennelijke suggestie: "vallen buiten een eventuele tot 6 maart 2013 met terugwerkende kracht in te voeren EU-heffing"). Zie de onderstaand voorbeelden. Ik zou zeer voorzichtig met dat soort aanbiedingen om gaan en de aanbiedende partijen de hemd van het lijf vragen en actief hun "credentials" gaan checken. Want in tijden van "turmoil" op handelsmarkten duiken bijna automatisch piraten of andere "minder op decente handelspraktijken lettende" bedrijven op die wel een leuk "dealtje" met u willen maken. Oppassen geblazen, dus!

^^^
"Aanbod 3 dagen geldig" er onder stond nog een hele waslijst (mailbox PPV 3 april 2013)

^^^
E-mail van een intermediaire handelspartij, mijn rode ovaal toegevoegd.
Titel e-mail: "Customs cleared solar panel stock in EU warehouse!"

Van weer een andere partij (handelshuis, e-mail 3 april 2013) kreeg ik een prijslijst voor (uitsluitend) installateurs in de mailbox, die slechts 1 maand geldig is. Als ik het goed heb begrepen, zijn de "lagere orde" Chinese module merken daarin bij de containerprijs ex BTW toch zeker wel een Eurodubbeltje hoger geprijsd (ongeveer een halve Euro/Wp ex BTW containerprijs), dan het "dump" prijs niveau wat ik vorig jaar nog heb gezien. Een "tier 1" Chinees module merk wordt in die lijst al aangeboden voor een prijs (rond de 70 Eurocent/Wp) die niet heel erg veel meer verwijderd is van het niveau waarvoor diverse Europese modules vorig jaar werden beprijsd voor installatie bedrijven. Let wel dat daar nog marge voor de leverancier en BTW bij zal komen, voor eindverbruikers, en de rest van de systeemkosten (omvormers, bekabeling, meterkast aanpassing, installatiewerkzaamheden) een zeer significant deel van de totale systeemprijs zijn gaan uitmaken.

Voor de goede orde: Polder PV gaat NIET in op verzoeken om namen van dat soort partijen. Ik signaleer hier het fenomeen, en daarmee basta!

Oh ironie
Ironie is dat zelfs de in mei 2012 insolvent gegane dunnelaag module producent Inventux uit de Duitse hoofdstad Berlijn, wier laatste nieuwsbericht op hun website alweer van februari 2012 stamt, maar die in augustus 2012 verder konden doordat geheimzinnige investeerders uit Argentinië en Chili het bedrijf overnamen, opeens ook begint te mailen. Zo ontving ik gisteren een schrijven dat ze "betrouwbaar geprijsde" dunnelaag (amorf/micromorf Si) modules aanbieden omdat, zoals het in de mail wordt geformuleerd, "it will be impossible to calculate with reliable final prices and volumes for Chinese products."

En zo is het cirkeltje weer rond: de een zijn "dood" is de ander zijn "brood". For whatever that is worth. En: voor zo lang als het duurt. Weet waar u aan begint, en in welk avontuur u zich in deze onzekere tijden wilt gaan storten.

Lees tot slot ook de reactie van de CEO van het in het Limburgse Schinnen zetelende IBC Solar op de dreigende importheffingen, met als leidend citaat: "... als de invoerheffing er komt, stagneert de markt". We gaan het zien:

Artikel PV-Tech.org (14 maart 2013, "veranderende" marktomstandigheden)
Open brief van AFASE (21 maart 2013, met allerlei soms gezochte argumenten van deze ook van talloze Nederlandse intermediairs en kleine installateurs voorziene belangenclub die de "wetmatigheid" van eventuele met terugwerkende kracht in gaande EU-heffingen beogen aan de kaak te stellen)

2 april 2013. The eye is in the beholder - leuke plaatjes van Nederlandse PV. De webmaster was weer eens een paar dagen met zijn partner gaan "paas"wandelen en schoot ondertussen enkele leuke PV-plaatjes met het digitale fototoestel.

Gedaanteverwisseling Rotterdam CS
Aan de start van een forse stadswandeling in de meest fossiele (?) stad van Nederland (Rotterdam, 30 maart 2013) kwam de webmaster direct al in het compleet verbouwde Rotterdam Centraal NS station een fraai beeld tegen van het effect van de zonnestralen op de doorzicht gevel met gedeeltelijk glas-glas PV-modules met zonnecellen*:

KLIK op plaatje voor uitvergroting

Fraaie (bedoelde) schaduweffecten op de dak-pilaren en vertikaal staande steunberen van de enorme overkapping van de perrons van het nieuwe Rotterdam Centraal, tijdens een zonnig intermezzo. De werkzaamheden vorderen gestaag, maar er moet nog een hoop gebeuren. De vierkante schaduwpatronen zijn van de duizenden kristallijne zonnecellen die in delen van het enorme dak in glas-glas modules zijn opgenomen, daar waar nog een economisch voordeel viel te behalen (grote delen van het nieuwe dak worden helaas beschaduwd door de hoge flatgebouwen ten zuiden van het station). Linksboven zijn enkele van die glas-glas modules met ingebedde zonnecellen te zien. Voor meer info zie o.a. mijn artikel van 20 mei 2011.

* De modules zijn doorzichtige glas-glas Optisol® exemplaren van de door de Scheuten holding uit de failliete Scheuten Solar boedel geredde BIPV tak, zie originele bericht. Die productie series hebben niets te maken met de destijds in Gelsenkirchen, Duitsland gemaakte specifieke series Multisol® modules (met ondoorzichtige backfoil) waar zo veel reuring over is geweest.

Overijssel
Zondag en maandag liepen we een tweedaagse wandeltocht tussen Zutphen en Olst in Overijssel, met een overnachting in Deventer (in een prachtig klooster in het centrum!). Op maandag 1 april kwamen we tijdens het vertrek uit Deventer via de oostelijke IJsselkade langs deze fraaie woning met een opvallend "vertikaal uitgelijnde" PV-installatie op het hoge, steil hellende zuid-dak. 24 modules, mogelijk zo'n 6 kWp. Het systeem ligt strak op het dak. Overijssel is de provincie met het meest voortvarende beleid ter stimulering van de uitbouw van PV, in weerwil van de immer weifelende en de zaken frustrerende regenten in de Haagse residentie. Voorlopig resultaat provincie Overijssel: 26,4 MWp sinds 2010, met diverse project subsidies (deel van 2e "tenderregeling" nog in uitvoering). Daar kan geen enkele andere provincie tegenop (zie nieuwsbericht Provincie van 25 februari 2013).

Deventer - IJsselkade

Tot slot nog een foto vanaf een van de kazematten van de IJssellinie. Daar was vanaf de nog resterende geschutskoepel deze boerderij zichtbaar ten zuiden van Olst. Kennelijk een systeem met zo'n 90 modules en een geschatte grootte van ongeveer 20-23 kWp. Een aanzienlijk deel van het dak wordt verder niet gebruikt, wat alles te maken heeft met ronduit barre wetgeving die serieuze grootschalige productie van zonnestroom ("hele dak vol, en groot deel productie op het net zetten") vrijwel onmogelijk maakt in de meeste gevallen. Als dat niet verandert, blijft de NL afzet markt "relatief klein" t.o.v. de buurlanden die gewoon een vast FIT tarief voor grotere installaties hebben. En waar zo'n dak dan gewoon in een keer helemaal vol wordt gegooid, met een zeer efficiënt geplande installatie. In Nederland blijven veel van dit soort daken voor een groot deel leeg: doodzonde van de niet benutte ruimte!

Olst-zuid (kazematten gebied IJssellinie, Overijssel)

30 maart 2013. Wederom omvangrijk inkoopactie traject gestart voor zonnepanelen - in West-Brabant. En weer gaat een grote verzameling gemeentes "gemeenschappelijk van bil" met een omvangrijke inkoopactie voor zonnepanelen. Ditmaal in het 700.000 zielen tellende projectgebied in West-Brabant tussen Geertruidenberg in het noorden (u weet wel, berucht vanwege de enorme, steenkolen (en van overzee aangevoerde biomassa) vretende Amercentrale van RWE/Essent) en het aan België grenzende Baarle-Nassau in het zuiden. En tussen het eiland Tholen in het westen, en Breda in het "oosten". Ook Hoekse Waard (Zuid-Holland) doet mee, en inmiddels is ook gemeente Reimerswaal (de "nek" van Zuid-Beveland / Zeeland) ingestapt. In de Hoekse Waard is trouwens ook iemand met een kleinschalige actie bezig (hier).

