starting up our own green power production unit: 4 solar panels, March 2000
EEG novelle
links
PV-systeem
meten=weten
grafieken
graphs
huurwoningen
nieuws
index

 

SOLARENERGY

Duits EEG in de steigers

Nog meer ademloosheid: artikelen aantasting zonnestroom feed-in (18-11-2007)
"Subsidiemoeras zonnestroom": reactie van de SFV (16-11-2007)
Subsidiemoeras zonnestroom? artikel van report München (15-11-2007)
Gabriel: Een uniek succesverhaal achtergronden EEG Novelle, grafiek (13-7-2007)
Wat zijn wij bereid om te betalen? (13-7-2007)
Scheer: zonnestroom is meer waard (13-7-2007)
CDU wil zonnestroom vergoeding aanpakken (13-7-2007)

artikelen n.a.v. de plannen van de Duitse regering om het EEG aan te passen en (al of niet terechte) kritiek en verweer op het EEG

Alle vertalingen/Übersetzungen: 2007 Peter J. Segaar/Polder PV


18 november 2007: Nog meer "ademloosheid". Al noemt de Solarenergie Förderverein uit Aachen het doeltreffender de "Mutlosigkeit" bij het Bundes Ministerium für Umwelt und Reaktorsicherheit (BMU). De SFV heeft boven de reeds door mij op deze pagina geciteerde documenten al meer diepgravende artikelen gepubliceerd over het thema genaamd zonnestroom feed-in tarieven en de dreigende vraatzucht van het BMU. Het milieuministerie wordt zwaar door de energiesector onder druk gezet om de baten van zonnestroom bij kleinschalige decentrale opwekkers te gaan verschuiven naar de voor hen extreem lukratieve, doch nog "te produceren" windstroom off-shore. Het BMU wil nu de degressie percentages voor zonnestroom (nu nog steeds 5% per jaar) fors omhoog gaan bijstellen, waardoor de nog prille markt uit elkaar kan gaan spatten. Ook is er een artikel in Der Spiegel verschenen die het reeds door mij besproken "Report München" stuk in sommige opzichten nog overtreft qua (slimme) volksverlakkerij en pretentie. Links hieronder. Lezen, want het gaat hier om "wichtige Sachen", die de hele zonnestroom industrie aangaan! Ik besluit met een tale-telling citaat van zonne-energie kampioen en vlijmscherp schrijver Wolfgang von Fabeck (SFV):

"Eine Regierung, die auf die Erhebung eigener Daten verzichtet hat, jetzt aber aufgrund einer umstrittenen Behauptung den bisherigen Kurs ändert und eine Entscheidung trifft, die möglicherweise sogar zum Firmensterben führen kann, handelt fahrlässig."

(NB: fahrlässig = slordig, nonchalant; fahrlässige Tötung = dood door schuld)

Polder PV: in Nederland noemen we het door politici en energiebureaucraten regelmatig aan de schakelaars van aantoonbare succesvolle, duurzame kWh op het net zettende incentive regimes ook wel: destructief wipkip- en knipperlichtbeleid. Het begint er op te lijken dat, na de "Wasserbombe" (naar nikskommanul smakende, zwaar bespoten monoculturetomaat), dat wipkip beleid een succesvol, doch extreem ranzig Nederlands exportproduct richting de oosterburen aan het worden is...

http://www.sfv.de/artikel/2007/Mutlosi2.htm "Mutlosigkeit im Bundesumweltministerium? - Minister Gabriels Antwort". (9-11-2007). Antwoord van Minister Gabriel (BMU) op de door ruim 200 milieuorganisaties (incl. Polder PV!!) ondertekende petitie van de S.F.V. om niet in te gaan op valse voorwendselen om de degressie percentages voor de feed-in van zonnestroom op onacceptabele wijze naar boven bij te stellen omdat daarmee de met gigantische hoeveelheden kapitaal opgezette, nog jonge en kwetsbare zonnestroom industrie kapot gemaakt kan worden (te beginnen in marktleider Duitsland, met als gevolg een blijvend, en desastreus monopolie van de fossiele energieconcerns). U kunt zelf commentaar op het niet op de crux ingaande antwoord van Gabriel geven, zentrale@sfv.de

http://www.sfv.de/pdf/EEG_2009_Referentenentwurf20071009pdf.pdf "Entwurf des BMU: Novelle des Erneuerbaren-Energien-Gesetz" (16-10-2007). 145 pagina's tellende pdf file met het actuele [stand 9-10-2007, niet geautoriseerde], volgens de S.F.V. rampzalige ontwerp voorstel van de BMU voor de herziening van het EEG.

http://www.sfv.de/artikel/2007/Fahrlaes.htm "Absenkung der Solarstromvergütung" (Wolfgang von Fabeck, 7-9-2007)

http://www.sfv.de/artikel/2007/gravier3.htm "Die 300-Milliarden_Euro_Chance" oder "Die Angst der Umweltschützer vor den Kosten" (Jürgen Grahl, 17-7-2007): Zéér diepgravend artikel wat ingaat op de sociaal-economische aspecten van zonnestroom en de verkeerde cq. niet de complete "waarheid" vertellende bijdrages die er de laatste tijd over dit gloeiend hete thema zijn verschenen.

http://tinyurl.com/2maapw (verkorte link) "Bundesregierung gefährdet Technologieführerschaft bei Solarenergie". Korte reactie van de brancheorganisatie Bundesverband Solarwirtschaft (BSW) op de riskante plannen van het BMU.

http://www.spiegel.de/wirtschaft/0,1518,513574,00.html "Ökostrom wird immer teurer - wegen Solarenergie". (25-10-2007). Extreem tendentieuze, en misleidende titel van de wel van een dikke rel op zijn tijd houdende "Panorama van Duitsland" (goed voor de omzetcijfers), over de "kosten van zonnestroom". Zie voor een deel de parallel gevoerde discussie elders op deze pagina n.a.v. de "Report München" uitzending. En raadpleeg dan ook even het reeds met ruim 4.000 reacties gevulde FORUM onderdeel gelinkt aan dat beruchte Spiegel artikel: blijkbaar gaat het hier om wezenlijke zaken, en dat klopt. Wel met alle correcte en wezenlijke informatie op tafel s.v.p., en daar schort het maar al te vaak aan (zie SFV bijdragen)...


"Subsidiemoeras zonnestroom". Een stellingname van de Solarenergie-Förderverein Duitsland (SFV) 16 november 2007

Op 12 november 2007 werd een radiouitzending de ether in gestraald met als ondertitel “Hoe de eco-industrie het geld van de consumenten verkwanselt”.

De Solarenergie-Förderverein Deutschland (SFV) geeft hierop de volgende stellingname [Wolfgang von Fabeck, 14 nov. 2007]:

Zonnestroom productie middels fotovoltaïsche omzetting van zonlicht is de enige techniek waarmee particuliere huisbezitters (1) in de niet al te verre toekomst kunnen ontsnappen aan de stijgende stroomprijzen en de winsten van de stroom-oligopolen. Zonnestroom mag daarom volgens de wil (en logica) van de klassieke elektriciteit producenten niet het stadium van de prijsdrukkende massaproductie bereiken.

De regering plant in de aankomende novellering van het Erneurbare Energien Gesetz (EEG) reeds maatregelen, die de jonge techniek nog tijdens de fase van de marktintroductie de nek zal gaan breken. Het feed-in tarief ("Einspeisevergütung") moet zo snel omlaag bijgesteld gaan worden, dat de producenten dat tempo niet meer kunnen bijhouden.

Niemand mag merken hoe erg deze maatregelen de zonnestroom industrie zullen gaan treffen. Daarvoor moeten "getuigen van onverdachte herkomst" voor het voetlicht gebracht worden – bij voorkeur uit de zonnestroom business zelf – die de bevolking uitleggen hoe belangrijk een verlaging van de feed-in tarieven is. Byzonder teleurstellend is het feit dat REPORT München is gaan meewerken aan deze propaganda-oorlog.

