starting up our own green power production unit: 4 solar panels, March 2000
Aanvraag is nog geen realisatie
links
PV-systeem
basics
grafieken
graphs
huurwoningen
nieuws
index

 

SOLARENERGY

SDE 2011 - aanvragen en beschikkingen*

Nederland groen vergast

* Status: 9 januari 2012 volgens Agentschap NL (deels beschikt)

Inhoud van deze webpagina:

Introductie

Status 9 januari 2012:
Evolutie van aanvragen en beschikkingen bij SDE 2011 - deelopties

Intermezzo zonnestroom: capaciteit te subsidiëren
Progressie aanvragen - totalen in een grafiek

Gemiddelde waarden per aanvraag
Wat is er uiteindelijk beschikt in relatie tot status aanvragen?

Status 12 juli 2011:
Groen gas: enorme impact in SDE 2011
"Hernieuwbare" elektriciteit: ondergeschoven kindje in SDE 2011

Zonnestroom aanvragen SDE 2011:

De "illegale" aanvragen voor zonnestroom
De aanvragers met de grootste PV-projecten
De "WOB artikel 10" aanvragen voor zonnestroom
Enkele interessante aanvragers binnen de categorie zonnestroom
Vergelijking aanvragen PV binnen SDE 2011 Nederland en realisatie PV in mei 2011 Duitsland



Andere SDE pagina's op Polder PV:
Compleet link overzicht SDE nieuws Polder PV (vanaf jan. 2008)
SDE 2011 - de aanvragen (18 augustus 2011)
Tranen met tuiten - resultaten SDE 2008-2010 + MEP (9 mei 2011)
SDE "+" ESDEENEE 2011 - vergeet zonnestroom (14 november 2010)
Details SDE beschikkingen 2008 en 2009 (24 maart 2010)
Hoogste tijd voor een nieuwe tombola (3e ronde SDE 2010, 26 november 2009)
De "ontzorging" (21 oktober 2009)
De "aanhouding" (2e ronde kanshebbers SDE 2009, 22 september 2009)
Nieuwe ronde, nieuwe prijzen. SDE 2009 (20 maart 2009)
De uitbetaling ("voorschotverlening", 9 mrt. 2009)
ECN Beleidsstudies/KEMA rapport numero 2 [2009-2010] (15 jan. 2009)
De "beschikking" (22 sep. 2008)
De brief van Diederik (11 sep. 2008)
Basisinfo SenterNovem (18 maart 2008)
FAQs SenterNovem (maart 2008)
Mevrouw Pinokkio van der Hoeven antwoordt de Tweede Kamer (1 april 2008)
SDE regeling gefileerd (jan.-feb. 2008)
ECN/KEMA rapport (nov. 2007)


Introductie

Er werd weer eens hoog opgegeven over de SDE "plus" regeling door de verzinners ervan (EL&I, met spreekbuis Verhagen). Nederland zou de wereld wel eens een groen poepie laten ruiken. En, gezien de oorspronkelijke lijst met de aanvragen tot en met 12 juli 2011 (formeel al overtekening van de regeling, binnen twee weken tijd, zoals gebruikelijk, bespreking onderaan deze pagina), gaat Nederland mogelijk inderdaad groen in het gezicht worden van het vele "groene gas" wat er straks door gigantische installaties uitgepoept zal gaan worden (met een hoge concentratie in het noorden des lands, die zich daar dan ook helemaal suf voor hebben gelobby'd, al onder de beruchte van der Hoeven van EZ). Want het is "groen gas" wat de klok slaat binnen "SDE plus". Waarbij de rest volledig (lichtgroen) verbleekt. Zelfs zonnestroom (op de eindspurt na, maar die aanvragen zijn kansloos). Want ook daarover werd uitermate prematuur hoog opgegeven door Verhagen. Maar nog niemand is duidelijk geworden hoe de aanvragers in Gaia's naam een sluitende business-case zullen gaan maken met een basisbedrag van slechts 9 Eurocent per kWh minus (voorlopig) correctiebedrag van 5,5 Eurocent/kWh = 3,5 Eurocent/kWh in 2012 voor de meeste beschikte aanvragen uit de eerste (en beslissende) fase. Of de aanvragers, wellicht enigszins geschrokken van een in de brievenbus gearriveerde "beschikking" (ik ken twee aanvragers met zo'n papier), gaan mogelijk lekker tot 2014 zitten wachten en hopen dat de Chinese zonnepaneeltjes dan zo spotgoedkoop zullen zijn geworden, dat het risico dan alsnog genomen zal kunnen gaan worden. Met "innovatie" heeft dat dan verder bitter weinig te maken, in weerwil van het eeuwige geronk van de woordvoerders van dat Ministerie "met de nieuwe, glitterende I" in de afkorting...

Dat verder daargelaten. Op deze pagina wordt een reeks (ververste) grafieken getoond. De eerste serie (onderaan, vanaf deze link) is gemaakt op basis van de oorspronkelijke "aanvragen" lijst voor SDE 2011 (zogenaamde "SDE plus"), met een indruk van de verdeling over de vele categorieën, en de enorme impact van het "groene gas" cq. "biomassa" gebeuren. NB: die gegevens zijn ontleend aan de detail lijst met project aanvragen zoals die eind van 9 januari 2012 gold. En vervangen de eerste versie die ik voor de status eind 12 juli 2011 had gemaakt (toen bekend was dat het totale aangevraagde budget in eerste instantie was overschreden) en die door Agentschap NL werd gepubliceerd. Later zijn er nog "wat" aanvragen bijgekomen, maar er zijn ook weer aanvragen verdwenen (alleen getalsmatig bijgehouden door Agentschap, zonder specifieke project gegevens). In de nadagen van december 2011 is - blijkbaar - een aantal aanvragen (of zelfs misschien maar een paar of zelfs een) met een volslagen absurde budget claim ingediend voor zonnestroom, die volstrekt irreëel is/zijn, en die hoogstwaarschijnlijk word(en) afgewezen omdat ze wellicht per stuk al het budget voor "elektra" volledig door het plafond zouden doen gaan.

In de huidige update (status 9 januari 2012, zie de meest recente serie grafieken direct volgend onder deze introductie) zijn nog steeds niet alle (overgebleven) aanvragen geaccordeerd cq. "beschikt" door Agentschap NL, al zijn de twee deel budgetten voor elektra en gas inmiddels reeds bijna vergeven ("beschikt" of "toegekend"). De definitieve uitkomst van de claim van SDE 2011 (althans: wat de uitgegeven beschikkingen betreft) is dus nog steeds niet bekend. Desondanks geven de grafieken op deze pagina beslist al een zeer nauwkeurig beeld van de trendmatige verdeling weer over de verschillende "als hernieuwbare energie veronderstelde" opties. Die verdeling over de aangevraagde projectgroottes voor zonnestroom is in het eerste deel van deze pagina reeds behandeld (later is in de beschikkingen lijst ook het vermogen gepubliceerd, wat wisselt tussen de minimale project grootte van 15 kWp en een voorlopig maximum van anderhalve MWp). In deze algemene "trends" zullen hoogstwaarschijnlijk geen fundamentele wijzigingen meer komen, hoogstens op detail niveau. De grote uitzondering bij de aanvragen blijft echter zonnestroom, al is het uitermate onwaarschijnlijk dat van de "eind-december-2011-ush" van 50 aanvragen er veel exemplaren beschikt zullen gaan worden.

Mochten er later nieuwe cijfers komen, zal Polder PV daar ook over rapporteren in grafiekvorm indien de tijd daartoe gevonden kan worden.


Evolutie van aanvragen en beschikkingen bij SDE 2011 - deelopties (status: 9 januari 2012)

De informatie voorziening bij Agentschap NL wordt steeds beter. In 2011 wordt inmiddels regelmatig een update (twee-wekelijks) gepubliceerd over de voortgang van de aanvragen en, in een later stadium, ook van het aantal "goedgekeurde" projecten. Wat dat laatste betreft: Polder PV gaat er dan van uit dat die projecten "formeel zijn beschikt". En dus in theorie "kunnen gaan realiseren". Als de indieners van de aanvraag tenminste verstand van zaken hebben, en niet gewoon een aanvraag hebben ingediend en wel zien wat daarvan zou gaan komen (de SDE blijft immers een loterij, ook al zal Min. EL&I dat nooit toegeven). De meeste projecten hebben maar liefst 3 jaar na datum beschikking om te gaan realiseren. Voor zonnestroom, volgens lid 2 van artikel 41 van de "Aanwijzingsregeling" SDE 2011:

"Artikel 41

1. Subsidie als bedoeld in artikel 40, eerste lid, wordt voor een periode van 15 jaar verstrekt.

2. De subsidie-ontvanger neemt de productie-installatie, bedoeld in artikel 40, eerste lid, binnen 3 jaar na de datum van de beschikking tot subsidieverlening in gebruik."

Staatscourant nr. 9424, 1 juni 2011 (p. 8).

Van de talloze data van het uit voorgaande publicaties van Agentschap NL te herleiden verloop van de aanvragen heeft Polder PV weer de nodige grafieken gemaakt die hier onder worden getoond. Ze geven de impact van specifieke techniek platforms en de progressie in het aantal (overgebleven) aanvragen en gevolgen daarvan voor de aangevraagde "capaciteit". Ook wordt de impact op het daarmee gepaard gaande SDE 2011 (deel-)budget getoond (totaal te vergeven: anderhalf miljard Euro, 1 miljard Euro voor zogenaamd "groen gas", slechts 500 miljoen Euro voor "elektriciteit verkregen uit hernieuwbare bronnen"), alsmede op de maximaal aantal te subsidiëren kWh (elektra opties) cq. Nm³ ("groen gas" opties). Hieronder volgen de gegevens zoals gepubliceerd door Agentschap NL en geldend op ijkdatum 9 januari 2012 (vijf uur 's middags). De SDE 2011 ("SDE +") is formeel gesloten voor inschrijvingen in de laatste (vierde) fase, in de namiddag van 30 december 2011.

Let op dat de meeste grafieken (tenzij anders vermeld) expliciet het aantal aanvragen betreft, wat beslist niet hetzelfde is als het aantal daadwerkelijk beschikte projecten. Dat wordt per grafiek aangeduid, of in de tekst. Ook belangrijk te beseffen: een beschikking betekent nog niet automatisch dat het bedoelde project ook daadwerkelijk snel gebouwd zal gaan worden, de realisatie termijnen kunnen oplopen van 3 jaar (zonnestroom) tot zelfs 5 jaar (wind off-shore), de meeste opties hebben 4 jaar de tijd om tot realisatie over te gaan. Er is echter geen enkele garantie dat projecten ook daadwerkelijk zullen worden opgeleverd (alleen bij wind off-shore is een malus regeling dat er gedokt moet worden als de enorme impact hebbende projecten om wat voor reden dan ook geen doorgang vinden). Onzekerheid troef, derhalve, over "de te verwachten productie". En dan hebben we het nog niet over "incidenten" gehad, zoals een op 5 januari 2012 van een plat dak van een flat in Drachten gewaaid, vermoedelijk nauwelijks of in het geheel niet van ballast voorzien, 15 kWp groot SDE 2009 zonnestroom systeem. Waar dus al die tijd helemaal niks meer door wordt geproduceerd, een half jaar na de lang op zich wachtende ingebruikname (bericht PPV van 9 januari 2012)...


Aantal aanvragen


^^^
KLIK op plaatje voor leesbare grafiek. NB: Y-as logarithmische schaal.