Deze ongetwijfeld weer omvangrijk wordende, Europees aanbestede actie, waarvoor nog geen partner bekend is gemaakt door het organiserende RMB bureau (regionaal projectbureau, ISO-gecertificeerd), zou deze zomer van start moeten gaan met veel media-reuring, en zou tot begin 2014 moeten lopen. Betrokken gemeentes proberen om lokale en/of regionale ondernemers bij het project te betrekken. Verwacht mag worden dat hier weer "de nodige megawatten" aan PV-capaciteit door "losgetrokken" zullen gaan worden, want de zonnestroom koorts tiert welig in ons land en is met geen mogelijkheid meer te bestrijden. Het zal zeker niet de laatste "actie" gaan worden, vermoed ik. Ik begin bijna de tel kwijt te raken. Inmiddels zit ik op 109 stuks...

Bericht website RMB (29 maart 2013)
PZC.nl (27 maart 2013: Reimerswaal sluit zich aan)

Actie opgenomen in de zonnepanelen inkoopactie lijst van Polder PV

29 maart 2013. Opinie Polder PV over (dreigende) anti-dump heffingen EU. N.a.v. een weg gevallen cover story bij Solar Magazine werd medio maart onder anderen Polder PV door hoofdredacteur Ed van Gastel gevraagd wat zijn mening was over de (dreigende) aankomende anti-dump heffingen op Chinese modules (en wafers en cellen) vanuit de EU.

De webmaster van Polder PV voldeed aan dat noodgedwongen haastige verzoek en de crux van zijn reactie werd weergegeven in het artikel, naast de - nogal uiteenlopende - opinies van Prof. Wim Sinke (ECN, RUU, TKI topsectoren beleid zonnestroom), van Dennis Gieselaar (CEO Oskomera Solar Power Solutions uit Deurne), en van Roel Cals (directeur van Energiebau Solar Power Benelux, een groothandel die zwaar inzet op kwaliteit van de geleverde producten en die zelf uitbundig controleert wat ze in huis halen).

Het 1e nummer van 2013:
Solar Magazine op de deurmat!
(en ja: dat is een lichtgewicht zonnepaneel,
een BIPV COSMOS pilot)

Het stukje van Polder PV vindt u hier onder. Het hoofdartikel met alle vier de bijdragen had als hoofdkop een citaat van de webmaster: "Nadat de rook is opgetrokken, gloort nog altijd die koperen kernfusie ploert"...:

KLIK op plaatje voor uitvergroting

© Solar Magazine 4(1) / maart 2013. Uit artikel met vier reacties "Onderzoek EU Chinese dumpingpraktijken houdt ook Nederland in haar greep: 'Nadat de rook is opgetrokken, gloort nog altijd die koperen kernfusie ploert'."

Solar Magazine wordt steeds meer de "spreekbuis" van de PV-sector vanuit de praktijk (industrie, installatie sector). En bevat ook in het eerste nummer van het spannende PV-jaar 2013 weer een hoop zeer interessante artikelen die ik nog moet gaan lezen. Een korte greep uit het fraais:

Ergo: als u bij wilt blijven zou een abo op Solar Magazine, en/of een bezoek aan de op 17 en 18 april gehouden Solar Solutions beurs beslist een overweging waard zijn. Wie weet loopt u de webmaster van Polder PV wel tegen het lijf, onder dat grootste PV-dak van Nederland. Alweer stammend uit het grijze verleden (2,3 MWp opgeleverd 2002, tijdens de Floriade in Hoofddorp-Vijfhuizen) ...

http://www.solarmagazine.nl

29 maart / 8 april 2013. Commerciële zonnepanelen inkoop actie numero 108 met ideële partner in geldnood. Met update (onderaan)

En net als je een bericht ontvangt dat een van de vele honderden "initiatieven" op het gebied van het vlot trekken van afzet van zonnepanelen in Nederland op curieuze wijze is "afgeserveerd" (vorige post), ontvang ik het volgende goede nieuws. Kennelijk om de zaken weer een beetje in evenwicht te gaan brengen...

Zowel per elektronische post als via het papieren orgaan ontvingen wij (als langjarig lid van Natuurmonumenten) het bericht dat Greenchoice weer een puur commerciële inkoopactie gaat organiseren met zonnepanelen. Ze hebben eerder al een "ZonVast" project in het leven geroepen met een - voor Greenchoice zeer lucratief - 20-jarig lang lease contract. Dat lijkt geen vervolg te hebben gekregen. Wel bieden ze nog steeds standaard zonnepanelen aan (zoals ook 8 andere "energie leveranciers" al kortere of langere tijd doen), en ook een "ZonLeen" constructie waarbij via Greenloans geld kan worden geleend voor de aanschaf. Curieus is dat Greenchoice claimt dat beide aanbiedingen uitsluitend voor huiseigenaren bedoeld zouden zijn.

Inkoopactie numero zoveel
En nu komen ze dus met wat ze zelf een "inkoopactie" noemen. Daarbij zouden ze in een "partnership" samenwerken met Neer'lands grootste en oudste natuurorganisatie, Natuurmonumenten, die door de afslankprogramma's van meerdere Nederlandse kabinetten ook naar andere financieringsbronnen op zoek is. De Staat trekt zich steeds verder uit het nog beetje overgebleven "natuur" terug in ons land. En naast het "partnerschap" lijkt dat eigenlijk de enige rol van Natuurmonumenten te zijn in het gezamenlijke project. Greenchoice bijvoorbeeld "schenkt een bedrag aan de natuur" voor elke nieuwe aansluiting (lees: energie klant, hetzij stroom, gas, of beiden). De "groenste" energieleverancier biedt een "actieprijs" aan voor elektra en gas die wat elektra betreft ongunstiger is dan bij ondergetekende (die i.p.v. de geopperde 0,25 zelfs 0,5 Eurocent/kWh "korting" krijgt van hetzelfde bedrijf, "omdat we zonnepanelen hebben").

En "doet" nu dus samen met het op dit vlak nog maagdelijke Natuurmonumenten een "gezamenlijke inkoopactie van zonnepanelen". Daartoe worden in april informatie bijeenkomsten voor belangstellenden georganiseerd op bekende Natuurmonumenten lokaties zoals bij de Nieuwkoopse Plassen (21 april a.s.), het bezoekerscentrum 's-Graveland in de Gooi- en Vechtstreek (27 april), en bezoekerscentrum Veluwezoom in Rheden (28 april).

"Natuurlijk" is Natuurmonumenten niet helemaal "maagdelijk" op het gebied van zonnestroom, want ze hebben jaren een contract met NUON (Vattenfall) gehad, die diverse gebouwen van de organisatie heeft "vergroend" met zonnepanelen her en der in Nederland (o.a. Posbank met 7,65 kWp installatie). De productie werd geschaard onder het enkele jaren geleden afgeschafte "energieproduct" Natuurstroom (wat Polder PV tm. 2003 heeft gehad toen hij nog klant was bij NUON). Beide partijen zijn destijds, al in het jaar 2000, een samenwerkingscontract aangegaan voor een periode van 10 jaar (zie historisch overzicht Vattenfall/NUON). Maar met "verkoop" van zonnepanelen heeft de natuurorganisatie natuurlijk nooit wat te schaften gehad.