De volledige tekst van de uitzending vindt u onder

http://www.br-online.de/daserste/report/archiv/2007/00429/

De uitzending was heel slim in elkaar gezet. De adjectieven, waarmee de geïnterviewde personen en instituten beschreven of neergezet werden, lieten vanaf het begin bij de niet-geïnformeerde toehoorder er geen twijfel over bestaan, wie vertrouwd diende te worden, en wie niet. Bijvoorbeeld:

Het "gerenommeerde" Rheinisch-Westfälisches Institut für Wirtschaftsforschung (RWI)
Frank Asbeck, "schitterend voorbeeld", "rijke man", "beursster", "bezitter van een kasteeltje", "rijdt in een Maserati 300 PS"
Karsten Körnig "hoofdlobbyist van de zonnestroom business".

Enkele statements in de uitzending becommentariëren we als volgt:

Report: Perspectief zonnestroom. Het belooft onafhankelijkheid van de energieconcerns, klimaatbescherming en arbeidsplaatsen. Maar ook maakt het Erneuerbare Energien Gesetz dankzij subsidies twijfelachtige miljoenenwinsten mogelijk – ditmaal bij de zonnestroom industrie.

SFV: Wat zijn, alstublieft, "twijfelachtige miljoenenwinsten"? Waarom dat verachtelijke (uitgespuugde) woord "winst"? Wat is er zo verderfelijk aan voordeel? Gelooft Report werkelijk dat daartoe geëquipeerde organisatoren en kapitaalverstrekkers zonder enig uitzicht op winst de concurrentiestrijd met de elektriciteits-sector zullen aangaan?

 

Report: Manuel Frondel, Rheinisch-Westfälisches Institut für Wirtschaftsforschung: “Onder de dekmantel van klimaatbescherming maken in Duitsland enkele ondernemingen miljoenenwinsten op kosten van de consumenten – uiteindelijk wordt daarmee een decennia lang durend miljarden-subsidiegraf gegraven, een subsidiegraf wat nog veel dieper is dan dat van de steenkool uit het eigen land.”


SFV: Van het RWI kan men ook geen ander commentaar verwachten, haar afschuw van het EEG is algemeen bekend. Echter, voor de zekerheid veroorloven wij ons toch om drie belangrijke tips over het essentiële onderscheid tussen de marktinvoering van zon-PV en de kolensubsidies aan u mee te geven:
  • De subsidies voor steenkolen bevorderen een klimaatvernietigende techniek
  • Steenkolen worden elke dag duurder, zonnestroom wordt elke dag goedkoper
  • Met de marktintroductie van zonnestroom wordt een toekomstgerichte techniek op poten gezet

 

Report: De PV-systeem producent Solarworld is een bijzonder schitterend voorbeeld. Solarworld-directeur Frank Asbeck is een rijk man. Hij rijdt in een Maserati met 300 km. per uur op de teller.

SFV: "... rijk man. Hij rijdt in een Maserati...". Kan het nog persoonlijker worden? Bij ons bij de SFV fietsen we liever; en we zetten ons in voor een snelheidsbeperking op de snelweg – ons is echter een vaardig ondernemer die zijn winsten realiseert middels klimaatvriendelijke zonne-energie vele malen liever, dan een (2) ondernemer, die enorme winsten maakt met klimaatvernietigende kolencentrales.

 

Report: Het zijn de zonnestroom promotoren zelf die nu alarm slaan. Met pionier projecten voor gesubsidieerde zonnestroom in Aken hebben zij het pad van het succes voor het Erneuerbare Energien Gesetz gebaand, en nu ergeren de voorlopers zich hevig aan de recente ontwikkelingen rond "hun" initiatief voorstellen.

SFV: De SFV heeft zich in Aken en vele ander steden met goed gevolg ingezet voor de kostendekkende vergoeding voor zonnestroom en daarmee ook meegeholpen het Erneuerbare Energien Gesetz op de rails te zetten. Echter, binnen de SFV deelt niemand de zorgen dat de vergoeding voor zonnestroom te hoog zou zijn. Integendeel, de SFV dringt aan op een tijdelijke bevriezing van de degressie percentages voor de feed-in tarieven, zodat er eindelijk weer meer zonnestroom installaties gerealiseerd gaan worden (3).
Twijfels heeft alleen het tijdschrift Photon, wat echter geen relatie heeft met de SFV.

 

Photon: Het is heden ten dage zo, dat de prijzen onnodig hoog zijn, de industrie verdient zeer veel geld, en de consument betaalt het gelag.

SFV: Hier komt een merkwaardig gebrek aan inzicht aan het licht m.b.t. de samenhangen binnen de markteconomie. Op de vrije markt verlangt ieder zijn prijs, die hij krijgen kan en de koper betaalt hem dat. Als geen koper bereid is de verlangde prijs te betalen, verkoopt de industrie de reeds geproduceerde overschotten aan PV-modules nu eenmaal voor een lagere prijs, en gaat dan wellicht andere zaken produceren, waarmee meer winst gemaakt kan worden, misschien wel turbines voor kolencentrales, maar in ieder geval geen zonnestroompanelen.

 

RWI: In Duitsland zijn de ondersteuningsmaatregelen voor zonnestroom extreem hoog: Iemand die vandaag een systeem op zijn dak installeert en daarmee zonnestroom in het net voedt, krijgt daarvoor ongeveer 50 eurocent per kWh "Einspeisevergütung" betaald – 8 maal zoveel dan de elektriciteit uit gangbare energiecentrales kost. En dat 20 jaar lang gegarandeerd. De andere stroomklanten moeten deze kosten over de daardoor verhoogde elektriciteitsprijs duur betalen.

SFV: Wij vragen de mensen van het RWI, die zich over de zogenaamde extreem hoge subsidie voor zonnestroom systemen opwinden, waarom ze dan zelf niet zo’n systeem op hun dak laten aanleggen. Is de vergoeding wellicht nog niet hoog genoeg?
En de stellingname van het "gerenommeerde" RWI, dat zonnestroom met 50 cent per kWh 8 maal zoveel kost dan de prijs voor stroom uit bestaande energiecentrales, is het onterecht op een dwaalspoor brengen van de consumenten op wie de uitzending zich richt. 50 cent per kWh feed-in tarief is niet 8 maal zoveel als de prijs voor consumentenstroom uit een bestaande energiecentrale. Die kost namelijk ongeveer 20 cent per kWh (4).
Tenslotte: wat wordt er bedoeld met de stellingname dat de stroomconsumenten "duur betalen"? Het gaat hierbij om minuscule bedragen, die per kWh opgeslagen worden. Zie daartoe ook de Brochure van het Bundesumweltministerium "zu den Mehrkosten des Stroms aus Erneuerbare Energien".

"Duur betalen" zal een ieder m.b.t. de zich voltrekkende klimaatcrisis, als we verder uit angst voor de kosten de hernieuwbare energiebronnen gaan blokkeren.

 

Report: ... het aandeel van zonnestroom in de totale elektriciteitsproductie is met de ongeveer 0,5 procent zo klein, dat we dat aandeel nauwelijks in de productiegrafiek kunnen intekenen. En ook de bijdrage aan het realiseren van de klimaatdoelstellingen is zo klein.

SFV: Is hier wellicht een blik van het verleden naar de toekomst gewenst? Het aandeel zonnestroom in de elektriciteitsvoorziening van Duitsland heeft zich reeds meermalen verdubbeld. De gemiddelde marktgroei in het decennium 1994-2004 bedroeg rond de 46%/jaar; in het jaar 2005 is er zelfs een verdubbeling gerealiseerd. De volgende verdubbeling zal tot een aandeel van 1 procent leiden, de daarop volgende tot 2%, etcetera. Na zes verdubbelingen zal reeds 32 procent van het elektriciteitsverbruik uit zonnestroom bestaan. En de prijs voor een kWh ligt dan vermoedelijk ver onder de 10 eurocent. Dit is alles slechts een kwestie van politieke wil, en daar gaat het momenteel om.