In de hierboven getoonde grafiek wordt het aantal aanvragen voor SDE 2011 per technologie weergegeven. Links van de groene stippellijn hernieuwbaar geachte elektriciteit, rechts ervan hernieuwbaar geacht "groen gas". Ontwikkeling van aantal aanvragen per ijkdatum. Alleen bij de laatste opgave zijn de daadwerkelijke aantallen aanvragen vermeld. NB: het voorlopige totaal aantal aanvragen op 9 januari 2012 was 985 stuks (921 voor "hernieuwbare elektriciteit", 64 voor "groen gas").

Die ontwikkeling is heel divers, en afhankelijk van het technologie platform. Soms komen er aanvragen bij, soms gaan er weer aanvragen van af. Of het komt voor dat er in een keer een hoop aanvragen bijkomen, zoals bij mest co-vergisting (zowel elektra als gas) in het rapport gepubliceerd op 5 september 2011. Wellicht is er vlak daarvoor wel een "SDE 2011 subsidie vergadering" geweest bij een belangenvereniging van boeren in het noorden des lands (Energy Valley...), waarin bijvoorbeeld het invullen van de aanvraagformulier papierwinkel gedetailleerd werd uitgelegd... Ook voor de groen gas hubs met co-vergisting van mest was het feest in hetzelfde rapport, met in een keer 7 aanvragen die een forse impact op de te verdelen gelden zullen gaan hebben (in een keer 100 miljoen Euro geclaimd, zie "budget" grafiek). Als ze tenminste echt zullen worden gebouwd en ook daadwerkelijk economisch levensvatbaar zullen blijken te zijn. De paar extra aanvragen voor zonnestroom installaties in het laatste bekende rapport blijken een grote verrassing in petto te hebben (zie verderop).

Soms komt er een nieuwe "subsidiabele" (in de Staatscourant mogelijk gemaakte) technologie bij die tijdens eerdere rapportages nog geen aanvraag had. Zo kwam op 5 september zowel waterkracht (minder dan 5 meter hoogte verval) er met een aanvraag bij, evenals de 7 "groen gas mest co-vergisters onder een hub". Op 14 november 2011 kwam de allereerste onder enig SDE regime opgevoerde aanvraag voor een geothermisch project op de lijst te staan (budget claim 22 miljoen Euro over 15 jaar, 244 GWh maximale gesubsidieerde productie). In het rapport van 28 november werden 2 projecten met windturbines (<6 MW, kan ook uit paar turbines bestaan) geschrapt, vermoedelijk vanwege een niet toereikende vergunning verlening, maar in het rapport van 9 januari 2012 was er weer eentje bij (max. te claimen subsidie voor 4,2 TWh in vijftien jaar tijd, voor windenergie natuurlijk schandalig weinig!).

Zonnestroom blijft - uit der aard - de hoogste impact op het aantal aanvragen hebben, zelfs op de hier getoonde logaritmische schaal zeer duidelijk zichtbaar. Al zijn er door Agentschap NL al enkele projecten uit gegooid (reden onbekend, waarschijnlijk waren daar in ieder geval al de "illegale" aanvragen van minder dan 15 kWp bij die Polder PV al bij de eerste lijst signaleerde), op 14 november 2011 stond de teller op 779 stuks, en op 9 januari 2012 op 872 exemplaren. Zelfs al zouden die allemaal worden beschikt (zie later), blijft hier de vraag wat er daadwerkelijk van deze aanvragen zal worden ingevuld, en via welk bizar economisch "business model" dan wel.

Nota bene: 872 "projecten" is nog steeds helemaal niks in vergelijking met de buurlanden. Ter vergelijking: In Vlaanderen werden er in 2011 gemiddeld per maand zo'n 5.800 nieuwe zonnestroom installaties bij geplaatst (lees: gerealiseerd), in 2011 werden volgens de laatste update reeds meer dan 59 duizend nieuwe installaties gecertificeerd en wel gemeld door VREG. Dus die nog geen 900 stuks aanvragen voor de Nederlandse SDE 2011 (die er drie jaar over mogen doen om de beschikking in te gaan vullen) stellen alweer vrijwel niks voor. Ik zwijg dan nog even over Duitsland (alleen al in september 2011 18.232 nieuwe installaties), anders staan binnen no-time de dikke waterlanders bij u in de ogen...

Rest mij dan nog te melden dat het hier uitsluitend "aanvragen" betreft. In de laatste sectie volgt dan het voorlopig uitgegeven aantal beschikkingen (zonnestroom op 9 januari 2012: 89% van totaal aantal beschikkingen). En ook daarvan is nog in het geheel niet zeker wat daar daadwerkelijk van gerealiseerd zal gaan worden.


Budget


^^^
KLIK op plaatje voor leesbare grafiek. NB: Y-as logarithmische schaal.

In deze tweede grafiek wordt het met de in de vorige figuur getoonde aantal aanvragen gepaard gaande "te reserveren" (maximale) budget voor SDE 2011 per technologie weergegeven, in miljoenen Euro. Links van de groene stippellijn hernieuwbaar geachte elektriciteit, rechts ervan hernieuwbaar geacht "groen gas". Ontwikkeling van budget claim per ijkdatum. Alleen bij de laatste opgave zijn weer de daadwerkelijke aangevraagde (maximale) budgetten vermeld. NB: het voorlopige maximaal aangevraagde budget voor alle opties bij elkaar was op 9 januari 2012 explosief gestegen tot maar liefst 5.795 miljoen Euro (NB: maximaal te reserveren totale budget voor SDE 2011 is ... anderhalf miljard Euro, bijna vier maal zo laag...). Terwijl dat in de vorige update door PPV, SDE rapport 14 nov. 2011, nog "slechts" 3.022 miljoen Euro was. Dat betekent een waanzinnige stijging van het aangevraagd budget van 2,8 miljard Euro in anderhalve maand tijd (de inschrijving sloot officieel om 17h00 op 30 december 2011!), en nam dus toe met 92% in die periode!

Late zonnestroom aanvraag explosie: uitsluitend Grote Vissen
Uit bovenstaande grafiek wordt direct duidelijk waar die explosieve stijging door werd veroorzaakt, die trouwens al in het rapport van 12 december 2011 duidelijk was ingezet. In dat rapport was de budgetclaim van zonnestroom installaties namelijk al fors toegenomen t.o.v. het voorgaande rapport van 28 november 2011 (in een keer van 50 naar 193 miljoen Euro, bijna een verviervoudiging, terwijl er slechts 27 nieuwe aanvragen waren binnen gekomen bij Agentschap NL!!). In het 9 januari 2012 rapport blijkt die claim voor PV nog verder te zijn geëxplodeerd van 193 naar een verbijsterende 3.341 miljoen Euro (weer een factor zeventien maal zo hoog, uiteindelijk resulterend - alle aanvragen - in 58% van het totale geclaimde SDE 2011 budget, uitsluitend voor aanvragen voor zonnestroom installaties!). Sterker nog, die enorme stijging op het eind van het jaar kan alleen maar zijn veroorzaakt door extra bij Agentschap NL binnen gekomen aanvragen tussen 27 en eind 30 december 2011 vanwege de officiële sluiting (30 dec. 17h00). In die vier dagen tijd blijken volgens de voortgangs-rapportages er echter maar 50 nieuwe aanvragen voor PV-installaties te zijn binnen gekomen . Dat kan uitsluitend binnen "fase vier" zijn geweest die op 1 december 2011 startte. En waarbij er geclaimd kon worden voor een "basisbedrag" van 15 Eurocent per kWh, wat met een correctiebedrag van zo'n 5,5 Eurocent per kWh indien in 2012 gerealiseerd neer zou kunnen komen op een directe Staats-subsidie van 9,5 Eurocent/kWh in dat jaar.

Die slechts 50 nieuwe "eindejaars aanvragen" zouden dus per aanvraag een beslag van gemiddeld 3.148/50 = 63 miljoen Euro per stuk hebben gehad... Het maximaal geclaimde aantal te subsidiëren kilowatturen van die 50 installaties zou 31.986 (6 jan. 2012) - 2.284 (26 dec. 2011) = 29.702 GWh zijn geweest over een periode van 15 jaar (subsidie periode). Rekenend met een maximaal te subsidiëren specifieke opbrengst van 1.000 kWh/kWp.jaar, kom ik dan op een extra aangevraagd volume van maximaal 1.980 Megawattpiek die in die laatste vier dagen bij Agentschap zou zijn gearriveerd. Wat zou neerkomen op een gemiddelde aanvraag van bijna 40 MWp in die laatste vierdaagse stormloop op de meest lucratieve laatste fase van SDE "+". Een echte "plus" waard, maar natuurlijk volslagen kansloos gezien de budgetclaim die het SDE 2011 budget extreem zou doen overschrijden. Nota bene, die maximaal in die vier dagen aangevraagde "extra" 2 GWp is een volume wat bijna twintig maal het huidige in Nederland opgestelde vermogen zou kunnen zijn, een volume wat in ruim vijftien jaar tijd bij elkaar is gesprokkeld...

Het zal interessant zijn te weten te komen welke "partijen" het in hun hoofd hebben gehaald om voor zulke gigantische zonnestroom projecten in de minst kans hebbende SDE 2011 fase 4 te hebben aangevraagd. Laat staan wat hun "business-case" dan wel de "economische haalbaarheid" van de aangevraagde projecten cq. kredietwaardigheid van de aanvrager (harde eisen binnen SDE 2011) zou zijn geweest... (tips aan Polder PV altijd welkom, waarvoor dank!)

Verder zijn er ook bij andere opties natuurlijk - geringe - veranderingen geweest, maar die vallen compleet in het niet bij wat er met de zonnestroom aanvraag (r)evolutie is geschied.

Dat wordt weer leuk wegstrepen geblazen...
Feit is dat het in het rapport van 9 januari weergegeven aangevraagde budget mede door die volslagen idiote eindejaars-rush van aangevraagde zonnestroom capaciteit (niet zozeer het aantal aanvragen - wat marginaal is - maar door de blijkbaar extreem hoge aangevraagde capaciteiten per project) er inmiddels bijna het viervoudige van wat er maximaal voor SDE 2011 is "gereserveerd". Anderhalf miljard Euro waarvan, na schuiven met budget "elektra >>> gas" door Verhagen 1 miljard voor "groen gas", en slechts een half miljard voor "hernieuwbare elektriciteit" klaar staat. Er moeten dus nogal wat van die zeer heftige aanvragen alsnog worden afgewezen. De grote vraag is dan: welke? Verhagen zal dan uiteraard zeggen: de duurste natuurlijk (uit de fases II-IV), want die wil dat elke "groene" kWh met een zo gering mogelijke hondenfooi zal worden afgescheept. In werkelijkheid zal het er voor SDE 2011 op uitdraaien dat de overgebleven "goedgekeurde" aanvragen met een en dezelfde datumstempel hun lot in handen van een notaris zal worden gegeven die zal moeten "trekken" als die aanvragen reeds op "economische haalbaarheid" en enkele andere aspecten zijn gescreend (proces loopt wel op zijn eind maar is nog niet klaar). Ook die loterij is trouwens in 2012 over: dan gaan alleen de aller goedkoopst "biedende" projecten, met het eerste "uur" stempel op de dag van overtekening, met voorrang de regeling in. Je ben een Grootgrutter of niet: het kan niet goedkoop genoeg zijn allemaal, en wat de wellicht rampzalige consequenties daarvan zijn interesseert de opdrachtgever, EL&I helemaal niets.