2,5 MWp potentie
Nu is er dus die "natuurlijke samenwerking" met Vattenfall "concurrent" Greenchoice, zoals wordt gesteld. Dat heeft zijn wortels in een overeenkomst die eind vorig jaar - niet lang na de storm n.a.v. de door NMa heftig beboete fraude bij Greenchoice - werd ondertekend door beide partners, en waarover Energeia.nl op 17 december 2012 berichtte. De inschrijving voor deze actie sluit als er 10.000 panelen zijn besteld (bij het impliciet aangeboden 250 Wp exemplaar zou dat neerkomen op een potentieel volume van 2,5 MWp). Er zou een "oplopende groepskorting" beschikbaar zijn (zie verder), er zouden "deskundig advies", "ervaren experts" en "betrouwbare materialen en installatie" worden geboden (het is ze "natuurlijk" geraden...). En, "gunstige voorwaarden voor teruglevering". Dat laatste met een korrel zout nemen s.v.p.: de meeste mensen zullen nooit aan 5.000 kWh netinvoeding per jaar komen, en moeten sowieso wettelijk verplicht 100 procent voor de all-in kWh prijs (meestal: plm. 23 Eurocent/kWh, 70% normaal gesproken - bij afname - naar de Staat vloeiend) worden gesaldeerd. Dus voor wat dat "waard" is, die opmerking.

Greenchoice heeft wel een unieke "overschot regeling" voor als je meer produceert dan gebruikt in een jaar, maar stelt daarbij separate meting als voorwaarde. De Ferrarismeter wordt in de "nieuwe uitleg" van die regeling niet (meer) geaccepteerd, en dat komt feitelijk neer op discriminatie van de aangeslotene, omdat die bijna nooit om zo'n meter heeft "gevraagd". Het apparaat hing meestal al in de woning toen die werd betrokken. Maar alle standaard zonnestroomklanten kunnen sowieso van die "byzondere" regeling gebruik van maken.

Als je even wat verder klikt in de vragen lijst, zie je op een gegeven moment de opties "ZonKoop" of "ZonLeen" van Greenchoice terugkomen. Standaard producten in de portfolio van het bedrijf. Het enige wat in deze actie "opvallend" lijkt, is de geopperde "groepskorting", en het feit dat Natuurmonumenten "meedoet". Dus zo byzonder is deze actie verder niet.

Korting
Uitgaande van een pakketje voor 10 panelen (2,5 kWp) komt de "standaard" prijs op EUR 4.950 incl. "schouwing" als er maximaal 2.500 zonnepanelen zijn aangevraagd (EUR 1,98/Wp), wordt dat EUR 4.850 bij 2.500 tot 5.000 aangevraagde modules (EUR 1,94/Wp), en EUR 4.800 als er 5.000 of meer panelen zijn aangevraagd (EUR 1,92/Wp). De maximale korting bedraagt in dat geval dus 150 Euro, 3% van de "standaard" prijs.

De precieze "rol" van Natuurmonumenten in deze zonnepanelen inkoop actie, buiten het feit dat ze als ambassadeur en als promotie ruimte verstrekker optreden, blijft vaag. Of u kunt wat met de claim partijen "organiseren een gezamenlijke zonnenpanelenaankoop en investeren gezamenlijk in natuurbehoud projecten van Natuurmonumenten." De organisatie zou ook "binnen het eigen ledenbestand lokale collectieven bijeen [kunnen] brengen die samen met schone, decentrale productie aan de gang willen gaan", aldus het Energeia stuk van vorig jaar.

Vandaag waren er volgens de Greenchoice sub-site binnen deze nieuwste zonnepanelen inkoopactie 1.640 modules (van de max. 10.000) besteld.

http://www.greenchoice.nl/natuurmonumenten

Nagekomen
Op 8 maart 2013 opende Natuurmonumenten zelf de collectieve inkoopactie die ze "NatuurKracht" hebben gedoopt. Uitvoerder is het in Den Bosch gevestigde KiesZon®, met 250 Wp Yingli multi's en trafoloze SMA omvormers. Zie update in Polder PV inkooplijst.

29 maart 2013. Green Deal 47 Groningen afgeschoten. In mijn "inkoopacties" overzicht staat onder het aparte hoofdstuk "Daklease- en andersoortige PV-project constructies" al een tijd lang een project van de gemeente Groningen om via een voorfinancierings-traject zonnepanelen te kunnen laten installeren bij particulieren. En deze via de sowieso aan de gemeente te betalen Onroerende Zaak Belasting weer te laten terugbetalen. Dit project, wat onder de naam "Zonnepanelen op je eigen dak" was gestart, was bedoeld om de hoge "investeringshobbel" te kunnen afvangen, waardoor het voor particulieren veel "makkelijker" zou worden om in te stappen (drempelverlaging). Langzaam met kleine beetjes afbetalen aan een "vertrouwde" partner als de eigen gemeente werd kennelijk als een goede wijze gezien om de schrik van een forse aanschafprijs op te vangen. En aldus bewoners in de gemeente te verleiden om de stap naar een dak vol zonnepanelen te gaan zetten op laagdrempelige wijze.

Potentie ongeveer 6-7 MWp
Het project was samen met het adviesbureau de Groene Golf in het leven geroepen door gemeente Groningen, had een zeer ambitieuze doelstelling van 2.500-3.000 woningen (bij gemiddeld 2,5 kWp per woning zou dat zijn neergekomen op een volume van zo'n 6,3-7,5 MWp!), zou het in het najaar van 2012 van start zijn moeten gegaan, en werd het ingebed binnen het programma "Groningen Geeft Energie".

Het "probleem" was dat het Rijk zou kunnen gaan dwarsliggen vanwege de van de overzijde van de oceaan gekopieerde "financiële constructie" (PACE programma U.S.A.: "Property Assessed Clean Energy"). En daarom werd er in 2011 onder nummer 47 een heuse, plechtstatig ondertekende Green Deal met destijds Minister Verhagen gesloten. Er zou onderzoek komen of het wel "zou kunnen" (ook mogelijk n.a.v. enkele schandalen bij lagere overheden met geflopte leningen en andere riskante financiële transacties), maar er was zonder meer goede hoop op een bevredigende uitkomst. Dan wel, als alternatief, op de ook elders beloofde "experimenteer ruimte" voor zo'n belangrijke pilot. Anders zou er geen serieuze "Green Deal" worden gesloten, toch? Die "Green Deals" betrof een ambitieus (doch met talloze vraagtekens omgeven) opgezet programma om na het floppen van diverse bureaucratische overheids-trajecten weer "schwung" te gaan geven aan duurzame energie en besparing in ons land.

En toen was er slecht nieuws
Totdat er op de website van de vlijtige collega's van Solar Magazine gisteren een omineus kort berichtje verscheen waar een enorme domper werd gepresenteerd rond dit "project". Jammer genoeg stond er geen enkele bronvermelding bij het oorspronkelijke berichtje...

Ik ben me vervolgens wild gaan zoeken op allerlei websites, op die van de Rijksoverheid, bij Green Deals, bij gemeente Groningen, via Google zoektermen, and you name it, om "het nieuws" bevestigd te krijgen. Polder PV gaat immers altijd direct naar de primaire bron van berichten toe, en slaat alle intermediaire stukken daarbij over, om alle media filters uit te schakelen die allerei "problematische interpretaties" dan wel ruis zouden hebben kunnen toevoegen aan de berichtgeving. Hij vond vervolgens tot zijn frustratie niets wat het berichtje kon bevestigen, en dus gooide de webmaster even een tweetje er tegenaan richting S.M. hoe het zat met de bron van het nieuws. Daar werd naar een stagiair verwezen die vandaag nog moest opdoemen, maar ondertussen had ik het berichtje weer opgezocht, en daar stond opeens "de bron" vermeld.

En dat bleek Oogtv.nl te zijn, de website van Omroep Groningen. Na wat zoeken op hun site vond ik het stukje (link onderaan, zodat iedereen het kan vinden) gedateerd 27 maart 2013. En inderdaad staat daar het voor de ambitieuze gemeente Groningen beslist "rampzalige" nieuwtje. Wat ik nog steeds echter NIET op de website van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, van het Rijk, of op de site van Gemeente Groningen zelf heb terug gevonden. Daar hult men zich kennelijk (voorlopig?) nog in stilzwijgen...