 

Report: I.p.v. de (wettelijk voorgeschreven) 5% moet stapsgewijs gerekend gaan worden met een degressie rato van 7 en later 8 procent (feed-in tarief voor nieuwe aan het net gekoppelde systemen in een nieuw jaar), en daar bovenop ook nog eenmalig een korting van 1 cent per kWh. Dat is echter te weinig en te langzaam om druk op de zonnestroompaneel producenten uit te oefenen, waarschuwen de wetenschappers van het Rheinisch-Westfälisches Institut für Wirtschaftsforschung.

SFV: Juist de "wetenschappers" bij het RWI weten bij andere gelegenheden zeer goed, dat “Kapitaal een schuw hert is” (5). Als er structureel gesneden gaat worden in de winsten van een branche, zal het kapitaal (van de investeerders) zeer snel daarheen vluchten, waar hogere winsten te verwachten zijn. En dat zou dan ook wel eens de bedoeling kunnen zijn van het voorstel van het RWI.

 

Report: Niet de hoge grondstof prijzen zijn de echte reden van de hoge moduleprijzen, maar de kunstmatig opgefokte vraag stuwt die prijzen omhoog. Men dient daarom de feed-in vergoedingen te verlagen, om deze kunstmatige vraag omlaag te brengen, zodat daarmee ook de prijzen naar beneden zullen gaan.

SFV: Dat is weer eens een karakteristieke halve waarheid. Als de feed-in tarieven omlaag gaan, zal ook de vraag dalen, en daarmee de prijs. So far so good. De gevolgen worden echter verdonkeremaand, namelijk: als de prijs daalt, dalen ook de winsten. Als de winsten dalen, zal ook de interesse van de kapitaal investeerders en de bedrijven ophouden te bestaan, ze zullen hun geld wegtrekken uit de zonnestroom business. Dan zullen er geen nieuwe fabrieken meer gebouwd gaan worden, en dan kunnen de nieuwste onderzoeksresultaten en productinnovaties niet meer in de praktijk omgezet worden. De zonnestroom business zal stagneren op een lager niveau – en daarmee is het doel van de reguliere elektriciteits-sector bereikt.

 

RWI: In de eerste plaats moet gesteld worden, dat deze ondersteuning toch al een werkverschaffings-maatregel is, ook in Duitsland. Daar bovenop moet gezegd worden dat we daarmee vooral arbeidsplaatsen in het buitenland subsidiëren, omdat het merendeel van de zonnestroomsystemen die op Duitse daken gemonteerd worden, uit het buitenland geïmporteerd worden, met name uit Japan en uit China.

SFV: Dit klinkt als een behoorlijk schizofrene klaagzang. Want hoe kan men anders aan de ene kant klagen dat Duitse producenten miljoenen verdienen en aan de andere kant krokodillentranen plengen dat in China arbeidsplaatsen ontstaan bij de Chinese firma Yingli Solar.

Diegene die iets minder nationalistisch denkt, kan zich er dan ook over verheugen dat door een Duits initiatief in China een milieuvriendelijke techniek op de voorgrond treedt, die ook daar op termijn de klimaatvernietigende steenkolen zal gaan verdringen.

Bovendien verzwijgt het RWI, dat het DUITSE handenarbeiders zijn die de zonnestroompanelen op de Duitse daken installeren, gelijk ze nu van Chinees of van Duits fabrikaat zijn.

Solarenergie-Förderverein Deutschland e.V. (SFV)
Herzogstraße 6
52070 Aachen
Tel. (0241) 51 16 16
Fax. (0241) 53 57 86

zentrale@sfv.de
http://www.sfv.de


(1) Toevoeging Polder PV: En, uiteraard, huurders met progressief meedenkende verhuurders als beschermheer/vrouwe...

(2) Toevoeging Polder PV: fietsende ...

(3) Polder PV: de fenomenale groei van de afgelopen jaren is namelijk niet doorgezet (er is min of meer een stabilisering opgetreden), wat grote risico’s voor de ontwikkeling van de nog relatief jonge, en kwetsbare zonnestroom industrie inhoudt.

(4) In Nederland inmiddels [nov. 2007] grofweg 22-23 eurocent/kWh bij enkel tarief contract grijze stroom.

(5) In het Duits heet dit: “Kapital ist ein scheues Reh”. Ik weet helaas geen Nederlands equivalent...

(6) Het oorspronkelijke, Duitstalige artikel op de SFV website vindt u onder:
http://www.sfv.de/artikel/2007/Report-M.htm


Bayerische Rundfunk: Subsidiemoeras zonnestroom? 15 november 2007

Bayerischer Rundfunk - report München. Tekst van de uitzending van 12 november 2007.

Subsidiemoeras zonnestroom – hoe de eco-industrie het geld van de consumenten verkwanselt

Auteurs: Frank Brendel, Mike Lingenfelser (verslaggevers van "Report München")

Ze drijven de stroomprijs in de hoogte – de kartel waakhond heeft daarvoor nieuwe bewijzen (1). De energiereuzen maken reuzenwinsten, de politiek is hulpeloos, de stroomklanten zijn het spuugzat (2).

Enquête report München:
“ Dat is je reinste diefstal!”
“ Dat is schandalig! Dat de regering hier niets aan kan doen, dat is vreselijk.”
“ Ik neem aan dat alternatieve energie, wat dat dan ook mag zijn, wind en zon perspectieven biedt.”

Perspectief zonnestroom. Het belooft onafhankelijkheid van de energieconcerns, klimaatbescherming en arbeidsplaatsen. Maar ook maakt het Erneuerbare Energien Gesetz dankzij subsidies twijfelachtige miljoenenwinsten mogelijk – ditmaal bij de zonnestroom industrie.

Manuel Frondel, Rheinisch-Westfälisches Institut für Wirtschaftsforschung: “Onder de dekmantel van klimaatbescherming maken in Duitsland enkele ondernemingen miljoenenwinsten op kosten van de consumenten – uiteindelijk wordt daarmee een decennia lang durend miljarden-subsidiegraf gegraven, een subsidiegraf wat nog veel dieper is dan dat van de steenkool uit het eigen land.”

In ieder geval boomt de zonnestroom branche. De PV-systeem producent Solarworld is een bijzonder schitterend voorbeeld. Solarworld-directeur Frank Asbeck is een rijk man. Hij rijdt in een Maserati met 300 km. per uur op de teller.

Frank Asbeck: “De mens is een vat vol tegenstrijdigheden. Ik rijd volgaarne in de Maserati. En de een of de ander zal de overgebleven olie verbruiken, zodat de zonnestroom industrie zich verder kan ontwikkelen.”

De beursster heeft ook een kasteeltje in Bonn. De aandelenkoers is enkele duizenden procenten gestegen, honderden miljoenen winst in het laatste jaar daar bovenop. Nieuwe medewerkers krijgen zelfs goudstaven cadeau. Echter, waar veel licht is, is ook veel schaduw. Het zijn de zonnestroom promotoren zelf die nu alarm slaan. Met pionier projecten voor gesubsidieerde zonnestroom in Aken hebben zij het pad van het succes voor het Erneuerbare Energien Gesetz gebaand, en nu ergeren de voorlopers zich hevig aan de recente ontwikkelingen rond "hun" initiatief voorstellen.

Philippe Welter, uitgever van het vaktijdschrift Photon: “De ondersteuning van zonnestroom was bedoeld om zo snel mogelijk zoveel mogelijk elektriciteit uit zonlicht te produceren, om een bijdrage aan het verminderen van het klimaatprobleem te leveren. Het is heden ten dage zo, dat de prijzen onnodig hoog zijn, de industrie verdient zeer veel geld, en de consument betaalt het gelag.”