Direct wordt uit deze tweede grafiek ook duidelijk dat de verhoudingen totaal anders liggen dan die getoond in het eerste exemplaar ("progressie aantallen"). Ditmaal gaan de grote groene gas jongens er met alle hoofdprijzen vandoor, the only thing that counts is money. Als we de totaal onwaarschijnlijke claim van PV buiten deze nuchtere beschouwing houden, is er inmiddels 871 miljoen Euro aan budget claim voor de "allesvergistende" groen gas producenten overgebleven (slechts 21 aanvragen overgebleven, en dus maar liefst 41 miljoen Euro per aanvraag!). 692 miljoen Euro is er geclaimd door de groen gas producerende mest co-vergisters (NB: dat zijn nog maar 31 aanvragen, dus 22 miljoen Euro gemiddeld per aanvraag). Alleen met die twee opties al zou het budget voor groen gas (1 miljard Euro) zijn overschreden. Ergo: gezien de reeds bijna ingevulde budget invulling bij Agentschap NL gaan ook hiervan projecten onherroepelijk de geduldige papierversnipperaar in, en zoeken de betrokken ondernemers het verder maar uit met hun waardeloos geworden aanvraag...

De enige optie die deze "groen gas" Mega Knapen nog een beetje kan volgen is dan wind op land, met turbines kleiner dan 6 MW (N.B.: zelfs 5 Megawatters zijn al forse knapen), en die zou met de overgebleven 17 aanvragen van 9 januari 2012 maar liefst 289 miljoen Euro gaan claimen (17 miljoen Euro per aanvraag).

Nog paar "projectjes" PV wegstrepen...
Zonnestroom is totaal onrealistisch aangevraagd voor uiteindelijk 3.341 miljoen Euro voor slechts 872 aanvragen (hoezo, decentrale revolutie, met nog geen duizend projecten is dat een illusie...). Wat neerkomt op 3,8 miljoen Euro per aanvraag, terwijl dat in het rapport van 28 november 2011 nog maar gemiddeld 1,2 miljoen Euro was. Gezien de al bijna volledig beschikte categorie elektra binnen SDE 2011 (86% van 500 miljoen is reeds toegekend!), gaat het natuurlijk voor de zoveelste maal in de geschiedenis van de blijvend krakkemikkige SDE alweer een bloedbad worden onder de nog af te wijzen PV projecten. Ook al zijn er van de in totaal 872 aangevraagde projecten er "al" 678 beschikt (status 6 jan. 2012). Met een volume van 50,471 MWp volgens de aparte beschikkingen lijst van Agentschap NL (9 januari 2012). Ergo, een beschikt project gemiddelde van 74,4 kWp per beschikte aanvraag. De twee grootste PV projecten in die nieuwe beschikkingen lijst van Agentschap NL zijn nog steeds slechts anderhalve MWp groot (een project van Horizon/HVC in Middenmeer, en een van Vencomatic BV in Eersel), met nog 3 andere iets kleinere "1 MWp projecten". De rest zit er allemaal onder. Ergo: way out of line van de monsterprojecten die eind 2011 blijkbaar "nog eventjes" werden gestuurd aan Agentschap NL, door nog onbekende partijen... Ook bij dit alles gaarne aantekenen dat het verkrijgen van "een beschikking" nog steeds niet betekent dat er snel een PV-installatie zal worden gerealiseerd, als er al gebouwd gaat worden (de vraag is of menig beschikte aanvrager snapt onder welke extreem restrictieve economische condities die toekenningen zijn verkregen...).

Let ook op de onrustbarende optie "thermische conversie" van biomassa stromen met capaciteit van maximaal 10 Megawatt, die met slechts 7 aanvragen in een keer 191 miljoen Euri claimt (27,3 miljoen Euro per aanvraag). Het beeld is hier kristalhelder: de Grote Jongens moeten "het" gaan doen, en krijgen de grootste zakken geld uit "de regeling". En burgers kunnen verder een enge ziekte krijgen, maar moeten wel een SDE heffing gaan schokken vanaf 2013. Decentrale revolutie forget it but! How low can you get als (r)overheid.


Maximaal te subsidiëren hoeveelheid geproduceerde energie


^^^
KLIK op plaatje voor leesbare grafiek. NB: Y-as logarithmische schaal.

In de derde grafiek in deze reeks wordt de met de in het eerste exemplaar getoonde aantal aanvragen gepaard gaande maximaal te subsidiëren hoeveelheid opgewekte energie, kWh resp. Nm³ voor SDE 2011 per technologie weergegeven. Ook hier weer: aanvragen, geen beschikkingen. Links van de groene stippellijn wederom hernieuwbaar geachte elektriciteit, rechts ervan hernieuwbaa geacht "groen gas" (let op dat deze platforms vanwege het verschil in eenheid van energie productie op dit niveau niet zomaar met elkaar zijn te vergelijken!). Ontwikkeling van de maximale hoeveelheid te subsidiëren energie (hetzij kWh bij elektra, hetzij Nm³ bij gas) per optie met elk nieuw overzicht van Agentschap NL. Getallen vetgedrukt voor het meest recente overzicht. NB: de maximaal geclaimde totale hoeveelheid kWh voor de elektra optie was op 9 januari 2012 geëxplodeerd tot een volume van 40.203 GWh (= 40,2 TWh), volledig scheef getrokken door de absurde eindejaars claim bij zonnestroom (neerkomend op een volume van bijna 32 Terawattuur, de maximale jaarproductie van 8 Borsseles...). Die - totaal onzinnige - claim (productie periode maximaal 15 jaar, sommige biomassa opties 12 jaar) zou in totaal overeenkomen met maar liefst tien maal de maximale jaar output van kernsplijter Borssele, of het stroom verbruik (gemiddelde per HH: 3.500 kWh/jaar) van 11,5 miljoen huishoudens in een jaar.

NB, ter relativering van die ogenschijnlijk "grote" getallen, en goed om in uw oren te blijven knopen: Die getallen betreffen uitsluitend de aanvragen voor de maximale te subsidiëren productie in een periode van maar liefst vijftien jaar tijd (meeste opties). Per jaar zou genoemde geclaimde aangevraagde productie neerkomen op het elektra verbruik van zo'n 766 duizend NL huishoudens. Uiteraard is en blijft dit alles helaas fictieve academische getallen spielerei. Want we zullen natuurlijk moeten uitgaan van de extreem veel lager liggende te beschikken hoeveelheid, en daarvoor is tot en met het 9 januari 2012 rapport slechts 5,66 TWh daadwerkelijk toegekend (periode max. 15 jaar), slechts 14% van het aangevraagde volume. Meer geld wordt er niet uitgegeven door de Staat, behalve voor de paar beschikkingen die nog uitgegeven "mogen" worden totdat het budget wordt overschreden (500 miljoen Euro voor elektra, een miljard Euro voor gas)...

Duitsland produceerde in de eerste jaarhelft van 2011 al 57,3 TWh aan hernieuwbare elektriciteit onder EEG condities, exclusief biomassa bijfik in kolencentrales. Alleen zonnestroom installaties produceerden al 9,7 (fysiek gecertificeerd bemeten) Terawattuur in die 6 maanden tijd bij de oosterburen: een factor 1,7 maal zo groot dan er tot nu toe voor die 15 jaar SDE "plus" (2011) subsidie in totaal (!) maximaal aan kWh is "beschikt", maar wat nog lang niet is gerealiseerd in Nederland!

Voor gas was die in de 9 januari 2012 update maximaal te subsidiëren hoeveelheid aangevraagde te produceren energie terug gevallen naar 3.334 miljoen Nm³ (was in rapport van 5 september 2011 nog 4.362 miljoen Nm³, daling van 24%). Die hoeveelheid is iets lastiger "beeldend" te maken. Dat volume is bijvoorbeeld vergelijkbaar met 108 miljoen jaren lang kookgas verbruik bij Polder PV. Omgeslagen over een SDE subsidie periode van 15 jaar zit je dan aan 7,2 miljoen "Polder PV's" aan kookgas verbruik. Of, voor de meeste huishoudens wat beter voor te stellen, bij een verbruik van 1.800 Nm³ gas voor ruimte- en tapwater verwarming: het jaarverbruik van 1,9 miljoen huishoudens aan gas over de gehele subsidie periode. Terug gerekend per jaar, bij 15 jaar SDE subsidie, een "aardige hoeveelheid" van 123.481 huishoudens voor het jaarlijkse gas verbruik. Maar dat is natuurlijk nog steeds niet veel meer dan een paar druppels op een gloeiende plaat als je weet wat er in het Westland aan kostbaar - en zeer fossiel - Slochteren gas dagelijks doorheen wordt gejaagd om wat "groene steeltjes met een vergankelijke gekleurde versiering voor de export" te kunnen telen...

... en ook dat was slechts een academische excercitie, want het is het aangevraagde volume en niet de "beschikte" hoeveelheid. En dat brengt ons nog verder terug met de beide benen op de grond. Want tot nu toe is er zelfs maar 2 miljard Nm³ aan volume "beschikt". En dat is nog maar 60% van de aangevraagde hoeveelheid.

Ook in deze grafiek weer: bij nieuwere overzichten een wisselend beeld. Sommige opties krijgen in de loop van de tijd meer volume toebedeeld doordat er nog steeds aanvragen zijn bijgekomen in de loop van de tijd (in steeds "duurder" wordende fases). Andere opties worden steeds meer afgeknepen door wegvallende aanvragen (redenen onbekend, waarschijnlijk werden ze niet haalbaar geacht door Agentschap NL). Bij zonnestroom is het effect wisselend geweest: eerst forse toename, tot "maar liefst" 1.492 GWh (rapport 19 sep. 2011), daarna weer sterke afname tot (14 nov. 2011) nog maar 915 GWh (39% minder...). Totdat ook hier de eindejaars "twee-traps-raket explosie" zich manifesteerde.

Opvallend bij elektra is het wegvallen van 2 afvalverbrandings-projecten (vanaf rapport 17 oktober 2011 uit de cijfers verdwenen), en de forse reductie bij de allesvergisters die hernieuwbare elektriciteit wilden gaan maken. Redenen van de weg- cq. terugval zijn niet bekend. Wellicht hebben de Agentschap NL ambtenaren de business-case en/of de financiële uitgangspositie van de betrokken ondernemers wellicht als onhaalbaar en/of te riskant beoordeeld... Daar staat tegenover dat vooral bij "groen gas" er een inhaalrace is geweest bij co-vergisting van mest bij de aanvragen.

Het werkpaard bij de fysieke productie is hier duidelijk - de onwaarschijnlijke kans makende "nieuw aangevraagde" mega-PV projecten uitgesloten - wind op land. Nederland blijft immers een windnatie waarbij we - helaas - vele kostbare jaren verstek hebben laten gaan bij het oogsten van die gratis bron. Verder zou de "groene" productie vooral moeten gaan komen (wat directe Staatssubsidies betreft) van slechts een paar handen vol grote groene gas lieden (allesvergisting en mest covergisting). En, zorgwekkend, "thermische conversie van" (een nette ambtelijke, de waarheid verbloemende woordencombinatie voor: "zet de boel maar in de fik") biomassa van niet gespecificeerde bron (max. 10 MW installaties) bij de modus "elektriciteit".

Let op de optie "geothermie" die pas voor het eerst in het 14 november rapport om de hoek komt kijken, en meteen een maximale te subsidiëren productie van 244 GWh zou claimen. Veel meer dan de al vanaf het 5 september rapport in de overzichten opgenomen optie waterkracht (max. 76 GWh, 1 project), waar trouwens nog steeds geen beschikking voor blijkt te zijn afgegeven door Agentschap NL...


Progressie aanvragen - totalen in een grafiek

In de hier onder weergegeven 3 grafieken wordt de ontwikkeling bij het aantal aanvragen gevolgd voor de totalen per modus ("hernieuwbare" elektriciteit cq. "hernieuwbaar" gas).