Omdat het een belangrijk bericht betreft gezien de oorspronkelijke "potentie" en ambitie van het project, hierbij een compleet / letterlijk citaat om te voorkomen dat er verwarring over ontstaat:

Gemeente mag niet experimenteren met zonnepanelen

Het plan van de gemeente om bij Stadjers zonnepanelen te plaatsen en die als het ware te verhuren, gaat niet door. Om dit experiment mogelijk te maken had de landelijke wetgeving aangepast moeten worden, maar het Ministerie van Binnenlandse Zaken ziet dit niet zitten..

De gemeente wilde bij bewoners op verzoek zonnepanelen plaatsen en de huur innen in de vorm van gemeentelijke belastingen. Na afloop van de looptijd van het contract zou de bewoner automatisch eigenaar worden. Deze manier van financieren is echter binnen de huidige wetgeving niet mogelijk. Het kabinet is nog altijd enthousiast over deze plannen, maar ziet daarvoor op dit moment geen mogelijkheden.

De gemeente betreurt het besluit van de minister, maar wil blijven zoeken naar nieuwe manieren om het gebruik van zonne-energie te stimuleren.

Bron: © Oogtv.nl (27 maart 2013)

Hierbij wordt dus "zomaar" een serieuze "Green Deal" door de plee getrokken, zonder dat er van overheidswege ook maar iets tegenover staat. Initiatief in "de kiem" gesmoord. Al is het wel pas 16 maanden nadat die "Deal" officieel op de website van de Staatcourant verscheen (21 november 2011). Groningen zal dus op een andere wijze die ambitie van zo'n 7 MWp op particuliere woningen voor elkaar moeten zien te boksen. Wie weet eindigt dit wel in een zoveelste inkoopactie van zonnepanelen, achteraan in de rij van de al bijna 110 stuks die op mijn site staan. Nog wel even wat verzinnen op de duurder wordende Chinese zonnepanelen, gezien de dreiging van een "heffing met terugwerkende kracht" vanuit de EU. Misschien dat er wat extra Gronings Slochteren Gas verkocht moet gaan worden om dat project te gaan financieren...

Een link naar dit bericht heb ik inmiddels ook op mijn "inkoopacties en alternatieven" pagina opgenomen. Voor enkele andere informatieve links naar die "geflopte Groningse Green Deal", zie onder het betreffende stukje op de genoemde pagina.

http://www.oogtv.nl/2013/03/gemeente-mag-niet-experimenteren-met-zonnepanelen (27 maart 2013)

28 maart 2013. En alweer een "raadpleeg uw eigen dak" zonnestroom potentie project - in Haaglanden. Het land zingt en gonst van de tweets, mails, berichten over de "Zonatlas". Een zeer geslaagd digitaliserings-traject wat uit Duitsland is komen overwaaien (Tetraeder.com), en wat per gemeente in digitale pracht het daklandschap toont aan een ieder die het interesseert. En daar het "zonnestroom productie potentieel" per dak (segment) van kan uitrekenen, achter uw computer. Menig gemeente zit te soppen van de mogelijkheden, laten tegen betaling "hun grondgebied" in kaart brengen, en maken buitensporig veel reclame om zo hun burgers aan de PV-paneeltjes te krijgen.

We zullen er nog veel van gaan horen, en dat zal voor een belangrijk deel aan de tomeloze inzet van ene "Klimaatzuster" liggen die zich helemaal ongans twittert om "haar kindje" aan Nederland te presenteren. Viel Erfolg daarbij, en vooral: een ontzettende hoop plezier! Omdat er al zoveel over bericht wordt, in dit artikel echter iets meer aandacht voor "dat andere" initiatief, wat nog nauwelijks bekend is...

Den Haag van zijn goeie kant...
Verrassend was dat, nadat enkele gemeentes al als "gele vlekjes" op de Zonatlas overzichtskaart van Nederland waren verschenen, en Provincie Gelderland ook nog eens had aangekondigd dat ze meteen maar de hele provincie wilden laten "mappen" (pluim!), er opeens een soortgelijk traject veel dichter bij huis op het net werd getoond. Maar wat een "andersoortig beeld" en ook een anders werkend gebruikers-interface blijkt te hebben. Uit betrouwbare bronnen heb ik vernomen dat het een door het Stadsgewest Haaglanden in gang gezet - zeer lovenswaardig - traject is geweest, wat zo'n beetje af kwam toen het concurrerende Zonatlas als een duveltje uit een doosje aan haar onstuitbare opmars begon in Nederland. Dat zal vast wat "tandengeknars" hebben gegeven bij de plannenmakers, vermoed ik...

Dus of het nu zo populaire Zonatlas de Residentie nog zal gaan veroveren met deze mooie tool al daar voorradig, mag betwijfeld gaan worden.

Maar mooi is 't ie zeker, de eigen "Zonnekaart" van Haaglanden. Polder PV heeft al een beetje rondgesnuffeld in het daklandschap van die op fietsafstand liggende Residentie (ik heb er jaren geleden al via Google uitgebreid rond-gevlooid, omdat het een van de eerste regio's was in Nederland met loeischerpe satellietfoto's...). En vond er bijvoorbeeld deze:

Het bizar gevormde Provinciehuis van Provincie Zuid-Holland heeft in het vrijwel rechthoekige blok exclusief het "blauwe gat" een mooie potentie volgens "de Zonnekaart" (oranje kleur: prima toepasbaar voor PV). Gelukkig heeft onze provincie al lang geleden "het licht" gezien, en staan daar al sinds 2005 468 stuks Shell Solar 160-C modules, goed voor een vermogen van bijna 75 kWp, zonnestroom te bakken, nog met oude Siemens Sitop omvormers (reportage PPV).

Ook op een andere bekende lokatie de digitale "zonnestroom potentie" versie van de Google Maps werkelijkheid:

Let op de grote slagschaduwen van de gebouwen rond Den Haag Hollands Spoor (in het zwaar beschaduwde gebied in het geheel geen "potentie" vlakken aangegeven). Bij de gele pijl en ster ziet u het nog net oranje gekleurde daksegment waar recent een bescheiden zonnestroom installatie is aangebracht - op het platte dak van T-Mobile (een van twee lokaties met totaal vermogen van 65 kWp, zie reportage). Veel andere daksegmenten op het grote gebouwenblok aan de zuidkant van de Waldorpstraat hebben veel ongunstiger "kleuren" vanwege hoge torens die her en der oprijzen en die hoogst irritante, aanzienlijke hoeveelheden "potentiële productie" kostende slagschaduwen werpen. Grappig zijn de in het water (Laakhaven) uitstekende "ronde pieren" die ook oranje zijn gekleurd: zet er een paar zonnepaneeltjes op!

Ook de exploitant van het grote The Globe complex tussen station en de Waldorpstraat zal er aan "moeten" geloven, wat mij betreft: knal-oranje dak, dat moet zo spoedig mogelijk worden volgezet met zonnepanelen! Anders duurzame shame on you! Volgens de dakvlak simulator, die een hele reeks "potentie" gegevens produceert in de Zonnekaart atlas, zou alleen al op het dak van "The Globe" (de twee grootste oranje segmenten op de foto) zo'n 444 kWp moeten kunnen worden ingepast, wat goed zou zijn voor een jaaropwek van zo'n 398.000 kWh (specifieke opbrengst berekend: 895 kWh/kWp.jaar, volgens mij zelfs nog veel te conservatief). Ik zeg: doen!

Vreemd is wel dat er geen "PV-potentie" voor de grote perronkappen van NS station Hollands Spoor is gegeven. Terra non grata wat NS betreft of andere reden?