Vervalt schone energie tot zinloze subsidiewaanzin? In Duitsland zijn de ondersteuningsmaatregelen voor zonnestroom extreem hoog: Iemand die vandaag een systeem op zijn dak installeert en daarmee zonnestroom in het net voedt, krijgt daarvoor ongeveer 50 eurocent per kWh "Einspeisevergütung" betaald (3) – 8 maal zoveel dan de elektriciteit uit gangbare energiecentrales kost (4). En dat 20 jaar lang gegarandeerd. De andere (5) stroomklanten moeten deze kosten over de daardoor verhoogde elektriciteitsprijs duur betalen. En deze bijkomende kosten beginnen uit de klauwen te lopen. Het gerenommeerde Rheinisch-Westfälische Institut für Wirtschaftsforschung geeft een exclusief inzicht in hun nieuwste wetenschappelijke studie: het gevolg is dat stroomklanten alleen al voor de tot eind 2007 aangebrachte zonnestroomsystemen meerkosten (6) betalen van rond de 20 miljard Euro. Drie jaar later zal dat opgelopen zijn tot 28 miljard Euro zijn. Is dat de goede zaak waard? Het zijn nu 20 miljard Euro voor tot heden weinig resultaat. Want het aandeel van zonnestroom in de totale elektriciteitsproductie is met de ongeveer 0,5 procent zo klein, dat we dat aandeel nauwelijks in de productiegrafiek kunnen intekenen. En ook de bijdrage aan het realiseren van de klimaatdoelstellingen is zo klein.

Manuel Frondel, Rheinisch-Westfälisches Institut für Wirtschaftsforschung: “20 miljard Euro voor zo’n geringe hoeveelheid zonnestroom – dat zich in het promillebereik van de totale stroomproductie beweegt in Duitsland. Bij een alkoholicus zou men zeggen: Dat is een behoorlijk dure roes.”

Waar gaat al dat geld naar toe? Vanwege de extreem hoge feed-in vergoeding kunnen module producenten hun producten voor zeer hoge prijzen verkopen (7). Ze hebben geen enkele neiging om hun dalende productiekosten aan de klant door te geven, omdat het voor de kopers dankzij de hoge feed-in tarieven toch financieel aantrekkelijk blijft. Men moet in Duitsland rond de vier en een half duizend Euro voor een kilowattpiek betalen. Echter, volgens een studie van de op consumenten gerichte branche-experts van Photon liggen de daadwerkelijke productiekosten slechts rond de 2.800 Euro. Ligt daar wellicht het geheim van de record-winsten? In Berlijn ontmoeten we de belangrijkste lobbyisten van de zonnestroom business. We willen weten waarom de zonnestroompanelen in Duitsland duurder zijn dan in het buitenland.

Karsten Körnig, Bundesverband Solarwirtschaft: “We hebben te maken met grondstofprijzen die we niet kunnen beïnvloeden. Aluminium, koper, en staal kopen we op de mondiale grondstof markten, deels zijn de prijzen daarvan in de laatste jaren verdubbeld. Gelijktijdig zijn de financieringscondities een stuk moeilijker geworden.”

Manuel Frondel, Rheinisch-Westfälisches Institut für Wirtschaftsforschung: “Niet de hoge grondstof prijzen zijn de echte reden van de hoge moduleprijzen, maar de kunstmatig opgefokte vraag stuwt die prijzen omhoog. Men dient daarom de feed-in vergoedingen te verlagen, om deze kunstmatige vraag omlaag te brengen, zodat daarmee ook de prijzen naar beneden zullen gaan.” (8)

Dat is precies wat milieu (BMU) minister Gabriel van plan is te gaan doen, door de feed-in vergoeding sterker dan tevoren omlaag te gaan brengen: i.p.v. de (wettelijk voorgeschreven) 5% moet stapsgewijs gerekend gaan worden met een degressie rato van 7 en later 8 procent (feed-in tarief voor nieuwe aan het net gekoppelde systemen in een nieuw jaar), en daar bovenop ook nog eenmalig een korting van 1 cent per kWh. Dat is echter te weinig en te langzaam, om druk op de zonnestroompaneel (9) producenten uit te oefenen, waarschuwen de wetenschappers van het Rheinisch-Westfälisches Institut für Wirtschaftsforschung. Wij willen Minister Gabriel met deze ondersteuning confronteren. Een afspraak voor een interview met report München werd echter geweigerd. Wij laten ons echter niet muilkorven, en proberen hem tijdens een vernissage in Hotel Adlon in Berlijn te interviewen.

report München: “We hebben door het raam gezien dat u het was. Mijn naam is Lingenfelser, report München. We maken een film over U en uw nieuwe Wet, Erneuerbare Energien Gesetz, de aankomende vernieuwing…”
BMU minister Sigmar Gabriel, SPD: “Weet u wat u het beste kunt doen, datgene wat alle journalisten doen: voor het betreffende vakgebied bij ons het persbureau bellen en een afspraak maken.”
report München: “Dat heb ik geprobeerd.”
BMU minister Sigmar Gabriel, SPD: “Dan heeft u wellicht pech gehad.”

Politici en de branche beargumenteren regelmatig, dat de zonnestroom subsidies in ieder geval arbeidsplaatsen creëert. Wij willen graag weten waar?

Manuel Frondel, Rheinisch-Westfälisches Institut für Wirtschaftsforschung: “In de eerste plaats moet gesteld worden, dat deze ondersteuning toch al een werkverschaffingsmaatregel is, ook in Duitsland. Daar bovenop moet gezegd worden dat we daarmee echter vooral arbeidsplaatsen in het buitenland subsidiëren, omdat het merendeel van de zonnestroomsystemen die op Duitse daken gemonteerd worden, uit het buitenland geïmporteerd worden, met name uit Japan en uit China.”

En prompt vinden we in China zonnepaneel producenten, die van de Duitse subsidies profiteren: bijvoorbeeld de firma Yingli Solar. 3.000 mensen zijn er reeds bij Yingli werkzaam, en de volgende 3 jaar moeten dat er zelfs 6.000 gaan worden. Hier wrijft men zich in de handen over de vaste afnemer Duitsland. Zonnestroom subsidies buiten alle controle – naast de grote stroomgiganten heeft nu ook de hoopgevende zonnestroom industrie een imagoprobleem. Jammer, eigenlijk.


(1) Niet nader toegelichte, en dus extreem tendentieuze opmerking...

(2)
Ik heb nog niets van een volksopstand bij de Duitse consumenten mogen vernemen over die "enorme bedragen" (lees: ongeveer 12-18 euri per jaar voor Otto Normalverbraucher, voor ALLE feed-in van duurzame elektriciteit, zonnestroom incluis...). Wel is er in Duitsland inmiddels erg veel burgerlijk ongenoegen over de hoge impact hebbende stakingen bij de Deutsche Bahn (spoorwegen in november 2007)...