Evolutie van aantal aanvragen. Linker kolommenrij voor "hernieuwbare elektriciteit", rechter rij voor "hernieuwbaar gas". Na aanvankelijke groei van het aantal aanvragen is dat tijdelijk weer wat afgevlakt of licht terug gelopen. Met name sinds begin september (2e fase), toen waarschijnlijk de nodige exemplaren als onhaalbaar werden geacht, om andere redenen werden afgewezen, of wellicht zelfs door de aanvrager werden ingetrokken. Maar blijkbaar komen er ook weer nieuwe aanvragen binnen (elektra, stand 14 november 2011, let op dat daarbij werd aangevraagd in inmiddels al de derde fase met hogere basisbedragen). Voor elektra volgde toch nog een "mini-spurtje" in de laatste maanden van 2011 en het eerste rapport van 2012. In het laatste overzicht van 9 januari 2012 waren er 708 aanvragen voor elektra en 29 voor gas daadwerkelijk beschikt, 77 resp. 45% van de aantallen aanvragen (921 resp. 64). Er moet wat aantallen betreft dus ook nogal wat worden afgewezen omdat de budget grenzen inmiddels, begin 2012, al onder handbereik zijn.

Zeer duidelijk is dat er veel meer aanvragen zijn "gereserveerd" (nog niet beschikt, zie verderop) voor de eerste optie dan voor "groen gas". Echter, zoals uit deze analyse duidelijk wordt, draagt elektra straks maar voor een beperkt deel bij aan de totale te verwachten productie (gemaximeerd, rest aan "overproductie" moet voor een hondenfooi op de piratenmarkt worden verkocht), en gaan die paar "hernieuwbaar gas" projecten er met de hoofdprijs vandoor. Beslist geen "democratische, decentrale" vorm van groene productie, dus. Maar een blijvend stalinistische, slechts in weinig handen blijvende, centralistische wijze van "groene productie".

Ook al lijkt het aantal aanvragen "hoog", in vergelijking met SDE 2008 tm. 2010 (volgens CertiQ per 1 januari 2012 ruim 8.400 daar bekende, meestal zeer kleine nieuwe installaties sinds 1 april 2008) is het uitzonderlijk pover te noemen. Ook internationaal bezien stellen deze aantallen niets voor. In de omringende landen worden (vele) duizenden zonnestroom installaties per maand gerealiseerd, van zeer klein tot mega groot. En daar zit heel wat "innovatief spul" bij. Marktgedreven innovatie heet dat. Dat kun je in Nederland echt vergeten onder dit soort barbaarse "stimulerings" regimes: dat gaat voor de beschikte PV-projecten gewoon zo goedkoop mogelijk ingekochte hardware worden om de business-case nog sluitend te krijgen (als er niet extra financierings-mogelijkheden kunnen worden aangewend). Met extra risico's voor de te verwachten kwaliteit en performance van de te bouwen PV-installaties...


Evolutie van het aangevraagde budget. Als we de totaal onrealistische, absurde budget claim voor zonnestroom hier buiten beschouwing houden (wordt extreem zwaar afgebroken omdat het budget voor elektra al voor 86% is vastgezet met beschikkingen), wordt uit deze grafiek kristalhelder dat de zoveelste nieuwe opzet van de SDE regeling in gaat houden dat er, indien de trendmatige verdeling van de overgebleven aanvragen in de vorm van uitgegeven beschikkingen inderdaad een vergelijkbaar patroon zal gaan geven, er veel meer geld vergeven zal gaan worden aan slechts een zeer beperkt aantal "hernieuwbaar" gas spelers in Nederland (eerste grafiek van deze reeks). Zelfs met de daling in de laatste twee rapporten voor het geclaimde "groen gas" budget in aanmerking nemend. Absoluut geen decentrale revolutie, dus. Maar een gemonopoliseerde "vergroening" voor/door slechts enkele ondernemers. Er gaat uit het SDE circus derhalve beslist geen decentrale revolutie volgen. Knoop die s.v.p. in uw oren.

In de grafiek is duidelijk een grote "sprong" te zien in de gereserveerde budgetten sinds het rapport van 5 september 2011 (NB: fase II van de regeling ging op 1 september in, zie pdf Agentschap NL). Die "sprong" was met name voor de groen gas jongens zeer aanzienlijk, met in een keer een forse overschrijding van het gereserveerde maximale budget (1 miljard Euro voor "hernieuwbaar" gas) met het dubbele volume. Daarna is er langere tijd weinig veranderd, pas met het rapport van 26 december 2011 gind de budget claim weer structureel omlaag. Echter, nog steeds veel te weinig, want in het laatste rapport is ook voor de "gas" optie nog steeds 73% teveel budget geclaimd. Voor elektra zal vooral hard gesnoeid moeten worden in de zeer hoge capaciteit en budget claimende zonnestroom aanvragers. Waarbij niet zozeer het aantal, maar de capaciteit per project, de grootste effecten zal veroorzaken bij het terugdringen van de absurde claim van dik 4 miljard Euro naar het "gewenste maximum" van slechts een half miljard Euro...


Evolutie van de maximaal te subsidiëren hoeveelheid energie per modus (NB: GWh voor elektra, resp. miljoen Nm³ voor gas). De twee modi zijn in essentie natuurlijk volledig onvergelijkbaar, al zou je in theorie puur energetisch gezien de ene in de andere kunnen "omrekenen". Er is aan het eind van 2011 weliswaar wat van de geclaimde hoeveelheden af gegaan door wegvallende projecten, maar wederom zonnestroom laat hier het - absurde - verschil zien in het laatste rapport van 9 januari 2012, veroorzaakt door de absurde capaciteits-claims die met slechts een gering aantal nieuwe aanvragen tussen 27 en 31 december bij Agentschap NL zijn binnen gekomen. In het elektra deel zal nog het hardst gesnoeid moeten worden, om de budget claim voor dat deel (slechts 500 miljoen Euro over een periode van vijftien jaar) niet te overschrijden.

Aan "groen gas" zal de Staat bovendien het maximale voordeel gaan ontlenen. Immers: "groen gas" kun je niet zomaar zelf op eenvoudige wijze opwekken, i.t.t. zonnestroom. Dat spul moet dus "via energie leveranciers met NMa vergunning" via het gas leiding netwerk (wat door onze [voor-]ouders is betaald) worden verkocht. De Staat roomt daar vervolgens - in de eerste jaarhelft van 2011 voor onze tariefstelling - 43 procent van de all-in kuub prijs van af. Leer mij de Haagse Grijsgroene EL&I Nep Subsidie Huichelaars kennen...


In deze laatste grafiek heb ik de totale budgetclaims van alle "hernieuwbare" elektra opties bij elkaar (groene curve), die voor alle "hernieuwbare" gas opties bij elkaar (olijfkleurige curve), en de totale budget claim van alle opties bij elkaar (bovenste magenta curve) bij elkaar gezet. Ook staan in de grafiek de bijbehorende budget maximeringen in de vorm van horizontale streepjes-lijnen ingetekend. Voor "elektra" moet het geclaimde budget nog teruggebracht gaan worden van de tot 4.062 miljoen Euro geëxplodeerde hoeveelheid (status 9 januari 2012, oorzaak: enkele tientallen last moment aanvragen voor PV-projecten met een absurde capaciteits-claim) naar 500 miljoen Euro (nog 88% aan budget aanvraag claims richting papier versnipperaar te versturen). Voor "gas" moet er een iets minder groot volume van 73% van af, om de overgebleven claim van 1,73 miljard Euro omlaag te krijgen naar het budget maximum van "slechts" 1 miljard Euro. Het totale geclaimde budget moet van een volslagen uit de hand gelopen 5,795 miljard Euro omlaag naar maximaal anderhalf miljard Euro (bijna driekwart van dat geclaimde budget moet nog worden opgeofferd).

Onderaan de X-as heb ik ook de vier relevante "fases" binnen SDE 2011 ingetekend, de vierde fase van die vierde SDE regeling is eind 30 december officieel beeindigd. Aanvankelijk was de meest dramatische budget claim verhoging die in het 5 september 2011 rapport, net na de start van "fase II" binnen die regeling (voor zeer complexe, techniek- en fase-afhankelijke vergoedingenstructuur, zie dit ingewikkelde Agentschap NL document). Na een duidelijke verlaging van het geclaimde budget in het rapport van 26 december 2011, ging die claim echter weer volledig de verkeerde kant op - door het plafond - in het laatste rapport - van 9 januari 2012 (oorzaak: PV budget going nuts). Zeer duidelijk uit deze grafiek is, dat er nog extreem veel geclaimd budget "weggestreept" moet gaan worden (zie de door mij in de figuur opgenomen magenta pijl ter rechterzijde) om het gemaximeerde SDE 2011 budget van anderhalf miljard Euro niet te overschrijden...


Gemiddelde waarden per aanvraag (status 9 januari 2012)

Weer een heel ander beeld krijgen we als de geclaimde budgetten per optie en/of de maximaal haalbare te subsidiëren energie productie per aanvraag terug rekenen met het laatste rapport als uitgangspunt (9 januari 2012). De gemiddelde waarden die uit die berekening komen vindt u in onderstaande grafiek:

Voor de gemiddelde hoeveelheid energie (blauwe kolommen, linker Y-as) zijn de opties windenergie, thermische conversie van biomassa (max. 10 MW installaties) en geothermie het meest "effectief" bij het onderdeel elektra. Als je eenmaal een beschikking binnen hebt, kun je dan een grote hoeveelheid stroom gaan opwekken die door de Staat wordt gesubsidieerd. Bij groen gas is de meest lucratieve aan te vragen optie "allesvergisting" (zeg maar: alles wat groen lijkt in een grote ketel gooien, bacteriecultuur erbij mieteren, beetje roeren, laten gisten, gas afvangen en opschonen). Met als "goede tweede" co-vergisting van mest, gevolgd door, ex aequo, "allesvergisters" in groene gas "hubs" en ditto in RWZI's en AWZI's.

Bij de budget claims (oranje kolommen, rechter Y-as) is het verhaal alweer iets anders. Bij elektra claimt thermische conversie van biomassa (uitsluitend "Grote Jongens" werk, spelen met vuur so to speak) de grootste hoeveelheid geld per aanvraag, dus als je zo'n "Grote Jongen" bent, ben je met een beschikking "binnen" (probeer daar als burgermans met een paar zonnepaneeltjes op wat daken in je buurtje maar iets tegenover te zetten: dan word je uitgelachen). De hiervoor genoemde andere opties claimen gemiddeld genomen iets lagere budgetten per aanvraag (als ze worden "beschikt").

Bij "groen gas" is allesvergisting in alle opzichten extreem dominant, en strijkt dat per aanvraag een enorme hoeveelheid subsidiegeld naar binnen. Er waren maar 21 aanvragen, maar alleen die al claimden in de 9 januari 2012 update een spectaculair volume van maar liefst 1.814 miljoen Nm³ (dik 54% van de totale productie claim). In de beschikkingen zijn bijna al die aanvragen ook daadwerkelijk al toegekend, slechts een exemplaar wacht nog op goedkeuring - of uitloting bij overschrijden van het budget voor "groen gas". Van de 2.002 miljoen Nm³ tot nu toe beschikt is 1.742 miljoen Nm³ voor de allesvergisters: een spectaculair aandeel van maar liefst 87%...

Grote ketelbouwers cq. bezitters (jawel, "Grote Jongens", dus) zitten hier weer helemaal vooraan in de rij. Gevolgd op gepaste afstand door mest co-vergistende agrariërs die gas op het net willen gaan zetten (daar zijn vaak heftige - en zeker in deze onzekere tijden riskante - investeringen voor nodig). Op de derde plaats vervolgens alweer zo'n optie met "Grote Jongens" stempel, de groen gas verwerkende hubs met allesvergisting als optie. Geen burgermens zal daar ook maar iets in de melk hebben te brokkelen. Die mogen van Den Haag helemaal niet meedoen in wat voor energie"revolutie" dan ook. Die moeten gewoon stilzitten en "van buiten af aangeleverde energie" consumeren. Dan kan de Staat lekker vet af blijven romen van alle verkochte kWh-en kuubjes gas, whatever their colour is...