Geen Koninklijke Schatting - gemiste kans!
Wel heel erg jammer dat zowel het Paleis aan het Noordeinde, als het onderkomen van ons "bijna" koninklijke echtpaar in de bossen van de Horsten in Wassenaar zijn "gemozaiekt" door de veiligheidsdiensten, en dat kennelijk de "Zonnekaart simulator" daar niet op "mocht" worden toegepast. Of wellicht zelfs fysiek was geblokkeerd voor die Koninklijke lokaties. Zeker op het Paleis en het grote gebouw aan de noordrand van de Paleistuin had er wat mij betreft heel wat ruimte geweest om de Koninklijke Stroom Nota flink omlaag te krijgen (ik zie daar wel vreemd genoeg een kennelijk afdak wat op NNW is gericht - in de schaduw op foto - ook oranje gekleurd...). Welke Koning of Koningin zou dat nou niet willen, een mooi paleis met moderne zonnepanelen, desnoods gitzwart uitgevoerd (keuze genoeg)? De hofhouding zou best wel eens een ander soort brief aan de Zonnestroom Producenten Vereniging mogen gaan schrijven anno 2013, dan het exemplaar wat enkele jaren geleden nog werd verstuurd? (zie artikel over "zonnepanelen op Soestdijk" van 18 maart 2009).

Plagen mag, want beargumenteerd
Verder nog even een plagerige opmerking over de gebruikte kWh prijs: die is beslist niet meer "slechts" 21 Eurocent, maar inmiddels in veel gevallen rond een niveau van 23 Eurocent/kWh gekomen. Waarvan energiebelasting, BTW en SDE heffing in totaal bijna 70% van het tarief uitmaken, en dat gaat allemaal naar de Staat toe, mits "niet gesaldeerd". En dat die geclaimde 21 Eurocent/kWh zou zijn voor "energie en transport", zoals het informatie paneeltje onterecht claimt, is natuurlijk ook gewoon onzin voor alle kleinverbruikers. Per 1 januari 2009 worden alle "transportkosten" inclusief een reusachtig nieuw capaciteitstarief gewoon als vaste bedragen berekend door netbeheer. Dan kun je je ongans salderen wat je wilt: die vier netbeheersposten (en ook een soms in het capaciteitstarief verstopte heffing van TenneT) blijf je gewoon betalen, omdat het vastrechten betreft. Die zijn "niet saldeerbaar"!

Flink bereik in dichtst bevolkte NL regio
Verder no problems: weer een mooie digitale tool voor de luie Hagenezen met zonnestroom plannen. Herstel: de regio Haaglanden omvat zelfs veel meer. Alle inwoners van de gemeentes Delft, Den Haag, Leidschendam-Voorburg, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Wassenaar, Westland en Zoetermeer kunnen vanaf nu heerlijk rondneuzen op die site, en hun eigen zonnestroom potentie gaan verkennen. Let wel: uiteindelijk zal voor een correcte benadering een on-site advies van een professioneel installatiebedrijf bevraagd moeten worden, want hoe goed dit soort "tools" ook worden gemaakt, alleen een nauwkeurige dak(situatie) inspectie kan de werkelijke potentie gaan opleveren. Maar Zonnekaart is beslist een hele goede benadering van wat er ongeveer mogelijk is.

Veel plezier daarmee, en met de "Zonatlas" initiatieven!

Nagekomen!
En nog een concurrent heeft zich gemeld, begonnen in Kampen en Zutphen. Zonnekaart.com van MapGear. Nederland wordt wakker!

"Zonnekaart" regio Haaglanden:
http://www.zonnig.haaglanden.nl (tabblad "zonnekaart")

"Zonatlas" voor al enkele andere NL gemeentes (veel belangstelling!):
http://www.zonatlas.nl

"Zonnekaart" van MapGear uit Zwolle (wil ook landelijk uitrollen...):
http://kampen.zonnekaart.com

26 maart 2013. Solarbier® holländischer Art - bij de grootste brouwer van Nederland - dat is geen klein bier. In Duitsland wordt al sinds 2007 Solarbier® gebrouwen bij licentienemers van de initiatiefnemer Dr. Georg F. Schu (in casu: SIMG GbR uit Pfaffenhofen als licentie verstrekker). De eerste brouwerij die dit door de Technische Universität München-Weihenstephan gecontroleerde milieulabel mocht dragen was Felsenbräu in Thalmannsfeld (Bayern). Er volgden nog ruim een twintigtal brouwerijen die het zonne-label op de kroonkurk mochten gaan "voeren", tot in Oostenrijk aan toe. Het label claimt "dass dieses Bier ausschliesslich mit regenerativer Energie (vorwiegend Solarenergie) hergestellt wird und keine umwelt- und klimabelastenden fossilen Primärenergien (Erdöl, Erdgas, Kohle, Atomstrom) zum Verbrauch kommen (Ressourcenschonung). Dies zum Wohle unseres Planeten Erde und der Menschen."

Aangezien u als Nederlander sowieso, linksom, of rechtsom, steeds meer met energie uit hernieuwbare bronnen geconfronteerd zult worden, en de beheersing van de Duitse taal in dezen essentieel is om de context ervan ten volle te begrijpen, vertaal ik die frase expres niet: die moet u gewoon hundertprozentiges verstehen... In ieder geval hebben de brouwerijen in (meestal) Beieren, die aanspraak mogen maken op het dragen (en op de kroonkurk zetten) van het "Solarbier® label", vaak vette PV-systemen op het dak van de onderneming staan. Zoals bij Brauerei Raab in Hofheim, de eerste die het Solarbier® logo mocht voeren in de Beierse regio Unterfranken. Daar wordt het bier grotendeels overdag in een pand gevoed op zonnestroom bereid. Meestal wordt alle zonnestroom in Duitsland via een separatie "Einspeise Meter" op het net ingevoed, maar tegelijkertijd "trekt" de brouwerij natuurlijk uit datzelfde net haar stroombehoefte. Daarnaast wordt Ökostrom afgenomen, minimaal 80% van het totale energieverbruik moet uit hernieubare bronnen komen om het gewilde label te mogen hebben. De firma investeerde ook in energiebesparende apparatuur, het totale bedrag voor alle energie investeringen om Solarbier® te kunnen maken liep in de tonnen.

Auch Heineken, jawohl!
Uiteraard is zo'n oud initiatief in de "ietwat" later wakker geworden landen (zoals het nog steeds diep in fossielen gedrenkte Nederland) besmettelijk. En ja hoor, onze grootste bierbrouwer Heineken, gaat, zo moeten we het bericht duiden op Omroep Brabant, binnenkort in eigen land ook vet van bil met zonnestroom. Dat ze dat in het buitenland al deden was ook "geen nieuws", er zijn immers al talloze kleinere en grotere brouwerijen her en der op onze planeet, ook buiten Duitsland, met (veel) zonnepanelen op hun daken. To name but one: Brouwerij Roman in het beroemde Vlaamse Oudenaarde installeerde al in 2011 1.140 zonnepanelen, goed voor zo'n 250 kWac vermogen (Vlamingen hebben de ietwat vreemde behoefte om het opgestelde vermogen vaak AC-zijdig te benoemen, goed opletten dus, daar...). En ook SolarAccess heeft regelmatig toegeslagen in België, onder anderen bij Duvel Moortgat, met een nieuwe installatie van 620 kWp (bericht SolarAccess van 31 mei 2012).

Heineken doet dat natuurlijk niet eerst in eigen land. De extreem lucratieve feed-in tarieven in het overmatig zonnige Italië zaten natuurlijk te wachten op actie van ondernemers met grote platte daken. En dus was het niet meer dan "normaal" dat het internationale bier conglomeraat met hoofdvestiging in het dicht bij Polder PV's stek gesitueerde Leiderdorp op hun productie complex in Bergamo (noord Italië, Alpen zuidrand) een 1 MWp PV-centrale liet aanleggen. Grappig was dat de daar op de zwak hellende daken aangelegde 4.251 zonnepanelen zijn geïnstalleerd door de Italiaanse tak van het beroemde bedrijf SolarAccess, wat het hoofdkantoor heeft in ... het zeer Nederlandse Deventer.

Kennelijk smaakten de fysiek meetbare resultaten van dat project zo goed bij het management van Heineken, dat al rap nog een 1 MWp installatie in Massafra (Taranto, zuid Italië) volgde, en een fors groter 1,43 MWp PV-project op de productie lokatie in Alken in de Belgische provincie Limburg ZW. van Hasselt (zie ook de verrassend "magere" duurzaamheids-statement op de website van die lokatie, gezien de investering die daar voor nodig was).