(3) Mag wel wat nauwkeuriger (er worden nergens referenties naar de werkelijke prijzen gegeven, hetgeen een doodzonde is in de journalistiek): Feed-in tot en met 30 kWp is 49,21 eurocent/kWh in 2007, in 2008 netkoppeling alweer gedaald (5% degressie) naar 46,75 eurocent/kWh, jaar erop weer 5% er van af, etc. Zie de BMU link naar het beroemde, zeer gedetailleerde document met alle nog steeds (vanaf 2004) geldende feed-in tarieven (lees: de WET):
http://www.erneuerbare-energien.de/files/pdfs/allgemein/application/pdf/verguetungssaetze_nach_eeg.pdf

(4) Vergelijking van primaire energiecentralestroom [NB ook nog eens op de extreem door speculatie gedreven stroombeurs] met end-of-pipe feed-in 100 procent schone zonnestroom bij de consumentenmeter slaat helemaal nergens op (Martiaanse appels en Hollandse peren), en is je reinste volksverlakkerij bovendien! De consumentenprijs/kWh is vele malen hoger dan de productiestroom uit de meestal smerige fossiele centrales (waarvan de klimaat- en sociale kosten permanent op de samenleving worden afgewenteld en waar Frondel als het graf over zwijgt, hetgeen een karakteristieke beroepsziekte is bij de meeste economen) door transportkosten, energiebelasting, BTW, en marges van de producenten en leveranciers. Gemiddeld 19,49 eurocent/kWh per 1 jan. 2007. Zie statistiek kWh prijs Duitsland in relatie tot andere Europese landen: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_OFFPUB/KS-SF-07-080/EN/KS-SF-07-080-EN.PDF

(5) NIKS "andere" klanten: OOK alle zonnestroom invoeders betalen dezelfde Umlage over hun via de separate verbruiksmeter AFGENOMEN stroom!!!

(6) Er wordt hier alweer, volslagen onterecht, en daardoor extreem misleidend, uitgegaan van die totaal niet met elkaar te vergelijken "fossiele productieprijs" en de "end-of-pipeline consumentenprijs". Die getallen ("20 >> 28 miljard euro meerkosten") slaan helemaal nergens op, zie ook voetnoot (4)!

(7) Uitermate domme suggestie: "Moduleproducenten kunnen voor vette prijzen verkopen." Laat nu net de PV-MODULE verkoop een van de schakels in de lange (dominante, Si-based) zonnestroom keten zijn waar de KLEINSTE marges worden behaald!!!! Frondel weet duidelijk niet waar hij het over heeft (en dat als "gerenommeerd econoom"!). Helemaal vooraan in de productieketen (wafers, Si-cel productie), worden de grootste winsten behaald, die echter direct weer in nog groter productiefaciliteiten gestoken worden waarbij nog hogere efficiënties in de complexe productie processen worden bereikt, wat voor de hele wereld relevante ontwikkelingen zijn en die dus vooral gestimuleerd moeten blijven worden.

(8) Frondel suggereert hier dat de zonnestroom markt een "afwijkende" markt zou zijn die haar eigen ondergang tegemoet gaat door een "kunstmatig hoog opgeklopte vraag". Frondel vergeet daarbij, weer als "gerenommeerd econoom", fijntjes te vermelden dat ALLE consumentenmarkten compleet kunstmatig zijn die met de meest onwaarschijnlijke opgefokte campagnes worden gecreëerd, zwaar gepusht met vele miljarden aan reclamegelden die uitsluitend nog meer zinloze consumptie en verspilling opstuwen. En waar zijn "gerenommeerde wetenschappelijke onderzoeksinstituut" blijkbaar geen enkele moeite mee heeft, i.t.t. de noodzakelijke bevordering van het installeren van 100 procent duurzame elektriciteit genererende zonnestroom systemen op honderdduizenden consumentendaken. Frondel’s "vak", economie, kan nog veel explicieter beschouwd worden als een grote vorm van windhandel, waarvan de actoren er gewoon mee wegkomen dat "vraag" continu (kunstmatig) gecreëerd en gestimuleerd kan (en mag) worden en dat menselijke "behoeftes"oneindig opgerekt kunnen worden. Actoren die zich nooit afvragen of er wel een maatschappelijke behoefte is aan het gros van de (goedkope) rotzooi die elke dag weer door de strot van de consument wordt geduwd...

(9) Wederom de domme suggestie: "De moduleproducenten moeten zakken met hun prijs". Het is duidelijk dat BR online hier GROF in de fout gaat, omdat de grootste winsten niet bij de moduleproducenten gemaakt worden (die mogen blij zijn met een beetje marge), maar juist bij de WAFER en de ZONNECELLEN producenten. En dat zijn maar al te vaak ANDERE bedrijven!!! BR online snapt niet hoe complex de hele (Si) keten is, en trekt compleet verkeerde conclusies!!!!


Polder PV: aldus het nogal ranzige, en extreem tendentieuze, bijna “Spiegeliaanse” stuk van report München. Afkomstig uit de zuid-Duitse deelstaat waar alleen al in 2005 meer zonnestroom capaciteit aan het distributienet was gekoppeld dan de U.S.A. en Japan bij elkaar hadden gerealiseerd (nl. 886 MWp, aandeel zonnestroom in het totale elektra verbruik al gestegen tot 0,74%...), zie mijn vertaling van het beroemde Photon artikel over de explosie van de Duitse PV-markt in 2005. In de door mij toegevoegde voetnoten hieronder vindt u alvast een paar harde noten om te kraken n.a.v. het ranzige report München stuk. Direct boven dit vertaalde artikel komt de SFV (Aachen) aan het woord in een uitgebreide, zoals gewoonlijk vernietigende reactie op deze rabiate volksmennerij.


Gabriel: een uniek succesverhaal 13 juli 2007

Door Bundesministerium für Umwelt, Naturschutz und Reaktorsicherheit

Link: http://www.erneuerbare-energien.de/inhalt/39632/

Het Duitse Ministerie van Milieu toont evaluatierapport m.b.t. het Erneuerbare Energien Gesetz

De in Duitsland ingeslagen weg om stroomproductie uit hernieuwbare bronnen financieel te ondersteunen is buitengewoon succesvol. Dat kan geconcludeerd worden uit het onderzoek naar het functioneren van het EEG. "Het EEG is een succesverhaal m.b.t. de bescherming van het klimaat, de energievoorziening, en werkgelegenheid. Met het EEG ontwikkelen de Duitse producenten zich tot mondiaal toonaangevende drijvende krachten in dit belangrijke globale marktsegment", aldus BMU Minister Sigmar Gabriel vandaag (5 juli 2007) bij de presentatie van het eerste evaluatierapport m.b.t. deze Wet. Macro-economisch beschouwd zijn de opbrengsten van het EEG al hoger dan de kosten ervan. Gabriel zei, dat het ondersteuningsregime EEG zich in de praktijk heeft bewezen en dat de structuur ervan recht overeind dient te blijven.

Tevens geeft het rapport aan, dat de wijze van ondersteuning in enkele aspecten aangepast dient te worden, om de efficiëntie groter te maken en de innovatieprikkel verder te vergroten. Dat geldt bijvoorbeeld voor de potentie van windenergie op zee.

Volgens het EEG moet elektriciteit uit hernieuwbare bronnen door de netbeheerders vergoed worden. Het verschil tussen de feed-in tarieven en de marktprijs voor grijze stroom wordt als omslag (EEG-Umlage) op de nota's van de consumenten verrekend. De diverse soorten van hernieuwbare energie krijgen verschillende vergoedingen die afhankelijk zijn van de productiekosten van de elektriciteit. Volgens het rapport zijn op enkele fronten aanpassingen van de hoogte van de vergoedingen noodzakelijk.

Gabriel wijst er op, dat het voor 2010 gestelde doel voor de uitbouw van duurzame elektriciteit reeds medio 2007 bereikt is: "We kunnen en moeten de lat voor 2020 hoger leggen: op minstens 27 procent aandeel van hernieuwbare bronnen in het totale stroomverbruik. Alleen zo kunnen wij een doorslaggevende bijdrage forceren om de ambitieuze EU-doelen te bereiken, waartoe in maart onder het Duitse voorzitterschap werd besloten". In 2030 moet het aandeel minstens 45 procent bedragen. Tot nu toe is in het EEG vastgelegd dat dit aandeel tot 2010 op 12,5%, en tot 2020 op minstens 20% verhoogt moet worden. In 2006 lag Duitsland al op 12%.