Wat is er uiteindelijk beschikt in relatie tot status aanvragen?

Een zeer relevante vraag, maar we weten het definitieve antwoord nog niet, al beginnen de budget maximeringen inmiddels in het zicht te komen. Er moet nog "de nodige" aanvragen uit de regeling worden geknikkerd (het is nooit anders geweest, wat ze op EL&I ook voor mooie verhalen opdissen). En tot nu toe zijn nog steeds de twee grote deel budgetten niet "op beschikt". In de volgende twee grafieken e ee tabelletje geef ik een beeld van de actuele status (6 jan. 2012) van die "toekenning" door Agentschap NL. Die, we weten het uit het rampzalige verleden van de SDE, beslist ook nog steeds niet "realisatie" inhoudt. Want dan moet het echte werk nog gaan beginnen, en wellicht komen enkele over-enthousiaste ondernemers (met name bij de enige echt decentrale optie zonnestroom) er gaandeweg achter, zelfs met zo'n lucratief lijkende beschikking in de bureau lade, dat ze "het" helemaal niet rond kunnen breien, en wordt er wellicht (lange tijd) niets met de "beschikte aanvraag" gedaan, of wordt het zelfs tot een waardeloos geworden vod omdat de condities niet "passen" met die van de beschikking.

Nachtmerrie scenario's blijven voorkomen
Dat laatste scenario kan bij sommige ondernemers best bewaarheid gaan worden gezien het miezerige krenten-geneuzel rond deze zoveelste nationale schaamlap regeling (voor een roestige, kromgetrokken stuiver op de eerste rang willen zitten). Polder PV ontving medio november al het eerste verzoek om "mee te denken" met een positief beschikte SDE 2011 aanvraag, waar de ondernemer in kwestie zich blijkbaar geen raad mee wist... Op basis van de gegeven informatie kon de webmaster van PPV niet anders concluderen dat in het "ideale" geval deze in 2012 slechts een hondenfooi van de Staat voor het geplande kleine PV-systeempje zou kunnen verwachten, en dat toekomstige inkomsten hoogst onzeker zouden zijn gezien de extreme "gevoeligheden" rond de overal over de tong gaande (doch zelden begrepen) "salderings-regeling". In het mogelijk ergste geval zou de ondernemer in kwestie mogelijk te weinig dakruimte kunnen hebben voor de beschikte SDE aanvraag van minimaal 15 kWp, en zou het hele "feest" wellicht niet eens door kunnen gaan. Zelfs met die reeds toegekende beschikking...

Dat het ook "anders" kan, bewees weer een andere ondernemer, die flux het eerste mij bekende zonnestroom systeem onder SDE 2011 condities liet aanbrengen op het dak, al in de eerste helft van december 2011. Beslist in geen enkel opzicht "innovatief", maar gewoon een degelijke 18 en een halve kilowattpiek grote installatie met 77 stuks prima Chinese modules, een klasse omvormer, etcetera. Het enige "innovatieve" aan die installatie was dat er bovendien ruimschoots uit twee andere incentive potjes kon worden afgeroomd, EIA en vervroegde "crisis" afschrijving ("op kosten van de Staat"...). Anders had die installatie nooit gerealiseerd geweest. Ergo, domweg "overgestimuleerd". Precies datgene wat niet de "bedoeling" van SDE 2011 zou zijn. Maar ja, ze kletsen wel vaker onzin in Den Haag...

In deze grafiek is per optie weergegeven wat het percentage is wat van de aanvragen inmiddels (status 9 januari 2012) is "beschikt". Dit zowel voor "aantallen beschikkingen" (witte kolommen), voor het "beschikte budget" (oranje kolommen), als voor de "beschikte hoeveelheid [maximale] productie" (lichtblauwe kolommen). Zowel voor elektra als voor gas zijn in het laatste kolommenpaar achter de betreffende modaliteit (gestippelde inhoud) de totalen weergegeven voor die twee wezenlijk van elkaar verschillende opties. De horizontale rode lijn is honderd procent. Diverse "opties" zijn al volledig beschikt en daar komt dus niets meer bij. Er van af kan altijd, bijvoorbeeld als de ondernemer in kwestie de onder de kruideniers-zucht van EL&I lijdende ondernemer zijn/haar project financieel niet rond blijkt te kunnen krijgen.

Voor afval verbranding is er geen aanvraag meer over (beide aanvragen zijn in de update van 17 oktober 2011 uit de regeling geknikkerd door Agentschap NL, ik ben daar niet verdrietig over, want die optie kan eigenlijk in het geheel niet als "duurzaam" noch als "hernieuwbaar" worden beschouwd). Zonnestroom, in de vorige PPV update (14 okt. 2011) nog voor dik 64% beschikt qua geclaimd budget, is volledig in elkaar geklapt (nog maar 1%) vanwege het feit dat er zo excessief veel nieuwe capaciteit is aangevraagd in de laatste maand van 2011 (door slechts een relatief gering aantal nieuwe aanvragen). Ergo: pas als een zeer substantieel van die laatste "mega" projecten richting ambtelijke versnipperaar zal gaan, zal de zonnestroom kolom naar de 100 procent gaan. En de daar aan gekoppelde kolom "Totaal hernieuwbare elektriciteit" (ingezakt tot nog maar 10,5% "beschikt geclaimd budget") ook. Van het aantal aanvragen is er echter wel al een fors volume in de vorm van beschikkingen omgezet (77,8%), maar dat zijn bijna allemaal "kleinere" projecten geweest die al in vorige maandrapporten als "gehonoreerd" waren opgevoerd door Agentschap NL. In de aparte beschikkingen lijst wordt namelijk slechts een totaal geaccumuleerd "beschikt" volume van 50,471 MWp genoemd. Dat is - voor de wederom vet de media in getoeterde vierde SDE regeling in Nederland - een zeer bescheiden volume wat waarschijnlijk uiteindelijk niet erg veel groter zal gaan worden... (Vlaanderen gooit er gemiddeld per maand al zo'n 48 MWp tegenaan).

Verder blijft uiteraard de grote vraag of de uiteindelijk resulterende beschikkingen (er zijn nu 678 van 872 aanvragen voor PV daadwerkelijk beschikt) - en wat er wellicht nog meer bijkomt - daadwerkelijk zullen gaan worden ingevuld. Want er moet geld bij, anders redden veel projecten het nooit met uitsluitend een miezerige paar cent subsidie per kWh...

Voor "budget" van elektra of "groen gas" uit RWZI's/AWZI's is geen hard getal gegeven door Agentschap ("kleiner dan 1 miljoen Euro"), dus kon er ook geen percentage worden berekend van de enige beschikking. Die zal dan ook wel "100 procent" zijn geweest. Voor enkele opties, zoals de enige aanvraag voor waterkracht (verval kleiner dan 5 meter) is nog geen enkel project van de aanvragen "beschikt" (percentage "0").

Voor de totalen per modus geldt: Nog slechts 10,5% van het totale aangevraagde (doch nooit te bereiken, want gemaximeerde) budget voor "hernieuwbare" elektriciteit beschikt, en 55,6% voor "hernieuwbaar" gas. Voor de hele SDE 2011 is nog slechts 24 procent van het aangevraagde budget inmiddels in beschikkingen omgezet, en 74,8% van het aantal aanvragen. Ogenschijnlijk "nog een hoop te gaan", dus, maar dat valt tegen. Want er is gemaximeerd, en de budget plafonds zijn al voor een aanzienlijk gedeelte door de reeds beschikte projecten ingevuld. Dat laten we in het laatste plaatje zien.

In deze laatste figuur zijn de totalen per optie nogmaals op een andere wijze getoond, waarbij de daadwerkelijk aangevraagde volumes zijn getoond (gearceerde kolommen) met er direct naast (dichte kolommen) de reeds beschikte volumes (9 januari 2012). In het grote plaatje voor de aangevraagde/beschikte budgetten. De rode gestreepte lijnen geven de budget maximeringen voor zowel elektra [500 mln. Euro] als voor gas [1.000 mln. Euro] weer, waaruit al kan worden geconcludeerd dat er nog maar weinig aangevraagde projecten zullen kunnen worden toegekend. De kleine plaatjes (inzetten rechtsboven) geven de situatie voor de aantallen aanvragen en de daarmee gepaard gaande aangevraagde cq. beschikte hoeveelheid "maximaal te subsidiëren energie productie" uit die installaties. HE = "hernieuwbare elektriciteit", HG = "hernieuwbaar gas" (in de zeer ruimhartige opvattingen van EL&I).

Voor elektra is slechts 10,5% van het uiteindelijk, 9 januari 2012, geclaimde budget (overgebleven aanvragen) beschikt (gevolg van de absurde eindejaars "boom" bij zonnestroom aan geclaimde capaciteit). Maar reeds 428/500 = 85,6% van het budget plafond voor die modus. Voor gas zijn de cijfers 55,6% van geclaimd budget (aanvragen), en al 963/1.000 = 96,3% van het budget plafond van 1 miljard Euro. Dus heel erg veel kan er niet meer bijkomen. Met name voor elektra is er nog wat financiële ruimte, maar die gaat waarschijnlijk worden ingevuld door grotendeels al wat langer in de rij staande "nog niet beschikte" projecten. De serieuze ondernemers die een aanvraag hebben ingestuurd en die nog steeds geen beschikking hebben ontvangen van Agentschap NL zullen wel weer peentjes zweten. 1 waterkracht aanvraag staat al sinds het rapport van 5 september 2011 te wachten, de enige geothermie aanvraag sinds het rapport van 14 november van dat jaar...

In onderstaande tabel is de stand van zaken opgenomen voor alle deelopties, waarbij de reeds beschikte projecten zijn afgezet tegen de bij Agentschap NL aangevraagde installaties.

Tabel: beschikte hoeveelheden t.o.v. aangevraagde projecten


^^^
KLIK op plaatje voor uitvergroting.

http://www.agentschapnl.nl/programmas-regelingen/stand-van-zaken-sde-2011 (laatste update 9 januari 2012)


 
^
TOP

Groen gas: enorme impact in SDE 2011 NB: status 12 juli 2011

Slechts 33 aanvragen stonden er onder het hoofdje "groen gas" in de aanvragen lijst van Agentschap NL voor SDE 2011 (ijkdatum 12 juli 2011). NB: dat is er één minder dan het nieuwe totaal in het overzicht van 25 juli 2011, waarbij er voor "groen gas" al 1,022 miljard Euro aan "aanvragen" (nog geen beschikkingen!), 68% van het totaal, staat gereserveerd. Dat is dik twee maal zoveel aangevraagd kapitaal voor slechts 34 aanvragen dan er voor de complete sectie "hernieuwbare elektriciteit" is aangevraagd (met 711 stuks), nl. 498 miljoen Euro. Er is inmiddels trouwens al besloten (en in Staatscourant gepubliceerd) dat hernieuwbare elektriciteit "slechts" 500 miljoen zal krijgen toebedeeld, en dat groen gas het met 1 miljard "mag" gaan doen.