Nederland eindelijk ook: geen klein bier!
En nu is Nederland kennelijk aan de beurt. Wie de "grote" PV-projecten in Nederland kent: dat wordt voorwaar géén "klein bier". Heineken is kennelijk al deze week van plan om op hun brouwerij in Den Bosch, waar Wieckse Witte, Wieckse Rosébier en alcohol-vrije pilseners worden geproduceerd een zeer forse installatie te laten aanleggen van maar liefst 3.632 PV-modules. Als we uitgaan van een als "gangbaar" te kwalificeren 250 Wattpiek paneel, zou het in dat geval kunnen gaan om een groot project van maar liefst 908 kWp! Als die grootte zou kloppen, zou het voor "single-site" installaties in Nederland volgens mijn gegevens kunnen gaan om de twee-na-grootste PV installatie in ons land. En zelfs, als we het vrijeveld/vuilnisbelt project Azewijn van 1,8 MWp opzij zetten, na het 2,3 MWp Floriade-dak in Vijfhuizen de op-een-na-grootste dak-gebonden PV-installatie van het 16,7 miljoen zielen tellende Nederland.

Ik moet me dan wel in alle bochten gaan wringen om i.p.v. onze regelmatig genuttigde biologische bieren me dan niet op een Heineken witbier te gaan storten natuurlijk, als ongeneeslijk zonnestroom addict...

... dus lof zij Heineken in dat opzicht toegeworpen. Dan zullen we hun obligate "zonnebier" als logisch vervolg van het al veel eerder in de markt gezette Duitse Solarbier® verder met een knipoog vergeven: die naam zal het met waarde gaan dragen. Misschien wil René Leegte van de VVD er wel een H. pint op gaan nemen, voor bij de feestelijke opening...

^^^
In Duitsland is er een grote kans dat er een aantoonbaar aandeel "zonneprik"
in het bier zit, en dat niet alleen direct opgenomen in de hopfen of de weizen.
Maar ook in de stroom productiemix wat al een significant
aandeel van 5% heeft aan zonnestroom.

Grote kans dat, als u straks een "witte" of zelfs alcoholvrij bier van Heineken
tot u neemt, dat u dan ook "op zonnestroom bereid" bier in uw lichaam zult
laten vloeien. Zum Wohl! Maar: met mate selbstverständlich...

Foto genomen tijdens 1.650 kilometer lange fietstocht tussen München
en Roermond, in juni 2011 (zie fotoreportage).

Speculatie: wie oh wie?
WIE dit moois zal gaan aanleggen is nu nog een groot raadsel, maar er zijn meer dan genoeg kapers op de kust. Naast SolarAccess zelf (die vaak in België dat soort installaties in serie opleverde in de Gouden Tijden in Vlaanderen), en een oude bekende als Oskomera uit Deurne, zijn er nog een paar kapers op de kust. Wie weet is de volgende foto met begeleidende tekst die ik op Twitter vond wel een voorbode. Maar ik kan het ook helemaal mis hebben natuurlijk. Als dat het geval blijkt te zijn, straks, gewoon vergeten dat plaatje ...

https://twitter.com/InaSchjelderup/status/273853054971957248

Nagekomen (27/30 maart 2013)
U mag inmiddels bovenstaand plaatje vergeten (al laat ik het natuurlijk gewoon staan): Solar Magazine meldde dat het Nederlandse SolarAccess de gelukkige project uitvoerder is geworden. En dat ze bovendien ook niet hebben stilgezeten, want er waren kennelijk al een heftige 1.800 stuks op het dak aangebracht (volgens Brabants Dagblad). Nog de helft te gaan. Maar dat kunnen we het bedrijf uit Deventer wel toevertrouwen. Die heeft immers talloze van dit soort projecten getrokken, waarbij de (vele) megawatten de installateurs om de oren vlogen. Gefeliciteerd, SolarAccess: eindelijk weer eens een "groot" project in eigen land! Volgens Solar Magazine "zonder subsidies" gebouwd. We zullen ze maar op hun blauwe ogen geloven...

Uit het PV-dak zou volgens het korte bericht bij Wieckse Witte 900.000 kWh/jaar worden geproduceerd. Ik moet nog technische data van SolarAccess krijgen, pas dan weten we wat de verwachte specifieke opbrengst zal zijn (indien 3.632 x 0,25 [kWp] = 908 kWp zou het neerkomen op 991 kWh/kWp.jaar).

Nagekomen 2 (gespot 29 mei 2013)
Op de website van SolarAccess is inmiddels een kort bericht gewijd aan het fraaie project. Systeem data: 908 kWp, 3.632 REC modules (250 Wp/stuk, multikristallijn). Verwachte opbrengst 855 MWh/jaar, dus specifieke opbrengst waarmee wordt gerekend is een mooie 936 kWh/kWp.jaar, zelfs bij relatief lage hellingshoek van de modules. Met de opbrengst kan het productieproces (brouwerij) van het hele "portfolio" van Wieckse Witte bieren volledig worden "vergroend middels zonnestroom". Deze projectontwikkelaar heeft samen met de brouwerij in Den Bosch inmiddels 5 Heineken vestigingen van zonnepanelen voorzien met een gezamenlijk vermogen van 4,5 MWp.

Nagekomen 3 (gespot 30 sep. 2014)
Het project blijkt te zijn gefinancierd door de duurzame ASN Bank, volgens een mededeling in hun magazine Ideaal, van september 2014 (p. 14).

Nieuwsbericht op Omroepbrabant.nl (26 maart 2013)
Brabants Dagblad (27maart 2013)
SolarMagazine (27 maart 2013)
SolarAccess (28 maart 2013)

Wieckse Witte (kort stukje over het project, curieus is de foutieve referentie naar Floriade: 2,3 MWp Vijfhuizen project uit 2002 wordt in het geheel verzwegen...)

http://goo.gl/maps/NWIp5 (lokatie van Heineken brouwerij in Den Bosch op Google Maps)
Case study Alken brouwerij van Heineken (met fraaie luchtfoto...)

23 maart 2013. PV-schokgolf numero zoveel: Bosch Solar kapt met kristallijne PV - Aleo te koop. Wederom schokkend nieuws. Terwijl nog lang sprake was van een grote productie faciliteit in Maleisië voor kristallijne zonnepanelen door de "solar" tak van het grote internationale Bosch conglomeraat, is ook door dat plan definitief een streep gezet. En veel erger nog. In een perscommuniqué van 22 maart rept Duitsland's grootste PV-cellen en op-een-na-grootste module producent (na SolarWorld), Bosch Solar, dat ze de handdoek in de ring gaan gooien, wat hun kristallijne activiteiten betreft.

De productie van zowel ingots, wafers, cellen als PV-modules zal begin 2014 worden gestaakt. Indien mogelijk wordt getracht afzonderlijke bedrijfsonderdelen te verkopen. Bosch Solar was volgens de januari issue van Photon zonder meer de grootste zonnecellen fabrikant bij de oosterburen (in een sowieso fors krimpende Duitse productie markt), met 460 MW in 2012, en, door Photon geschat met een potentieel van 630 MW voor 2013. De getallen voor concurrent SolarWorld waren volgens Photon voor beide jaren 300 MW, het tegenwoordig onder het Zuid-Koreaanse Hanwha conglomeraat vallende Q-Cells zou zelfs nog maar 170 resp. 200 MW hebben geproduceerd of dit jaar gaan produceren. Op het vlak van de cellen-precursors, de wafers, was Bosch in 2012 ook een goede tweede na SolarWorld (460 vs. 750 MW). Photon meldde zelfs een in potentie forse toename van de productie bij Bosch van zo'n 630 MW in 2013.

Op het vlak van PV-modules blijft het ook al in zeer zwaar weer verkerende SolarWorld absolute kampioen in Duitsland (al stelt dat internationaal in vergelijking met Azië weinig meer voor), 500 MW in 2012. Voor Bosch moet op het vlak van kristallijne modules gesplitst worden in de productie bij het vermaarde Aleo (190 MW in 2012) en de rest bij Bosch zelf (140 MW), met weinig verandering verwacht in 2013. Aleo was voor bijna 91% in handen van Bosch. Volgens een citaat bij Photovoltaik.eu wordt betwijfeld of Aleo als gevolg van deze voor hen dramatische stap van hoofdaandeelhouder Bosch nog een levensvatbare bedrijfsvoering overeind kan houden, zelfs al zou er een overname kandidaat worden gevonden.