De balans van het EEG is om trots op te zijn: In 2006 werd alleen al door het EEG 45 miljoen ton kooldioxide (CO2) uitgespaard - dat is 8 miljoen ton meer dan in 2005. Het EEG draagt daarmee voor een aanzienlijk deel bij aan de bescherming tegen klimaatverandering. In totaal hebben hernieuwbare bronnen tot en met 2006 meer dan 100 miljoen ton CO2 uitstoot vermeden. Het EEG heeft zich ook als banenmotor bewezen: Van de in totaal 214.000 arbeidsplaatsen in de duurzame energie markt zijn er ongeveer 125.000 op het EEG te herleiden. De hernieuwbare energiebronnen zijn ook een investeringsfactor van betekenis geworden, met name bij de export. In 2006 werd er negen miljard euro in EEG-installaties in Duitsland geïnvesteerd. Meer dan 70 procent van de in Duitsland geproduceerde windturbines werd geëxporteerd; een vergelijkbare ontwikkeling ziet men in de fotovoltaïsche markt.

Door de via het EEG ondersteunde hernieuwbare elektriciteit wordt het aanbod op de elektriciteitsmarkt verhoogd - met prijsdempende werking. Daardoor zijn de groothandelsprijzen voor elektriciteit in 2006 tot rond de 5 miljard Euro gedaald. Bovendien werden importen van brandstoffen (0,9 miljard Euro) en milieu- en klimaatschades vermeden (plm. 3,4 miljard Euro). De economische baten van het EEG bedroegen dus ongeveer 9 miljard Euro. Macro-economisch bezien overstijgen de baten van het EEG momenteel al duidelijk de kosten die ervoor gemaakt zijn. Bovendien stijgt het aandeel van hernieuwbare energie, de daardoor veroorzaakte besparing op CO2 uitstoot en de daling van de groothandelsprijzen voor elektriciteit sneller dan de op de consumenten nota's afgeroomde EEG-Umlage.

Het EEG evaluatierapport wordt momenteel door andere Ministeries besproken en moet eind 2007 aan het parlement (Bundestag) worden overhandigd; het zal als basis dienen voor een Novelle van het EEG in 2008. Het uiteindelijke ontwerpvoorstel voor deze nieuwe formulering van het EEG wil het BMU in de herfst van 2007 publiceren.

Meer info:

BMU-ontwerpvoorstel voor EEG/evaluatierapport
Kostenontwikkelingen EEG oude/nieuwe stijl

Het belangrijkste stuk voor zonnestroom staat op pagina 8 van het ontwerpvoorstel, tabel "Zentrale Handlungsempfehlungen zur Fortschreibung des EEG" (Belangrijkste wijzigingsvoorstellen voor de voortzetting van het EEG):

Vertaald zijn deze wijzigingsvoorstellen voor zonnestroom:

  • Stapsgewijze verhoging van de degressie percentages met 2% voor 2009 en 2010 en verhoogd met nog een procentpunt vanaf 2011. Dit betekent voor dakinstallaties van 5 naar 7% en 8% per jaar en voor vrijeveld installaties van 6,5% naar 8,5 en 9,5% per jaar.
  • Invoering van een nieuwe vermogensklasse voor dakinstallaties vanaf 1.000 kWp onder gelijktijdige verlaging van het feed-in tarief.

Als ik dit (en het commentaar van de BSW, link hieronder) goed lees zouden, uitgaande van de huidige tariefstructuur van het EEG, de komende jaren voor dakinstallaties tot en met 30 kWp de volgende feed-in tarieven gaan gelden (excel spreadsheet gemaakt op basis van gepubliceerde vergoedingenstelsel en nieuwe degressie percentages):

^^^
NB: interpretatie van BMU/BSW teksten, "ohne gewähr"!!!
Let op: feed-in tarief is gebaseerd op jaar van installatie/netkoppeling
en staat vanaf dat jaar VAST voor 20 jaar lang!

De HUIDIG geldende tarieven vindt u hier (achterin het document):
http://www.erneuerbare-energien.de/files/pdfs/allgemein/application/pdf/verguetungssaetze_nach_eeg.pdf

Kritiek van de Bundesverband Solarwirtschaft (BSW) op de plannen van Gabriel (de strijd is nog lang niet gestreden):
http://www.solarwirtschaft.de/typo3/index.php?id=283&backPID=20&tt_news=4586


Wat zijn wij bereid om te betalen? 13 juli 2007

Door Andreas Witt voor Solarthemen*

Gepubliceerd in Solarthemen 257/7 juni 2007 (Spezial Photovoltaik): p. 8. Originele titel: "Was wollen wir uns leisten". Commentaar bij het stuk van dezelfde auteur: "Vor der Novelle des EEG".

Het is in de allereerste plaats niet de vraag, wat het kost om zonnestroom tot een nieuw en substantieel aandeel van de stroomvoorziening te maken. Het is veel meer de vraag, of het de moeite waard is. Kristalhelder is in ieder geval, dat wanneer hernieuwbare energie in de toekomst een groot deel van onze energiebehoefte zal moeten afdekken, dat zon-PV dan naast de andere duurzame energie opties onvermijdelijk zal zijn.

In samenhang met het EEG is het daarom een verkeerd idee om enkele technologieën geïsoleerd in ogenschouw te nemen. Doorslaggevend is, wat de ontwikkeling van hernieuwbare energie op het vlak van elektriciteit in totaal kost. Hoeveel miljarden euro mag de herstructurering van het bestaande energiesysteem kosten? Wat zijn wij bereid om daarvoor te betalen?

Daarbij is het absoluut niet zo dat de bestaande energievoorziening ons niets kost. En het ligt voor de hand, dat alle tussenoplossingen de totale ontwikkeling alleen maar duurder maken. Hernieuwbare energie technologieën ontwikkelen zich in hoog tempo en worden trendmatig ook goedkoper, naarmate wij ze vaker gebruiken. Dat toont met name de ontwikkeling bij zonnestroom aan. Om hernieuwbare energie tot volle wasdom op de markt te laten komen, moeten linksom of rechtsom enkele miljarden Euro opgehoest worden. Het kan snel gaan, of langzaam. In het laatste geval, besparen we ogenschijnlijk (in eerste instantie) aan ondersteuningsfondsen. Echter, gelijktijdig geven we veel meer geld uit aan fossiele energie.

Men kan de vergoeding voor zonnestroom omlaag brengen. Slechts een paar ondernemingen zullen er mogelijk aan onderdoor gaan. Maar dan gaat de ontwikkeling uiteraard langzamer. Of we behouden de opgebouwde dynamiek (met daarbij reeds in het EEG opgenomen degressie percentages), betalen het volgende jaar wat meer, en besparen op de middellange termijn.

Opmerking Polder PV. Zoals al gezegd: slimme mensen die Duitsers...


Scheer: zonnestroom is meer waard 13 juli 2007

Interview door Andreas Witt voor Solarthemen**

Gepubliceerd in Solarthemen 257/7 juni 2007 (Spezial Photovoltaik): p. 10. Originele titel: "Hermann Scheer: Solarstrom ist mehr wert".

Hermann Scheer is als president van de World Renewable Council en afgevaardigde van de SPD een van de lokomotieven in de Duitse Bundestag (parlement) voor hernieuwbare energie. Solarthemen sprak met hem over de rol van zon-PV bij de geplande herziening ("novellierung") van het EEG.

Solarthemen: In de discussies rond de herziening van het EEG schijnen vooral de vergoedingen voor zonnestroom onder vuur te liggen.

Hermann Scheer: Ik zie dat als een oppervlakkige discussie. Men kan de redelijkheid van de (algemene) vergoedingenstructuur niet van de economische ontwikkeling bij enkele producenten afhankelijk laten maken. Omdat we heden ten dage vanwege de silicium problematiek met een aanbodmarkt te maken hebben, is er natuurlijk speelruimte voor ondernemers om "gewenste" prijsdalingen te negeren. Echter, om die speelruimte via wettelijke dwang door indirecte prijscontrole op te lossen, houd ik voor een vermetelheid die zeer snel als een boemerang zou kunnen gaan werken.