De aangevraagde "groen gas" installaties zijn groot tot zeer groot en alleen aan kapitaalkrachtige partijen gelieerd (daar is geen kleine burgermans te bekennen, tussen dat geweld). Alleen al de 5 grootste van de 12 juli lijst zouden bij elkaar 9.500 Nm³ per uur aan groen gas er door gaan jagen, dat is bijna 48% van het totaal (19.835 Nm³/h) voor de groen gas categorie. De grootste is een allesvergister in Hardenberg (Overijssel) die 3.000 Nm³ per uur zou moeten gaan produceren, 15% van het totaal aangevraagde volume. Alleen al uit deze categorie blijkt, dat de "gas jongens" in ons land een verpletterende lobbymacht hebben. Zelfs al doen ze het "groen", het nieuwe toverwoord.

Voor een vergelijking met "hernieuwbare elektriciteit" is het handig om de hierboven genoemde capaciteit groen gas productie van 19.835 Nm³/h om te rekenen naar MW elektrische energie vermogens-equivalent. Agentschap NL rekent in hun SDE realisatie overzicht (status 1 juli 2011) met 271 Nm³/h [gas vermogen] voor 1 MW [elektrisch vermogen]. Ergo: het equivalent aan elektrisch vermogen voor groen gas komt neer op 73,2 MW. Opvallend daarbij is dus dat in vergelijking met de in totaal 175,2 MW puur elektrisch vermogen onder hernieuwbare elektriciteit (zie volgende grafiek), de "groen gas megawatten" duur worden betaald (2 maal zoveel budget dan de reservering voor hernieuwbare elektriciteit). Het is eens te meer een teken aan de wand dat Nederland vooral een gasland is, daar waar Duitsland op elektrisch gebied al een fenomenale, compleet onoverbrugbare voorsprong heeft genomen met al in 2010 17 procent puur hernieuwbare elektriciteit van het totale verbruik, zonder bijstook van biomassa in gigantische kolencentrales...

"De productie van groen gas is zoveel duurder dan fossiel aardgas, dat het project een grote onrendabele top zou hebben. Dankzij de subsidie die we krijgen, kunnen we het opgewekte groen gas nu wel tegen een marktconforme prijs produceren."

Michael Sanders, energiemanager van afvalverwerker Attero in Groningen, over zijn product in het SDE/MEP rapport 2010 van Agentschap NL (link).

Overigens wordt er openlijk getwijfeld aan de economische haalbaarheid van veel van de genoemde "groen gas" projecten, die immers volgens de cijferfetisjisme berekeningen van de economen bij ECN Beleidsstudies voor een groot deel helemaal niet in de eerste categorie (met de laagste basisbedragen) voor zouden kunnen komen (zie tabel in de beruchte Kamerbrief van 22 april 2011). Een groot deel van die projecten is dus in de zogenaamde "vrije categorie" van de eerste fase aangevraagd, en het lijkt waarschijnlijk dat veel van de risicovolle ondernemers in die categorie hun financiële business-case niet sluitend zullen gaan krijgen. Tenzij ze nog meer financiële incentives bij elkaar weten te scharrelen (met mogelijk risico dat door te absurde stapeling van subsidies Agentschap NL de alarmbellen zal laten rinkelen wegens "oversubsidie"...). Hans van den Boom van Rabobank waarschuwde al uitdrukkelijk voor onrendabele aangevraagde projecten in een artikel van 12 augustus 2011 op Energeia.nl. Het zoveelste subsidie-debâcle dreigt dan alweer aan de horizon: van mogelijk lang niet gebruikte SDE "plus" budgetten, die jarenlang in de Staatskluizen zullen liggen weg te rotten terwijl de wereld brandt...


"Hernieuwbare" elektriciteit: ondergeschoven kindje in SDE 2011

In de sectie "hernieuwbare elektriciteit" - die dus in zijn geheel maar een derde van het totale budget van anderhalf miljard Euro "mag" gaan claimen - stonden per 25 juli in totaal 711 projecten genoemd (waarvan 684 economisch bezien fragenswürdige PV-aanvragen). In de SDE 2011 lijst van 12 juli (zie grafiek hierboven, let op: linker Y-as et logaritmische schaal!) stonden in totaal 657 stuks waarvan 648 stuks "geldige" projecten. Negen PV aanvragen van geanonimiseerde "artikel 10 aanvragers" hadden nota bene een systeemgrootte die onder de minimum capaciteit van 15 kWp ligt, en zullen dus onherroepelijk uit die lijst geknikkerd gaan worden door Agentschap NL. Het verloop van de "harde cijfers" geeft dus al aan dat er nog steeds aanvragen bij kunnen komen. Dat is een indicatie die ook al door een bron bekend bij Polder PV expliciet is bevestigd voor aanvragen voor PV projecten: er zijn door die partij nieuwe aanvragen ingediend nadat bekend was geworden dat de pot "leeg" zou zijn in de tweede week van juli 2011 "voor het geval er - naar verwachting - projecten uit zouden gaan vallen"... Sterker nog, aanvragen kan formeel nog steeds tot en met 30 december dit jaar...

Onherroepelijk dominant zijn het aantal PV aanvragen waarvan bij specialisten in de PV-wereld met rede afgevraagd wordt wat de levensvatbaarheid cq. economische haalbaarheid daarvan zal zijn (of ze moeten pas over een paar jaar, vlak voor de vervaldatum worden gerealiseerd in de hoop op spotgoedkope zonnepanelen). Qua aangevraagde capaciteit was echter de optie wind op land de dominante factor, waarbij drie windparken in Rilland (Zeeland) de meest in het oog lopende waren, variërend van 3, 18 tot maar liefst 42 Megawatt - de laatste betreft tevens de grootste aanvraag voor de sectie "hernieuwbare elektriciteit". Er is ook een aanvraag in Eemsmond, de enige in de speciaal door van der Hoeven in het leven geroepen categorie "groter of gelijk aan 6 MW", met echter maar 6,15 MW in de aanvraag. Dat moet dus welhaast om slechts één reuzen turbine gaan - in een van de meest profijtelijke windlokaties die we hebben in ons land (met reeds een duur betaalde hoge concentratie aan "MEP turbines" die voor een deel voor nop zijn verpatst aan een gigantische Duitse atoomsplijtende bruinkolen boer...).

Verder doen qua aangevraagde capaciteit eigenlijk alleen nog afvalverbranding (AVI's) een beetje mee (2 aanvragen met 27 MW, waarvan echter wel weer een gigant van 25 MW in de reeds onder de fossielen zuchtende Botlek bij Rotterdam), "allesvergisting" (6 stuks met in totaal 15,2 MW, de grootste van 7,2 MW in Zwolle, Overijssel). En 5 stuks in de gevreesde categorie "steek de fik maar in de biomassa", netjes "biomassa thermische conversie" (max. toegelaten capaciteit 10 MW), 5 exemplaren met in totaal 8,08 MW. De grootste is 5 MW, in Sluiskil (Zeeland). Curieus: er is een "artikel 10" aanvraag (geanonimiseerd) bij die voor particulieren of eenmanszaken feitelijk vreemde eend in de bijt van die thermische conversie (120 kW). Geen idee wat voor partij dat zou kunnen zijn die een übersized kachel lijkt te willen gaan exploiteren gestookt met hout uit de buurt ???...

Het is uit deze grafiek duidelijk dat, als er niet heel veel aan de aanvragen gaat veranderen, wind op land en zonnestroom "het" zouden moeten gaan doen binnen de ondergeschikte SDE 2011 optie "groene elektra". Polder PV is met name zeer benieuwd wat er terecht gaat komen van de decentraalste, meest democratische optie van allemaal, zonnestroom. Daarvoor gelieve de volgende grafieken te raadplegen.


Zonnestroom aanvragen SDE 2011

In bovenstaande grafiek wordt de verdeling van de in totaal op 12 juli 2011 bekende populatie aan zonnestroom aanvragen binnen de vrije categorie over door Polder PV ingedeelde "capaciteitsklassen" getoond. De verdeling is hier "fijn" gekozen (17 klassen) om te kunnen zien waar de meeste aanvragen zijn geconcentreerd. Helemaal links (open kolommen) de "illegale" categorie met 9 aanvragen kleiner dan 15 kWp, die niet mee "mogen" doen met SDE 2011, zie ook screendump verderop. Dat zijn dus incorrecte aanvragen volgens de SDE 2011 voorwaarden omdat die een onderdrempel had van minimaal 15 kWp voor PV. Blijkbaar zijn de - anonieme - aanvragers door de vreselijke pakken papier die met deze ingewikkelde regelingen gepaard gaan verblind en snapten ze niet dat ze al op voorhand kansloos waren. Die mensen krijgen dus waarschijnlijk al rap "een vervelende brief" van Agentschap NL. Afwijzing numero zoveel...

De "verdelings"-grafiek toont twee variabelen. Het aantal aanvragen per klasse (gele kolommen, linke Y-as), en het geaccumuleerde vermogen per klasse (rode kolommen, rechte Y-as). Helder is dat "het zwaartepunt" van het aantal aanvragen tussen de 15 en 60 kWp aan DC generator capaciteit (het STC vermogen van de geplande hoeveelheid zonnepanelen) ligt. Wat lijkt te duiden op een installatie type wat onder een kleinverbruiks-aansluiting van 3x 80 Ampère nog zeker "wettelijk mag salderen". En wat ongeveer een DC capaciteit in de buurt van de 60 kWp aan zou moeten kunnen (bijvoorbeeld in de populaire categorie van de boerderij daken, te zien aan de naamgeving van de aanvragers in de SDE 2011 lijst). In de 4 klassen tussen de 15 en 60 kWp vallen 420 van de in totaal 622 "geldige" aanvragen (> 15 kWp), 68 procent van het totale aantal. Qua vermogen zit in die 420 aanvragen 13,4 MWp, wat "slechts" 27% van het totaal aangevraagde volume is.

Ook de klasse tot 70 kWp heeft nog behoorlijk wat aanvragen (38 stuks), maar de vraag is of een project wat niet (meer) op een 3x 80 Ampère aansluiting "past" überhaupt wel levensvatbaar zal blijken te zijn omdat men dan niet meer "mag" salderen voor wat voor tarief dan ook. Een kolenfooi van een paar Eurocent/kWh voor grotendeels op het net gezette overschotten (bij relatief lage stroom consumptie overdag) zal beslist een hoop dikke tranen gaan veroorzaken bij de enthousiaste aanvrager die tegen die tijd met die bittere Hollandse realiteit zal worden geconfronteerd. Bij 3x 80 Ampère AC aansluiting zou er ongeveer 55 kWac aan omvormer vermogen beschikbaar moeten kunnen zijn (driefasen exemplaar, uit der aard, gerekend bij 230 Volt). Rekenend met een gebruikelijke dimensionering van 10% DC vermogen meer dan het AC omvormer vermogen zou je dan op een zonnestroom generator van maximaal zo'n 66 kWp (STC vermogen) uit kunnen komen om niet in de gevarenzone te komen. Veiligheidshalve (zeker gezien optredende vermogenspieken op koude dagen met loodrechte instraling) dient een lager maximaal DC vermogen op zo'n configuratie aangesloten te worden, en dan zit je dus niet heel erg ver boven de eerdere genoemde 60 kWp aan DC generator vermogen.

Boven de 70 kWp "kabbelt" de aanvraaglijst desondanks door met ruim tien aanvragen per klasse van 10 kWp. Die aanvragers zullen hoogstwaarschijnlijk niet kunnen salderen achter een aansluiting en moeten dus bizarre kunstgrepen gaan toepassen om een haalbare business-case te maken (als het inderdaad maar om een aansluiting gaat), of genoegen moeten nemen met een steenkolenfooi voor de waarde van hun zonnestroom kilowatturen. Een grote uitzondering qua aantallen is de categorie "100-150 kWp" die voor het overgrote merendeel wordt verklaard door maar liefst 47 stuks met aanvragen van precies 100 kWp (in de belachelijke TenneT traditie gerefereerd als "0,1 MW" - de belangen partijen kunnen zich blijkbaar nauwelijks generatoren met minder dan 1 MW aan capaciteit voorstellen...). Da's een mooi rond getal om naar te streven in een - zeer voorlopige - aanvraag, waarvan de details mogelijk pas veel later ingevuld zullen gaan worden... De bovenmatig lucratieve subsidies uit de eerdere twee SDE rondes met "grote" projecten van max. 100 kWp (zie Polder PV's SDE tariefcomponenten tabel) kunnen ze echter beslist gaan vergeten, want salderen met dat soort projecten zal gedoemd zijn een fiasco te worden, omdat grote aansluit capaciteiten nodig zullen blijken.