Eerder al heeft Bosch volgens Photon opgaves de dunnelaag module fabrieken in Erfurt (amorf/mikrokristallijn) resp. Brandenburg/Havel (CIS technologie) gesloten in 2012.

Het persbericht van Bosch meldt dat ook alle onderzoek aan kristallijne technologie zal worden gestaakt en dat de verkoop kantoren gesloten zullen gaan worden. Er is nog een module fabriek in het Franse Venissieux (voorstadje van Lyon), die ook verkocht zal worden. Bosch wil haar enorme pakket aandelen in Aleo Solar AG verkopen, een zure appel voor de liefhebbers van deze populaire, degelijke modules. De productie van Aleo modules in Spanje was eerder al opgegeven.

^^^
De door Aleo eerder al opgegeven productie faciliteit (kristallijne modules) in Santa María
de Palautordera bij Sant Celoni. Volgens Aleo was module productie gestart in 2007 met
10 MWp jaarlijkse capaciteit. In het eerste kwartaal van 2008 kwam bijna de helft van
de omzet van het later grotendeels in handen van Bosch Solar gekomen Aleo uit
verkopen op de Spaanse markt. Maar dat is allemaal al "historie" in zonnestroom land ...

Foto genomen tijden >2.000 km. lange fietstoer Avignon-Barcelona-Avignon in 2008.

Het enige wat nog overblijft is het ontwikkelings-werk aan dunnelaag CIS technologie die nog overeind bleef in de CISTech research lokatie in Brandenburg/Havel. Over evt. commercialisatie daarvan zal op een later tijdstip worden besloten.

Bosch neemt deze dramatische stappen omdat het ze, ondanks forse (re-) organisatie trajecten niet is gelukt om zwarte cijfers in de boekhouding te krijgen van de diverse platforms waarop ze actief waren. Bosch spreekt over een prijs-erosie van maar liefst 40 procent, waar ze niet in "mee" konden gaan bij de eigen productie (net zoals dat niet is gelukt bij een groot deel van de rest van de PV-productie sector).

Al in januari dit jaar werd door Bosch "gemeld" dat de verliezen in de PV-tak van het bedrijf waren opgelopen tot een gigantische 1 miljard Euro. In die sector van de multinational zijn maar liefst 3.000 (!!) medewerkers werkzaam, waarvan 850 bij Aleo, en ongeveer 150 bij CISTech. Het hele concern zou in 2012 zo'n 306.000 medewerkers tellen en volgens een voorlopige schatting een omzet hebben gedraaid van 52,3 miljard Euro.

Bosch stelt dat ze de afgelopen maanden alles hebben gedaan om, al dan niet met (nieuwe) partners, de commerciële productie perspectief te geven, maar na grondig onderzoek is niet gebleken dat het onder de huidige deplorabele omstandigheden verantwoord is om daar mee door te gaan. Ook de bedrijfsleiding moet deze voor hen en het personeel dramatische beslissing diep betreuren, en hoopt op een decente mogelijkheid om het personeel te laten afvloeien of te herplaatsen. Dat zal moeilijk genoeg worden, omdat er al zoveel vakkundig personeel van andere bedrijven op straat is komen te staan, en de productie in Duitsland juist achteruit gaat i.p.v. vooruit. Die mensen kunnen moeilijk allemaal "even" naar het buitenland gaan verhuizen. Er is gewoon veel te veel productie capaciteit, en een gigantisch deel daarvan staat in China.

Als gevolg van de aangekondigde beleidsbeslissingen zijn er alweer enkele wijzigingen in de raad van toezicht gekomen, en vertrekken er drie leden van de bedrijfsleiding van Bosch Solar Energy AG, waaronder de CEO Holger von Hebel.

Commentaar vanuit het veld (na ook de rampzalige berichtgeving rond de Chinese PV-reus Suntech, die op de rand van instorten staat):

Het nieuwe (STC/generator) vermogen wat in 2012 "zou zijn toegevoegd" zou volgens die EPIA publicatie 125 MWp hebben bedragen, wat er toe zou leiden dat er eind 2012 een volume van 270 MWp zou zijn geaccumuleerd. Dit verwonderde mij in hoge mate, want ik had al op 9 juli 2012 op basis van de toen bekende (alweer achterhaalde) CBS cijfers met educated guesses becijferd, dat er in het kalenderjaar 2012 mogelijk een nieuw volume tussen de 145 en 175 MWp bij zou kunnen gaan komen, een fors hoger volume. Toen ik EPIA per e-mail naar de bron vroeg van die "125 MWp nieuwbouw" in 2012, kreeg ik op 20 februari 2013 per kerende elektronische post te horen dat het getal juist van onze eigen branche-organisatie Holland Solar afkomstig was, en dat dit door Photon zou zijn gepubliceerd. Maar, volgens het antwoord van EPIA, "definitely not represent[ing] final figures but minimum estimates", vanwege de problemen bij het inventariseren van de niet bij CertiQ geregistreerde PV-installaties (de absolute meerderheid, by far, in NL). Een minimum schatting dus. Terug zoekend in de dagelijkse Photon Newsletter die ik per e-mail ontvang (gepersonaliseerde versie), vond ik het bericht waar kennelijk op werd gedoeld. En dat was al van 22 januari 2013, 2 maanden geleden:

Door mij in rood omcirkeld de nieuwbouw die toen door Holland Solar werd geschat voor 2012 (125 MWp). Wat, met het nieuwe eindejaars-volume voor 2011 (145 MWp incl. autonoom) zou neerkomen op een verwachte eindejaars-accumulatie van "meer dan" 270 MWp in 2012 (rood onderstreept).

Die nieuwe (m.i. lage) schatting was wel al een "forse bijstelling" van degene die een medewerker van Holland Solar slechts 2 maanden eerder had gedaan tijdens Sunday 2012 in 's-Hertogenbosch, op 7 november 2012:

Tijdens die bijeenkomst werd nog gerept van "slechts" 100 MW (!) nieuwbouw aan PV voor heel 2012. Twee maanden later werd dat door de branche-organisatie dus alweer bijgesteld naar 125 MW, een verhoging van maar liefst 25%. M.i. nog steeds (veel) te laag.

Vreemd hoe KEMA / NAZ Holland Solar schatting overnam
Curieus is toch wel dat er in het met het nodige NOS tromgeroffel aangekondigde nieuws "verdubbeling van het opgestelde vermogen" (eind 2012), wat trouwens doodnormaal is voor groeimarkten in PV (het is zelfs relatief bescheiden t.o.v. groei kometen als Denemarken, met 121% groei t.o.v. het eindejaars-volume van 2011), er voor eind 2012 door KEMA cs. zelfs slechts "260 MW opgesteld vermogen" wordt opgegeven. In weerwil van het inderhaast bijgestelde cijfer van de eigen PV branche-organisatie. Terwijl met de hierboven genoemde cijfers van Holland Solar (NB: tot 21 maart 2013 niet op hun eigen website te vinden...) dat toch alweer 10 MW meer zou zijn. Dit werd door mijn contactpersoon voor het NAZ project uitgelegd als "een voorzichtige schatting, die de stelling “verdubbeling t.o.v. 2011” in ieder geval onderbouwt". Ook die uitspraak blijft vreemd, want bij mij is 2x 145 MWp (verdubbeling van het bijgestelde 2011 eindejaars CBS cijfer) al een geaccumuleerd volume van 290 MWp, en dat is toch weer bijna 12% meer dan de nu door NAZ partners opgegeven "zeer conservatieve" 260 MW van KEMA cs. Dat is geen gering verschil.