Er zijn waarschuwingen, dat juist door zon-PV de kosten van het EEG enorm zullen gaan stijgen. Gedeeltelijk is er sprake van uit 3 cijfers bestaand miljardenbedragen tot 2020. Moet de politiek aan de noodrem gaan hangen?

Ik kan niets met deze getallen, alleen al vanwege de ingebouwde kostendegressie binnen het EEG. Bovendien gaat het daarbij altijd om de aanvullende kosten ("Zusatzkosten"), zijnde het verschil met de klassieke stroomproductiekosten. En die laatste zullen zonder meer verder stijgen, alleen al vanwege de benodigde nieuwe investeringen. De meerkosten voor duurzaam opgewekte elektriciteit zullen de trend volgend vanzelf verdwijnen. En als men deze vragen vanuit verschillende invalshoeken benadert, moet de hogere waarde van zonnestroom, die immers de dagpieklasten afdekt, in de discussie meegenomen worden, alsmede de geringere netgebruikskosten ("Netzbenutzungskosten"). Dat is een wezenlijk punt bij de beschouwingen over het EEG: De grondslag op basis waarvan de meerkosten wordt berekend moet de werkelijk vermeden (totale) kosten weerspiegelen.

Hoe zit het met het parlement (Bundestag)? Blijft het EEG daar ondersteund worden?

Zoals altijd zal die ondersteuning niet vrij van conflicten zijn. De vraag is, of de voorstanders van hernieuwbare energie zich niet in de val laten lokken. Een van die vallen is een oppervlakkig kostendebat wat zich toespitst op een geïsoleerd staand efficiëntie criterium, en wat alle ander belangrijke aspekten van duurzame energie, zoals de nationale energievoorziening en de spreiding van de eigendomsverhoudingen van die voorziening, terzijde legt.

U bent een van de "vaders" van het EEG. Vindt u nog genoeg gehoor?

Wat bedoelt u met "gehoor"? Niemand krijgt vanzelf "gehoor". Die moet men zich verwerven door de kracht van de argumenten en de eigen geloofwaardigheid. Naast een consistent concept is dat nu eenmaal de alfa en de omega van elke politieke visionaire strategie. De gedachtenwisseling is zeker moeilijker geworden, omdat hoe groter het fysieke aandeel van hernieuwbare energie wordt, en het als een reëel alternatief in het bewustzijn doordringt, hoe meer de weerstand zal groeien. Ten tweede zijn er tegenwoordig nogal wat "greenwashers" actief omdat officieel niemand meer tegen hernieuwbare energie is, maar velen spreken van een "beter" of "effectiever" concept, omdat zij de natuurlijke (door het EEG in gang gezette) ontwikkeling willen doorkruisen. Die veranderingen moet menigeen nog (h)erkennen.

Milieuminister Sigmar Gabriel heeft aangekondigd dat de EEG-Novelle in 2009 als onderdeel van de Milieuwetgeving ("Umweltgesetzbuch") in werking moet treden.

Ik zie nog niet in dat het (herziene) EEG onderdeel van de Milieuwetgeving zou kunnen worden, omdat het louter een Wet betreft die financiële vergoedingen regelt.

Zo luidt het plan van de Minister voor Milieu (BMU).

Dat is een idee waarover nog helemaal niet gediscussieerd wordt. Daar is nog heel veel over te zeggen. Hoe dichterbij de volgende verkiezingen (Bundestag) komen, hoe beter de kaarten liggen voor hernieuwbare energie, gezien de ervaringen. En aangezien het huidig geldende EEG niet limiterend is, heeft men daarbij ook nog een belangrijk onderpand: Een "novellierung" is geen verplichting, omdat het niet in de tijd, noch qua omvang gebonden is. Als er een poging gedaan zou worden om het bestaande EEG structureel te verwateren en effectief onwerkzaam te maken, kan er evenzo geen sprake zijn van een "Novelle". Een groter gevaar is dat in de onderhandelingen in het parlement aangestuurd zal gaan worden op een "oplossingen pakket". Zo'n tendens tot "pakketvorming" zien we bij alle wetgeving die met klimaatpolitiek te maken heeft. Dan zal het moeilijker worden om voetangels uit de weg te ruimen, omdat het "onderhandelingspakket" dan weer losgeregen moet worden. Dit idee komt bij sommige medewerkers van de Union (CDU) vandaan, om bijvoorbeeld de KWK (warmtekrachtkoppeling), zon-thermie, en de EEG wetgeving (duurzame elektriciteit) in een groot pakket aan energieonderhandelingen te gaan behandelen.

Waarop moet de industrie zich nu eigenlijk richten?

Een van de ervaringen van het laatste jaar is, dat elke keer weer door aanvallen tegen het EEG het angstvuur opgestookt wordt, hoe het nu verder moet en of het wel verder gaat. Dat resulteert in het omlaag schroeven van de investeringsbereidheid. Echter, de beste garantie voor een offensieve weg voorwaarts is, dat de economie van de hernieuwbare energie dagelijks sterker wordt, evenals de kritische massa, waardoor het de tegenstanders steeds zwaarder valt deze ontwikkelingen willekeurig in te perken of om zeep te helpen.

Commentaar Polder PV: zéér slimme man, die Scheer...

**Solarthemen: http://www.solarthemen.de (Guido Bröer & Andreas Witt GbR, Löhne)


CDU wil zonnestroom vergoeding aanpakken 13 juli 2007

Door Thomas Binder voor fesa e.V.*

Gepubliceerd in Die SolarRegion 10(2)/2007: p. 11. Originele titel: "CDU greift Solarstromvergütung an".

Zonne-energie in Duitsland heeft te kampen met tegenwind. Toonaangevende politici uit de CDU geven aan dat ze de vergoedingen voor zonnestroom (omlaag) willen bijstellen. SolarRegion redacteur Thomas Binder vraagt zich af of dat zin heeft.

Het aangrijpingspunt van de zonne-critici zijn de feed-in tarieven ("Vergütungssätze") voor zonnestroom binnen de duurzame energie wet (Erneuerbare Energien Gesetz, EEG). Volgens deze wet moeten de energiebedrijven aan de producenten van elektriciteit uit PV-systemen een minimale vergoeding ("Mindestvergütung") betalen. Deze feed-in vergoedingen liggen boven de marktprijs voor elektriciteit en dienen ertoe om de marktintroductie van duurzame energie (elektriciteit) te vergemakkelijken. Binnen het EEG is geregeld dat de vergoeding voor zonnestroom jaarlijks tussen de 5 en 6,5% (1) procent omlaag gaat, om de prijs voor zonnestroom in de richting van de marktprijs voor andere energiedragers te sturen.

Het "afsmelten" van de feed-in tarieven gaat de zonnestroom critici te langzaam. "We moeten de feed-in tarieven duidelijk naar beneden bijstellen", aldus Katharina Reiche, plaatsvervangend fractievoorzitter van de CDU. Nog veel verder gaat Marie-Luise Dött, CDU zegsvrouw voor milieupolitiek in de Bondsdag (Duitse Tweede Kamer): "Ik zie voor fotovoltaïsche opwekking van elektriciteit in Duitsland geen toekomst. Daarvoor hebben we te weinig zonuren." (2). Windstroom daarentegen ligt al dicht bij de marktprijs".

Om deze critici van munitie te voorzien heeft Michael Glos (CSU, coalitiepartner van CDU) van het Wirtschaftsministerium (Duitse EZ) een onderzoek naar de kosten en opbrengsten van duurzame energie verordonneerd. Resultaat: Windenergie heeft een groot potentieel. In het byzonder grote windparken op zee (offshore-windparken) zouden sterker ondersteund moeten worden (3). Zonne-energie zou echter te veel ondersteund zijn (geweest). En daarom moeten de vergoedingen naar beneden bijgesteld worden.