De "illegale" aanvragen voor zonnestroom

Bovenstaande figuur is een screendump van de spreadsheet die ik maakte van de zonnestroom aanvragen van SDE 2011 (status 12 juli 2011). Die is hier gesorteerd op grootte, de kleinste aanvragen staan onderaan. Hier door Polder PV gemarkeerd in licht oranje, en rode kruizen door het aangevraagde vermogen: te klein voor deze regeling, die immers slechts installatie aanvragen toelaat van minimaal 15 kWp. In TenneT terminologie: minimaal 0,015 MW...

Onderaan in de screendump is het totale aangevraagde vermogen voor PV op deze datum weergegeven, 49,186 MWp voor alle 631 zonnestroom aanvragen. Daar moet nog 26 kWp vanaf voor de op voorhand al uit te sluiten getoonde (door Agentschap NL anoniem gemaakte) 9 aanvragen. Dus in totaal legaal aangevraagd 49,160 MWp op die datum. De gemiddelde aangevraagde systeemgrootte na "correctie" zou dan neerkomen op 79 kWp per aanvraag. Knappe jongen die met "saldering" bij zo'n "gemiddelde" installatie dan een levensvatbare business-case zal weten te maken op een "gemiddeld boerderij dak" anno 2011/12. Ik wens de "innovatieve ondernemers" daarbij veel succes, mede namens onze Grote Innovatie Toverkol Verhagen van EL&I.


De aanvragers met de grootste PV-projecten

Het oog van de echte zonnestroom diehards zoals de webmaster van Polder PV trekt natuurlijk vanwege het opheffen (na drie jaar mislukte SDE regelingen gemaximeerd op 100 kWp in de 2 laatste rondes) van die beruchte maximale systeem "cap" ook helemaal naar rechts in de grafiek. Daar prijken twee categorieën, 500 tot 1.000 resp. > 1.000 kWp, met in totaal 11 projecten en een aangevraagd vermogen van maar liefst 12,7 MWp (26% van het totale aangevraagde vermogen voor PV...). Zeer opvallend aan deze voor Nederland "grote" categorieën is dat er bij die 11 projecten maar liefst 4 zitten die door champignon kwekerijen zijn aangevraagd. Waaronder de grootste, een 2,7 MWp project (!!!) bij Champignonkwekerij Willems BV in het aan de noord oever van de Maas liggende Limburgse Kessel (een lokatie, overigens, die niet zeer ver is verwijderd van het recent door Polder PV bezichtigde SDE [2009] 200 kWp project bij boer Hubers-Delissen in Beesel aan de oostkant van de Maas). Het schijnt volgens de website van de aanvrager de grootste champignon fabrikant van Europa te zijn, en die heeft een paar ferme, op zuid-oost hellende dakhelften in Kessel tot hun beschikking (Google map lokatie). Die er blijkbaar om vragen om bedekt te worden met een installatie die het Floriade dak van Vattenfall/NUON (2,3 MWp, bij zeer ongunstige oriëntatie) zou kunnen doen gaan verbleken (OK, met slechts een paar honderd kWp, maar toch...). Of de dakruimte voldoende zal zijn voor maar liefst 2,7 MWp*, of dat er mogelijk nog rekening is gehouden met een op eigen terrein op te richten vrijeveld systeem, is vooralsnog moeilijk te duiden. Ik ben benieuwd wat er van het mooie plan terecht zal gaan komen voor een basisbedrag van slechts 9 Eurocent/kWh minus correctiebedrag van wellicht tegen de 5 Eurocent/kWh...

* 2,7 MWp zou, met bijvoorbeeld een efficiënt 250 Wp Panda module van Yingli Solar, neerkomen op 10.800 zonnepanelen. Gezien het feit dat die modules een oppervlakte hebben van 1,63 m² zou daarvoor een dakoppervlakte (schuin dak) van minimaal 17.642 m² beschikbaar moeten zijn, als de modules tenminste stijf tegen elkaar aan gelegd zouden worden...

Andere "groot" bieders" in de hoogste 2 PV vermogens-klassen in de SDE 2011 lijst van 12 juli zijn:

  • een nieuw op te richten, onbekend bedrijf in Barneveld, Gelderland (2,0 MWp),
  • een aannemersbedrijf in 2e Exloërmond in Drenthe (1,7 MWp),
  • de mij onbekende N.V. Maatschappij tot Exploitatie van Industriegebouwen (zonder website), in Den Bosch, N. Brabant (ruim 1 MWp),
  • een vleeskuikenbedrijf (maatschap) in Kiel-Windeweer, Groningen (900 kWp),
  • een bloembollen kweker uit Lisserbroek, ZH (800 kWp),
  • een onbekend bedrijf in Panningen, midden-Limburg (750 kWp),
  • een akkerbouwbedrijf in Oude-Tonge op het zonnige Zuid-Hollandse eiland [Goeree]Overflakkee (700 kWp),
  • een champignon kweker in Yerseke, Walcheren/Zeeland (600 kWp),
  • wederom een champignon kweker, ditmaal in Gemert, Noord Brabant (500 kWp).

Verder is opmerkelijk dat er in de iets lagere vermogenklassen ook een "artikel 10" anonieme aanvrager is met een installatie van 350 kWp, en er zijn andere soortgelijke aanvragers met projecten van een paar honderd kWp. Lieden die blijkbaar wel van een leuk (financieel) risico op zijn tijd houden. Geen idee hoe zij dat soort Eurotonnen kostende projecten zullen gaan financieren (als ze al door de "financiële competentie screen ronde" van de ambtenaren van Agentschap NL zullen komen).

Tale-telling voor de te verwachten levensvatbaarheid van dit soort "PV projecten onder alweer extreem restrictieve financiële randcondities" is het feit dat in de lange SDE 2011 aanvragen lijst bekende namen van grote installatiebedrijven compleet ontbreken. Die zijn met hun kennis van zaken over haalbare module- en systeemprijzen in de markt, en de daar uit volgende noodzakelijke rekensommetjes blijkbaar tot de conclusie gekomen dat het geen enkele zin had om aan te vragen. Of ze wachten gewoon tot de prijs van zonnepanelen (en, niet te vergeten, van de steeds belangrijker wordende omvormers in het totale financiële plaatje!) verder is gezakt, en slaan dan mogelijk bij een volgende SDE regeling toe met aanvragen (als die er nog komt), en blijven ondertussen gewoon lucratieve PV-projecten in het buitenland aanleggen. Ik ben benieuwd of Verhagen gelijk gaat krijgen en hij deze al jaren in de markt opererende PV-bedrijven als "non-innovatief" in de hoek zal gaan zetten als de meeste SDE 2011 aanvragers van PV-installaties rap tot fysieke realisatie van hun "gewaagde" projecten zullen gaan komen (en dan niet achteraf gaan klagen "dat het niet uit blijkt te komen" met het financieel rendement van de forse investeringen...).


De "WOB artikel 10" aanvragen voor zonnestroom

Een interessante subcategorie binnen de aanvragen voor zonnestroom is de omvangrijke deellijst met een hoop "sterretjes" in de naamvelden. Dat zijn de door Agentschap NL geanonimiseerde aanvragen die onder het artikel 10, lid 2, artikel e, van de Wet Openbaarheid van Bestuur vallen. Dat artikel luidt als volgt:

2. Het verstrekken van informatie ingevolge deze wet blijft eveneens achterwege voor zover het belang daarvan niet opweegt tegen de volgende belangen:

...

e. de eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer;

Dit gaat dus hoogstwaarschijnlijk om particuliere aanvragen, mogelijk inclusief aanvragen door eenmans/vrouws bedrijfjes. De verdeling van die aanvragen, 160 stuks (7,2 MWp), is als volgt:

Ook hier ligt het zwaartepunt uiteraard links in de grafiek (even de 9 "illegale", direct af te voeren aanvragen <15 kWp daargelaten), met 39 stuks in de laagste vermogenscategorie tussen de 15 en 20 kWp, en in totaal 114 stuks tot en met 60 kWp (71% van totaal in deze categorie). Ook de "risico" categorie 60-70 kWp heeft nog 14 aanvragen, waarvan er 9 waarschijnlijk aan de "veilige" kant (precies 60 kWp) zitten, 2 op 62 kWp, 2 op 65 kWp, en 1 op 68 kWp. De vraag is waar precies de grens van een op 3x 80 Ampère aansluiting aan te leggen installatie zal liggen (hangt deels ook van oriëntatie en maximaal haalbaar vermogen van de combinatie DC generator en omvormer(s) af).

Verbazingwekkend is dat binnen deze "particuliere" categorie nog een 23-tal aanvragen boven de 70 kWp per stuk is binnengekomen bij Agentschap NL. Met maar liefst 16 stuks 100 kWp of meer, en zelfs 8 daarvan 150 kWp of groter. De grootste aanvraag binnen deze "particuliere" categorie is maar liefst 350 kWp. Ik ben benieuwd welke persoon zo'n forse installatie (zo'n 1.750 modules van 200 Wp) in zijn/haar ruime villatuin van plan is aan te gaan leggen...

Polder PV is zeer benieuwd wat er allemaal van deze aanvragen als "serieus" moet worden beschouwd, en, vooral, indien "beschikt" door Agentschap NL, wat er dan wel van terecht zal gaan komen (en ook: wanneer realisatie dan wel plaats zal gaan vinden). Laten we er het beste van hopen.


Enkele interessante aanvragers binnen de categorie zonnestroom

In de gepubliceerde aanvragen lijst voor SDE 2011, die, zoals was te verwachten wordt gedomineerd door aanvragen voor vele tientallen boerderijen in de vorm van V.O.F.'s en Maatschappen, komen bij het onderdeel zonnestroom enkele interessante cq. opvallende aanvragers bovendrijven die ik hier even uit wil lichten. Er is natuurlijk veel meer interessants te zien daar, maar dat moet u zelf maar eens gaan nalezen (link bovenaan).

Brabant Water N.V. heeft voor 4 van haar vestigingen in Noord Brabant in totaal bijna een halve MWp aangevraagd, waarschijnlijk in navolging van hun collega's bij Waterleiding Maatschappij Limburg die een 103 kWp PV-installatie hebben laten aanbrengen in verschillende "vormen" (bericht PPV van 3 maart 2011). Die het echter zonder SDE subsidie, maar wel met provinciale subsidie hebben getrokken.

De dierentuin Burgers' Zoo in Arnhem heeft subsidie voor een 125 kWp installatie aangevraagd (ik wist al dat ze "plannen" hadden).

Rabobank - die zeer kritisch is over de vele groen gas projecten in de SDE 2011 aanvragen lijst - heeft voor haar vestiging in het Zuid-Hollandse Roelofarendsveen voor een 40 kWp PV-installatie geopteerd.

Opvallende projecten ook in het centrum van radioactiviteit in Nederland, in het zonnige Zeeland. Delta Network Operations heeft trek in PV-installaties op vier lokaties, in Terneuzen, Goes, Vlissingen, en Kamperland (in die laatste gemeente staat trouwens al een 100 kWp project - van Horizon Energy - wat Polder PV dit jaar bezocht). Totaal aangevraagd: 166 kWp. Daarnaast vraagt de Ds. G.H. Kerstenschool nota bene in het Hol van de Radioactieve Leeuw, Borssele zelf, een 30 kWp zonnestroom systeem aan...