Ook blijkt uit de reactie dat er kennelijk, in weerwil van de claim in het persbericht van DNV KEMA van 21 maart 2013, juist géén cijfermatige onderbouwing is gegeven voor de opgegeven getallen. En dat er blijkbaar "een voorzichtige, naar beneden bijgestelde uitleg van de door Holland Solar gepubliceerde, cq. door EPIA daarvan overgenomen schatting" is gegeven. Ook zou er intern bij de NAZ partners onenigheid zijn over het publiceren van dit soort kennelijk gevoelige of "voorbarige getallen". Wat natuurlijk beslist gegrond is, want CBS moet het ultieme antwoord voor 2012 nog geven, en dat weten we pas (hopelijk) ergens in mei (eerste ruwe schatting)...

Onschuldiger cijfers in (verre) toekomst
Verder gaat het persbericht van DNV KEMA vooral in op zaken die verder in de toekomst zouden kunnen geschieden. Zoals de werkgelegenheidscijfers die geschat worden bij forse groei van de afzet van zonnepanelen (no-brainer: die is al jaren sterk aan het toenemen). En die in 2020 tot 10.000 banen zou kunnen gaan leiden. De geschatte "40.000 banen" in het nog zeer verre 2050 laat ik dan verder voor wat het is: dat zijn m.i. vrij zinloze hersenkronkel excercities voor zo'n absurd lange tijdshorizon waar niemand een zinnig woord over kan zeggen. Volgens de NAZ partijen zouden er in 2012 "circa 1.500 voltijdsbanen" zijn geweest in de PV-sector. CBS verstrekt sinds het jaar 2011 helaas geen cijfers over dat belangrijke thema (laatste cijfers 2010: 622 FTE's). Een onderbouwing of "segmentatie" (naar sector) voor genoemde claim van NAZ ontbreekt.

Wel weer interessant is dat er ditmaal van wordt uitgegaan, dat er in 2020 "minstens" 4 GW aan zonnestroom capaciteit zou kunnen zijn opgesteld. En dat het "plaatsingspotentieel" uiteindelijk zelfs 100 gigawatt zou kunnen bedragen in Nederland. Wat die "minstens" 4 GW in 2020 betreft: dat lijkt een microscopische verbetering te zijn van de door mij al in 2011 (!!) als "non-ambitieus" geopperde doelstelling voor dat jaar vanuit het NAZ. Zelfs Wim Sinke, Nederlands "zonneprof" moet nu toegeven dat die in 2011 nog "ambitieuze" 4 GW "een conservatieve doelstelling is geweest", aldus het persbericht. Eerder al heeft hij zich uitgelaten in heel wat "extremere" termen. Zo staat op de website van de SER een verslagje van een bijeenkomst waarin Sinke zelfs van "8 GW" durft te spreken voor het jaar 2020, het dubbele volume van de "minimum ambitie" van het NAZ. Vreemd is dan weer dat in hetzelfde stukje over die op 28 januari 2013 gehouden werkconferentie in de aanloop naar het SER traject "De energieke samenleving op weg naar 2050" voor eind 2011 slechts 130 MWp geaccumuleerd vermogen werd vermeld. Twee maanden daarvoor had ik al voorspeld dat het 145 MWp moest "zijn geworden" (op basis van de toen bekende [geschatte] CBS stroom productie data), en op 20 december 2012 kreeg ik daar in al gelijk, een maand voordat die conferentie plaatsvond...

Holland Solar doet er nog een streepje bij...
De meest curieuze draai aan deze getallen affaire geeft branche organisatie Holland Solar zelf. Want op dezelfde dag als het persbericht van DNV KEMA publiceerden ze alweer een nieuw getal, kennelijk geprikkeld door de perspublicatie van het NAZ initiatief (waar ze zelf geen lid van zijn, maar wel drie HS leden afzonderlijk: ECN, Mastervolt, en Van der Valk Solar Systems).

En Polder PV?
Die schatte al in de zomer van 2012 dat het zelfs fors meer heeft kunnen worden. Ik word op basis van dat artikel van 9 juli 2012 in diverse stukken op het wereldwijde web geciteerd als hebbende gesteld dat het zeker meer dan 250 MWp geaccumuleerd volume heeft kunnen zijn in 2012 (zie voorbeeld, ook Energeia had een dergelijk citaat op 21 maart 2013). Daarbij wordt echter genegeerd dat ik ook een "opwaartse optie" van zelfs tegen de 300 MWp als "mogelijk" geaccumuleerd volume eind 2012 heb geschat in dat artikel, dat is alweer 20% meer dan die (minimaal) 250... Bovendien ging mijn ruwe schatting toen nog uit van 130 MWp accumulatie eind 2011 (volgens toen bekende cijfers van CBS). Wat echter eind 2012 door hetzelfde statistiek instituut (op basis van mijn tweede aan hen gestuurde leverancierslijst) alweer werd opgekrikt naar 145 MWp. Dus bij die "minstens 250 MWp" waarnaar nu door sommigen richting PPV wordt gerefereerd kunt u beslist minimaal 15 MWp optellen (dus: minstens 265 MWp accumulatie eind 2012). En zeer waarschijnlijk gaat dat nog veel meer worden, is mijn inschatting, als CBS haar eerste cijfers gaat publiceren.

De webmaster zal wel alvast weer een grove poging gaan doen tijdens de eerste jubileum editie van The Solar Future (V) in mei. Zijn aanwezigheid staat daar al aangekondigd (maar of het verhaal "compleet" zal gaan worden, zoals daar wordt gesteld mag u zelf gaan beoordelen). De komende weken zal de polderknaap zijn handen vol hebben om te proberen tot een "consistent" verhaal te gaan komen...

Nagekomen (22 maart 2013)
Ik krijg uit het buitenland trouwens hoog opgetrokken wenkbrauwen over de "100 gigawatt" potentie die het Nationaal Aktieplan Zonnestroom partners Nederland "voor de lange termijn" toebedelen. Nederland consumeerde in 2011 grofweg zo'n 122 terawattuur elektriciteit. 100 GW zou in theorie, met zéér conservatieve aanname 800 kWh/kWp.jaar (ook oost-west opstellingen, veel BIPV systemen in partiële schaduw situaties, etc.) 80 TWh kunnen produceren per jaar, wat een absurde impact van zo'n 66% van genoemd jaarverbruik zou hebben. Tenzij een enorm volume daarvan voor "andere" of grootschalige nieuwe doeleinden zou worden gebruikt (?? elektrisch verwarmen, elektrische automobiliteit, power-to-gas, whatever ??), is dat een "buitensporige" ambitie (in zeer zwaar contrast tot de in het geheel niet ambitieuze "4 GW in 2020").

Ter vergelijking: de minimaal een decennium op Nederland voor liggende pionier Duitsland had eind januari 2013 ongeveer 32,7 gigawatt PV capaciteit staan (eind 2012: 32,6 GW volgens BMU). De voorlopige doelstelling is dat er niet meer dan 52 GWp vanuit het bestaande EEG stelsel zal "mogen" worden gefinancierd. Duitsland produceerde vorig jaar 136 terawattuur aan elektriciteit (Zeitreihe BMU). En dat is beslist niet veel meer dan de jaarlijkse stroom vreterij in ons kleine landje met 5 maal zo weinig inwoners... Dus kreeg Polder PV vanochtend vanuit Duitsland de vraag voorgelegd:

"Doesn't 100 GW seem a bit too much for such a small area and the given level of power consumption in the Netherlands? That's half of the highest target I have seen for Germany of 200 GW."

Laat ik het zo zeggen: de partners bij het Nationaal Actieplan Zonnestroom kunnen vast heel erg goed rekenen en zullen vast wel weten waar ze het over hebben...

(met dank aan mijn contactpersoon in Duitsland die me opmerkzaam maakte op de "strekking" en de "impact" van die byzondere, verder in het geheel niet uitgewerkte "100 GW" bij de NAZ plannen)


zontwikkelingen "oud"	links	PV-systeem	basics	grafieken graphs	huurwoningen	nieuws	index

Nieuws P.V. pagina 106

Voor belangrijke "highlights" voor ons PV-systeem, zie pagina nieuws_PVJSS22.htm