De argumenten van de zonne-energie tegenstanders zijn flinterdun. Het EEG is een unieke en extreem succesvolle regeling gebleken. Het is inderdaad zo dat het zonnestroom aandeel in de totale stroomvoorziening in Duitsland nog maar 0,5 procent bedraagt. Dat getal weet men echter op waarde te schatten, als men eenmaal weet dat de stroomproductie uit zonnepanelen in vijf jaar tijd met een factor 25 is gestegen. De branche voorspelt dat in de toekomst een aandeel zonnestroom van wel 20 tot 30% mogelijk is.


© BSW data 2006
Aantal zon-thermische systemen in BRD: 940.000;
aantal zon-PV installaties in BRD: 330.000
http://www.solarwirtschaft.de/typo3/index.php?id=102

Ook macro-economisch bezien laten de gevolgen van de gegarandeerde feed-in tarieven zich op waarde schatten. In de zonne-energie branche zijn vandaag de dag al ruim 50.000 mensen werkzaam, de meesten daarvan in de installatiebranche. Het percentage export bij de Duitse zonne-energie producenten bedraagt inmiddels rond de 40 procent. Dankzij het EEG kan Duitsland profiteren van de mondiaal stijgende vraag naar PV-modules.

Dat de zonne-energie ondernemingen nu goed verdienen, is geen geheim. Wie gelooft dat het Duitse EEG daarvoor verantwoordelijk gesteld moet worden, vergist zich. Fotovoltaïsche omzetting van elektriciteit is een wereldmarkt en de vraag is momenteel mondiaal groter dan het aanbod. Dat resulteert in hoge prijzen en flinke winsten. Als de vraag en het aanbod eenmaal - zoals normaal in een markteconomie - op elkaar zijn afgestemd, zullen ook de winsten omlaag gaan.

Dat zonnestroom - zoals door de critici gesteld - in Duitsland niet volgens marktprijzen kan worden geproduceerd, is een verre van realistische prognose. Gezien de enorme technologische vooruitgang bij de ontwikkeling van PV-modules en de prijs opdrijvende verzorgingsonzekerheid bij olie, gas en uranium, is het slechts een kwestie van tijd voordat de prijs van zonnestroom het gemiddelde marktprijs niveau bereikt. Prognoses komen op het bereiken van dit punt tussen 2015 en 2020 (4). Als men de kosten voor de verhoging van het broeikaseffect en de luchtverontreiniging in de elektriciteitsprijs mee zou nemen, zou zonnestroom reeds een kostengunstig alternatief voor de klassieke energievoorziening zijn.

Als de feiten het succes van het EEG ondersteunen, waarom wordt dan het feed-in tarief ("Einspeisevergütung") voor zonnestroom aangevallen? Nog niet zo lang geleden was het de windenergie die de Zwarte Piet van de hernieuwbare energie bronnen kreeg toebedeeld. Lange tijd werd - net als nu bij de zonne-energie - gesproken van overstimulering van windenergie, met als absurde exponent dat men misschien in Schotland economisch windenergie zou kunnen inzetten, maar niet in het Duitse binnenland. Vandaag de dag zijn offshore-windparken in zwang, daarentegen moet zonne-energie nu de schuld krijgen van de hoge prijzen voor elektriciteit (5). Wat speelt er allemaal op de achtergrond bij deze kontdraaierij van de groene stroom critici?

De elektriciteitsbedrijven hebben groene stroom altijd al als "verdacht" behandeld. E.on, Vattenfall, RWE en EnBW waren (felle) tegenstanders van de ondersteuning van duurzame energie, omdat ze daaraan niets hebben verdiend. Dat is inmiddels veranderd. Ondertussen doen de grote energieleveranciers goede zaken met duurzame energie. Vooral offshore windparken hebben het hoofd op hol gebracht bij de concerns. Alleen E.on al wil in 2011 in vier offshore windparken 1,3 miljard Euro investeren. Dat een feed-in tarief voor windenergie binnen het EEG niet meer het doel van de critici is, kan men zich vanuit dit nieuwe perspectief goed indenken.

Er is echter niets veranderd in de sceptische houding van de energiereuzen t.o.v. duurzame energie daar waar zij er zelf niets aan verdienen. Zon-PV is hierbij het "lichtende" voorbeeld. PV-systemen worden immers meestal door privé personen op het eigen dak geëxploiteerd, inmiddels zelfs ook door zogenaamde exploitantenverenigingen ("Betreibergemeinschaften") of door kleine maatschappijtjes. Gezien de investerings-sommen van enkele miljoenen euro, zelfs bij zeer grote vrije-veld PV-systemen ("Freilandanlagen"), biedt zonnestroom voor de energiereuzen in vergelijking met offshore windparken een veel minder interessant investeringsdoel. Het gaat bij offshore immers om immense projecten, van minimaal een miljard euro of meer.

De "klassieke" energievoorziening, waaraan de energiereuzen tot op de dag van vandaag zeer goed verdienen, baseert zich op enkele grote energiecentrales, die gezien de daarvoor benodigde investeringen, ook alleen maar door reusachtige concerns opgezet en geëxploiteerd kunnen worden. De energieproductie door vele kleine, privaat bedreven zonne-energiecentrales, staat in de weg van deze centralistisch georiënteerde energievoorziening. Dat is precies het perspectief wat E.on & Co vrezen. Wie daarentegen een stroomvoorziening in Duitsland wil, die op ecologische leest is geschoeid en die op middellange termijn kosten bespaart, die moet de weg die het EEG heeft getoond verder inslaan - met zon en wind.



(1) Degressie rato is 5 procent per jaar voor installaties op gebouwen; vanaf 1 januari 2006 6,5 procent voor zogenaamde "Freiflächenanlagen" (in het vrije veld); fassadesystemen vallen ook in het 5% regime en krijgen een bonus van 5,0 eurocent/kWh.

(2) Niet alleen in Nederland bestaan er in de politiek leugenachtige nitwits op het vlak van zonnestroom, zo blijkt maar weer eens... Opbrengsten in Duitsland variëren van 800 tot ver over de 1.100 kWh/kWp per jaar en er zijn volgens de laatste cijfers van brancheorganisatie maar liefst 330.000 zonnestroomsystemen geïnstalleerd. Allemaal onzin, dus??? Makkelijk "scoren" blijkbaar, met klinkklare nonsense argumenten...

(3) Off-shore windparken kunnen alleen door zeer kapitaalkrachtige, grote bedrijven aangelegd worden die veelal zeer innige banden met de Staat hebben of machtige, onaantastbare semi-monopolie posities innemen. Dat begint alweer mooi te lijken op een centralistische aanpak van de energievoorziening, waar kleinere bedrijven en burgers buiten worden gehouden. Alweer dreigt een (progressieve) regering de verkeerde weg in te slaan...

(4) Michael Rogol van Photon Consulting is nog veel optimistischer na grondige research. Zie artikel "Bruinkoolstroom duurder dan zonnestroom vanaf 2010?"

(5) No way! Voor de financiering van alle feed-in van duurzaam opgewekte, onder het EEG vallende elektriciteit (waaronder zonnestroom) betaalt elk Duits huishouden een miezerige opslag van slechts een halve eurocent per kilowattuur. Maximaal 18 euro op jaarbasis voor Otto Normalverbraucher. Nix, EEG schuld van hoge stroomprijzen. Die worden juist veroorzaakt door de kunstmatige koppeling van de gemiddelde elektriciteitsprijzen aan de omhoogknallende fossiele olieprijzen!!!

*Fesa e.V.: http://www.fesa.de


Webpagina gestart dd. 13 juli 2007
© P.J. Segaar/Polder PV


© 2007 Peter J. Segaar/Polder PV, Leiden (NL)