Gemeente Coevorden in Drenthe heeft flink uitgepakt met 22 aanvragen voor projecten in Coevorden zelf (9x), Schoonoord (4x), Oosterhesselen (2x), Sleen (2x), en nog 5 andere deelgemeentes. Gezamenlijk aangevraagde capaciteit: 913 kWp (gemiddeld 41,5 kWp per project).

Het supermarkt-wezen in Nederland is exceptioneel conservatief bij duurzame energie plannen. Goedkoop is en blijft Hoofdmeester bij 's lands kruideniers. Blijkbaar is er dan ook een Duitse voortrekker genaamd Lidl voor nodig om een teen in het water te gaan steken. Deze grootgrutter heeft trouwens al diverse installaties in het buitenland op haar naam staan en heeft al in mei 2009 een overeenkomst met het Vlaamse Enfinity en het Duitse SolarMarkt AG ondertekend voor een som van enkele honderden miljoenen Euro's om hun Europese logistiek centra van zonnepanelen te gaan voorzien. Daar zal de door Lidl Nederland GmbH aangevraagde 69 kWp installatie in Huizen (N.H.) - als het doorgaat - natuurlijk in het niet bij vallen. En sowieso stond Nederland niet in het Enfinity lijstje. Maar een goed begin is uiteraard het halve werk...

Er is ook een instelling uit het zwaar onder (financiële) druk staande culturele gebeuren in Nederland te vinden, het Nationaal Beiaard- en Natuurmuseum in Asten (oostelijk Noord Brabant). Ze hebben geopteerd voor een 100 kWp PV-systeem, waarvan niet duidelijk is waar ze dat precies willen neerleggen (zie Google Maps link). De financiering ervan ben ik ook zeer benieuwd naar...

Ook leuk is dat mijn eigen verhuurder, het landelijk opererende Portaal in Utrecht van zins lijkt te zijn twee pilotprojectjes uit de polderklei te trekken, een van 18 en een van 27 kWp. Een andere verhuurder, Stichting Stek in Hillegom (Z.H.) heeft 7 projecten van elk 39 kWp klaargezet. In Zutphen (Gld.) pakt Ton Keijmel Architecten nog grootschaliger uit, blijkbaar een nieuwbouw project met maar liefst 24 aanvragen (2 ervan in Eefde, de rest in Zutphen zelf) van elk 56 kWp, en een totale project grootte van 1,344 MWp. Blijkbaar gaat het daar om huizenblokken o.i.d., want 56 kWp ga je natuurlijk nooit op een standaard huis kwijt kunnen...

Het bekende infrastructuur bedrijf van de spoorwegen, Prorail, is na voorgaande avonturen (Utrecht, Rotterdam) blijkbaar verslaafd geworden aan de zonnestroom en vraagt voor Utrecht 134 kWp aan (nieuwe met zonnecellen bezette doorzicht perronkappen?) en voor Rotterdam zelfs een installatie van 490 kWp. De grote vraag is daarbij: gaan ze proberen om het al op te bouwen halve MWp project op Rotterdam CS (zou pas in 2013 hoeven worden opgeleverd) daar onder gefinancierd te krijgen, of gooien ze nog ergens op het nieuwe stations-complex een halve MWp erbij?

Ajax aan de zonnepanelen? In Amsterdam Zuidoost zou een 100 kWp PV-project moeten komen volgens de aanvrager "Stadion Amsterdam". Wordt hiermee de exploitant van Amsterdam Arena bedoeld? Zo ja, dan is 100 kWp (400 stuks modules van elk 250 Wp) natuurlijk een lachertje voor zo'n gigantisch stadion. Tegenwoordig moet je d'r toch wel zo'n MWp tegenaan gooien om serieus genomen te worden. Bijvoorbeeld het prachtige "draken" World Games Stadium in Kaohsiung (Taiwan, 8.844 kristallijne modules), of, wat "simpeler", het nog te realiseren 920 kWp project van Q-Cells op het Westfalen stadion van Borussia in Dortmund, of de reeds aangebrachte 850 kWp Anlage op het Coface stadion in Mainz (11.000 dunnelaag CdTe FirstSolar modules, nota bene ook nog een van de vele "Bürgerbeteiligungsprojekte" in Duitsland)...

Tot slot moet vermeld worden dat er ook een paar aanvragers zijn die of dubbel hebben ingediend (identieke project gegevens op zelfde naam, maar met ander SDE dossiernummer), of er is door de aanvrager een identieke installatie op twee verschillende gebouwen aangevraagd in dezelfde gemeente. Ook komt het voor dat dezelfde cliënt voor verschillende capaciteiten heeft aangevraagd. Onduidelijk is of er in die gevallen voor verschillende lokaties is aangevraagd. Want als dat voor hetzelfde adres zou zijn, is de aanvraag ongeldig (er mag immers maar eenmaal per adres worden aangevraagd in SDE 2011...).


Vergelijking aanvragen PV binnen SDE 2011 Nederland en realisatie PV in mei 2011 Duitsland

Bovenstaande grafieken geven een goed beeld van de totale capaciteit aan PV aanvragen in Nederland in 2011, en de zwaartepunten bij de grootte van die aanvragen. Het zegt allemaal natuurlijk nog niets over de beschikkingen die Agentschap NL zal uit gaan geven, want er moet eerst nog het e.e.a. gescreend gaan worden op "financiële haalbaarheid" etc. Een proces trouwens wat helemaal niet door het parlement gecontroleerd lijkt te gaan worden.

Zelfs als er een reeks beschikkingen uit die operatie zal volgen, is ook dat nog geen enkele zekerheid dat die beschikkingen ook daadwerkelijk in project realisatie omgezet zullen gaan worden. Laat staan wanneer dat dan wel zou kunnen gaan geschieden. Het ligt in de lijn van de verwachtingen dat de daadwerkelijk invulling van alle serieuze aanvragen voor zonnestroom zo ver mogelijk de toekomst in verschoven zullen gaan worden, omdat de PV-module prijzen nog steeds dramatisch dalen (een positieve prijsontwikkeling die trouwens bij geen enkele andere optie "hernieuwbare energie" ook maar bij benadering wordt gehaald).

De vraag die opborrelt bij het hierboven geschetste beeld van de "aanvraag populatie zonnestroom" in Nederland: hoe verhoudt zich dat eigenlijk in een internationale context? Polder PV heeft de uitmuntende statistieken van buurland Duitsland, wereld marktleider bij de voortdurende implementatie van PV er bij gehaald om ons weer eens met beide benen in de polderklei terug te zetten.

Onderstaande grafiek geeft nogmaals de nog lang niet als zodanig beschikte zonnestroom aanvragen voor het hele jaar 2011 binnen de Nederlandse SDE regeling weer (aanvragen geel, vermogen rood). Ditmaal echter ingedeeld naar de al vele jaren binnen het EEG bekende Duitse vermogens-staffels: vlnr. tot en met 30 kWp, 30 tot en met 100 kWp, 100 tot en met 1.000 kWp, en > 1.000 kWp. In de laatste dubbelkolom rechts is de totale hoeveelheid aanvragen en de bijbehorende capaciteit weergegeven (let op dat de 9 "illegale" aanvragen voor de Nederlandse SDE 2011 in deze grafiek zijn weggelaten).

Paarsgewijs direct rechts naast de kolom "aanvragen/vermogen Nederland" zijn de uitsluitend (!!) in mei 2011 gerealiseerde, door het Bundesnetzagentur geregistreerde nieuwe PV-installaties getoond in Duitsland (oorspr. versie 27 juni 2011). De vergelijking toont goed aan dat zelfs het vermogen van de nog lang niet beschikte aanvragen in Nederland al wegvalt bij de voortdenderende realisatie trein bij de oosterburen. Die in 1 maand tijd (niet eens een record maand) een factor 7,4 maal zoveel fysiek aangetoond (en alweer een paar maanden geleden netgekoppeld en producerend) weg heeft weten te zetten dan er in een heel jaar tijd in Nederland in het vierde SDE subsidiejaar wordt aangevraagd:

Grafiek met vergelijking "aanvragen SDE 2011 Nederland" versus "realisatie mei 2011 Duitsland". Paarsgewijs per vermogens-staffel (Duitse indeling) naast elkaar, NL links, Duitsland rechts per staffel. NL in felle kleuren (geel aantal, rood vermogen, omlijnde kolommen), BRD in zachtere tinten (lichtgeel resp. lichtoranje, niet omlijnde kolommen). Helemaal rechts in gearceerde kolommen de totalen van de vier onderscheiden staffels. Let op dat in Duitsland ongelimiteerd gebouwd kon en nog steeds kan worden, ook aan de "onderzijde" van de EEG regeling. Een afzonderlijke generator kan daar slechts 1 PV module "groot" zijn (...), en dus kan iedereen onder EEG condities Einspeise Vergütungen van de regionale netbeheerder claimen (van superklein tot megagroot). Vandaar dat de laagste categorie voor Duitsland is opgegeven als "0,001 tm. 30 kWp", daar waar de NL variant loopt van "15 tm. 30 kWp". Van de in totaal 180 MWp die voor BRD in die klasse viel in mei 2011 (gerealiseerd), zijn er 78,5 MWp toe te schrijven aan het traject 15 tm. 30 kWp, de rest bestond uit kleinere installaties die gewoon al elf jaar meedoen binnen het EEG. Die kleinste installaties (NB: 14 kWp is een zeer groot particulier dak van zo'n 94 vierkante meter helemaal volgelegd) zijn in Nederland door EL&I/Verhagen echter uit de SDE 2011 regeling getrapt (burgers moeten immers monddood en volledig afhankelijk worden gemaakt).

De streepjes in de "Duitse kolom" voor de kleinste categorie geven het niveau van het traject 15-30 kWp weer ter vergelijking met de niveau's van de NL aanvragen voor SDE 2011 (nog steeds extreem veel hoger, zie ook tabelletje hier onder). De Y-as voor de aantallen (links) is in duizendtallen weergegeven, de bijbehorende cijfers in de kolommen staan helemaal onderaan vermeld (0,268 is dus in werkelijkheid 268 stuks). De cijfers voor de bijbehorende vermogens per staffel zijn direct bovenaan de betreffende kolommen vermeld.

Voor een tabellarisch overzichtje van de in bovenstaande grafiek weergegeven vermogens, met de daar uit volgende verhoudingsfactor BRD/NL zie hieronder:

Ook uit dit tabelletje wordt kristalhelder dat Duitsland er in een maand tijd veel meer weet te realiseren dan in een heel jaar tijd in Nederland wordt aangevraagd. Waarvan het "lot" van de daar uit nog te volgen beschikkingen ook wederom in mist is gedompeld gezien de absurd lage basisbedragen waarvoor die installaties "mee moeten doen". In mei 2011 is er in Duitsland al een factor 7,4 meer gerealiseerd dan het totaal aan aanvragen voor PV voor SDE 2011. Zelfs als je de verhouding van het aantal inwoners hierbij neemt (Duitsland 5x zoveel inwoners dan NL), is in die ene maand tijd de realisatie al veel groter geweest. Met nogmaals benadrukt: het lot van de NL aanvragen voor 2011 is ongewis, het volume van het daadwerkelijk te realiseren vermogen is in de sterren geschreven, en kan gezien de financiële condities beslist tegen gaan vallen.


Eerste versie van deze webpagina gepubliceerd dd. 18 augustus 2011

 


© 2011 Peter J. Segaar/Polder PV, Leiden (NL)